به گزارش سلامت نیوز به نقل از خراسان، در میان افزایش نگران‌کننده ۳۰ درصدی بیماران دیابتی در استان، تخلفات برخی عطاری‌ها و سودجویان در عرضه داروهای غیرمجاز، زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی محسوب می شود و به مشکلات این بیماران دامن می زند.
یکی از شهروندان در این باره می گوید: «دختر ۲۰ ساله ام دیابت دارد. گاهی انسولین کم پیدا می شود و برای درمانش ناچار شدیم به داروهای گیاهی پناه بیاوریم، اما این داروهایی که در عطاری ها با قیمت بالا می فروشند اصلا تاثیر چندانی ندارد، ضمن این که عطاری ها می گویند این داروها را که استفاده کنید، کامل درمان می شوید. در حالی که پزشک متخصص می گفت دیابت درمان قطعی ندارد. لطفا این موضوع را پیگیری کنید که در این شرایط افرادی مثل من قربانی وعده های دروغین این افراد نشوند.»
وضعیت شیوع دیابت در استان خود یک چالش جدی است که در کنار برخی سودجویی ها برای کاسبی از بیماری مردم، این چالش دو چندان شده است. بابک اقبالی ، رئیس گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد می گوید: از هر هفت یا هشت نفر، یک بزرگ سال مبتلا به دیابت است. شیوع دیابت در استان ۱۴ درصد است که نسبت به سال های قبل رشد قابل توجهی داشته است.
وی با اشاره به این که مطالعات ما هر ۵ سال یک بار انجام می شود، با مقایسه آمارهای سال ۱۳۹۵ و ۱۴۰۰ گفت: میزان شیوع دیابت در کشور از ۱۰ درصد به ۱۴ درصد و در استان از ۹ درصد به ۱۲.۷ درصد رسیده است. اقبالی خاطرنشان کرد: تعداد بیماران دیابتی استان نیز حدود ۳۰ درصد نسبت به سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است.
وی با اشاره به مرحله پیش دیابت نیز بیان کرد: ما قند ناشتای کمتر از ۱۰۰ را طبیعی می دانیم، الان نصف جمعیت بزرگ سال ما کمتر از ۱۰۰ و در محدوده طبیعی هستند. میزان قند ۳۰ درصد جمعیت بین ۱۰۰ تا ۱۲۵؛ در مرحله پیش دیابت است، یعنی این افراد در معرض خطر دیابت هستند اما دیابتی نیستند.
مراجعات کم مردم برای آزمایش دیابت
اقبالی در پاسخ به گلایه ها نسبت به تشخیص دیرهنگام دیابت بیان کرد: بهترین راه تشخیص دیابت، آزمایش است و تمام مراکز سلامت و پایگاهای ما موظف هستند که انجام بدهند که این آزمایش ها اولین بار به طور رایگان انجام می شود.
وی افزود: مشکل ما این است که مردم فکر می کنند اندازه گیری قند خون، فشار و چربی و...پیش پا افتاده است. ما دسترسی کمی نداریم، اما مراجعه کم داریم و در روستاها و شهرهای کوچک مراجعات ما بیشتر از شهرهای بزرگ است.
از هر ۴ نفر بیمار دیابتی، یک نفر از ابتلا بی اطلاع است
رئیس گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره علایم بیماری دیابت نیز گفت: در حال حاضر از هر ۴ نفری که مبتلا به دیابت است، یک نفر خودش اطلاعی ندارد. مهم ترین علامت دیابت بی علامتی است. اگر علامتی شروع شود پرنوشی، پرخوری و پراشتهایی است. همچنین التیام دیرتر زخم ها از دیگر علایم است که در مراحل بعد ایجاد می شود. راه تشخیص هم فقط آزمایش قند خون است.
اقبالی خاطرنشان کرد: سرعت رشد دیابت خیلی بالاست که ناشی از تغییر سبک زندگی است. مهم ترین عامل خطر دیابت اضافه وزن و چاقی است که اگر بشود آن را کنترل کنیم، دیابت را می توان کنترل کرد.
جایگزینی داروهای گیاهی با درمان اشتباه است
اقبالی درباره اقدام برخی از افراد سودجو که مدعی درمان دیابت با برخی داروهای گیاهی هستند، گفت: با وجود نظارت ها، تخلفات هست. مشخص نیست چه درمان هایی را تجویز می کنند، اما این که جایگزین درمان شود، اشتباه است. ممکن است ماده ای گیاهی کمک کند اما این که جایگزین درمان شود، چنین چیزی نیست.
وی تصریح کرد: هنوز درمانی شناخته شده و قطعی برای دیابت وجود ندارد، فقط کنترل موثر مطرح است. اگر این بیماری کنترل نشود، عوارض شدیدی مثل نابینایی، قطعی دست و پا، نارسایی کلیه و...را به دنبال خواهد داشت.
وی با اشاره به شیوع بالا و افزایش سرعت رشد دیابت گفت:مصرف حبوبات ما خیلی پایین است که باید افزایش یابد. آرد سبوس دار اگر وارد رژیم غذایی شود و میزان مصرف کربوهیدرات ها و قند کاهش یابد، می توانیم شیوع دیابت را کم کنیم.
اقبالی با اشاره به این که ۵ تا ۱۰ درصد افراد دیابتی مبتلا به دیابت نوع یک هستند، درباره وضعیت دارویی افراد مبتلا به دیابت گفت: برای داروهای خوراکی مشکلی نداریم، اما انسولین کم و زیاد می شود.
۳ پرونده تخلف فراورده های دیابت در عطاری ها در دست مراجع قضایی
جواد دانایی باغکی، رئیس اداره داروهای طبیعی، سنتی و مکمل معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره چگونگی رسیدگی به تخلفات فراورده های داروهای گیاهی در حوزه درمان دیابت در عطاری ها بیان کرد: ما مجوزی به عطاری ها نمی دهیم و از اتاق اصناف می گیرند. عطاری ها مجاز هستند فراورده هایی را بفروشند که مفردات گیاهی هستند؛ یعنی پودر نشده، ترکیب نشده، کپسول نشده، شیاف، قرص، شربت نشده و... حتی فروش فراورده های مجازی که دارو محسوب می شوند، بر اساس قانون جاری کشور در عطاری ها ممنوع است.
وی در پاسخ به این سوال که در حوزه دیابت چه تعداد پرونده تخلف ثبت شده، با اشاره به این که از حیث وجود فراورده های غیرمجاز پیگیر هستیم، گفت: درحال حاضر سه پرونده باز در موضوع دیابت داریم که به مراجع قضایی ارسال شده و در حال پیگیری است. دانایی باغکی با اشاره به یکی از موارد تخلف ادامه داد: در یکی از محلات مشهد دو واحد صنفی هم نام، اقدام به تولید فراورده ای به نام پودرکاهنده قند خون کردند که طی گزارش ها این پودر منجر به افت شدید قند خون افراد می شد. ما این ها را به مراجع قضایی و سه آزمایشگاه ارسال کردیم. داخل این ها داروی شیمیایی کاهنده قند خون مثل متفورمین در هر سه آزمایش محرز بود.
وی افزود: این موضوع مربوط به حدود سه ماه پیش بود. هر بسته ۱۰۰ گرمی از این پودرها الان حدود یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان قیمت دارد. وی با اشاره به این که بیماران دیابتی حتما باید تحت مراقبت درمانی ثابت باشند، گفت: تنها محل مجاز عرضه هر دارویی، چه گیاهی و چه شیمیایی فقط داروخانه ها هستند. همچنین شهروندان هر تخلفی را با سامانه ۱۹۰ درمیان بگذارند.