ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
تستهای تصادف با توجه به جنبههای مختلف خود کاملا قابلتوجه خواهند بود هرچند روشهایی برای کنترل شدت برخورد خودرو وجود دارد. در این مقاله میخواهیم به پشتصحنه تستهای تصادف و سیستم امتیازدهی و رتبهبندی مؤسسات ایمنی بپردازیم. اما چرا تستهای تصادف ضرورت دارند؟ این تستها به منظور تخمین و ارزیابی ایمنی خودروهای جدید، صرفنظر از ابعاد و کلاس بهکار میروند. تستهای تصادف به خودروسازان اجازه میدهند استانداردهای ایمنی سرنشینان را حفظ کرده و آنها کمترین میزان جراحات را در تصادفات مختلف تجربه کنند. در چند دهه اخیر، استانداردهای ایمنی، تکنولوژیها و تکنیکهای بهکاررفته در تستهای تصادف تغییر کرده و خودروسازان مجبور شدهاند ایمنی محصولات خود را ارتقا بخشند.
تجربه ۷۰ساله از دغدغههای ایمنی
اولین آدمک تست تصادف در سال ۱۹۴۹ و به منظور بهبود ایمنی خلبانهای هواپیماها طراحی و ساخته شد. یکی از اولین تستهای تصادف مستندشده یک دهه پس از تولید اولین آدمک تست تصادف صورت گرفت و مهندسان آلمانی این کار را انجام دادهاند. تست موردبحث در کارخانه زیندل فینگن مرسدسبنز انجام شد و بخش جلوی خودرو با یک مانع برخورد کرد تا تاثیرات نیروهای وارده روی سرنشینان داخل کابین و همچنان ساختار خودرو بررسی شود.
تستهای تصادف از آن زمان تاکنون کاملا تکامل یافتهاند. در سالهای اخیر، قانونگذاران مجبور بودهاند قوانینی برای خودروهای برقی سنگینوزن وضع کنند.موسسه NHTSA آمریکا در سال ۱۹۷۰ تاسیس شد تا میزان مرگومیر و جراحت ناشی از تصادفات وسایلنقلیه را کاهش دهد.
NHTSA در سال۱۹۷۸ شروع به تست و امتیازدهی به خودروها کرد. این موسسه امتیازهای خود را بر اساس تستهای تصادف از جلو و با دادههای به دست آمده از آدمکها اعطا میکرد. در سال ۱۹۹۳، موسسه مورد بحث از سیستم رتبهبندی ۵ ستارهای استفاده کرد تا مشتریان بتوانند اطلاعات مفیدی درباره خودروهای انتخابی داشته باشند. سه سال بعد تست تصادف جانبی نیز معرفی شد و در سال ۲۰۰۰ هم شاهد تست تصادف چپ کردن بودیم. سیستم NHTSA کاملا بهروز شده و هماکنون بازنگریهایی در نحوه امتیازدهی و همچنین فرآیند انجام تستها صورت گرفته است.
بدنی پوشیده از سنسور
اما یک تست تصادف چگونه انجام میشود؟ آدمکهای یادشده ظاهری عجیب دارند هرچند زیر نگاههای خالی و علائم خطر روی سر آنها سنسورهای پیشرفتهای برای تخمین ایمنی یک خودرو نصب شده است. این آدمکها که برای موقعیتها و انواع تستهای تصادف طراحی شدهاند از فولاد، آلومینیوم، لاستیک و پلاستیک ساخته میشوند. در داخل آدمکها سنسورهای مربوط به شتاب، نیروی برخورد، حرکت و گشتاور وجود دارد.
این سنسورها نیرویی را که یک انسان در حین تصادف تجربه کرده و شدت جراحت او را اندازهگیری میکنند. قبل از تصادف برخی بخشهای آدمک تست رنگآمیزی میشود به ویژه بخشهایی که احتمالا با قطعات کابین برخورد خواهند داشت.
ازجمله این بخشها میتوان به سر، پاها و بازوهای آدمکها اشاره کرد. رنگآمیزی این بخشها مهم است زیرا به محققان اجازه میدهد بدانند کدام بخشهای خودرو باید بازبینی شوند تا ریسک برخورد اعضای بدن با آنها کاهش یابد. NHTSA توانسته با بازنگری در تستهای خود میزان ضربات وارده به بخشهای مختلف همچون لگن سرنشینان را تخمین بزند.
جالب است بدانید تستهای تصادف خودرو به حدی پیشرفته شدهاند که محققان اخیرا فهمیدهاند آدمکهای یادشده بهصورت دقیق نمیتوانند شکل بدن بانوان را شبیهسازی کنند. موسسه NHTSA انواع مختلفی از تستهای تصادف را انجام میدهد که ازجمله آنها میتوان به تستهای برخورد خودرو از جلو، تست اورلپ متوسط، تست برخورد جانبی و تست چپ کردن خودرو اشاره کرد. هریک از این تستها شرایط و سرعت برخورد مخصوص خود را دارند.
سختگیریهایی که این روزها خبرساز شدهاند
همانطور که گفته شد تستهای تصادف موسسات ایمنی از سیستم امتیازدهی ۵ستارهای پیروی میکنند و کسب ۵ستاره به معنی بهترین عملکرد در تستها خواهد بود؛ اما یک خودرو برای کسب چنین امتیازی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؛ مهمترین بحث این است که وسیلهنقلیه بتواند نیروهای ناشی از تصادف به ویژه انرژی جنبشی را جذب کرده و آن را بهطور مناسب در ساختار خود توزیع کند تا آسیبی به سرنشینان وارد نشود. به گفته NHTSA، فاکتورهایی وجود دارد که به تخمین قابلیت تصادف و ایمنی یک خودرو در حین تستها کمک میکنند.
ازجمله این موارد میتوان به تستهای تصادف اورلپ، تصادف از کناره، ایمنی کودکان، چپ کردن، سیستمهای حفظ و نگهداری سرنشینان و محافظت از سرنشینان در برخورد از جلو اشاره کرد. اخیرا براساس تستهای اروپایی خودروهای چینی توانستهاند حداقل در بین برقیها و هم سگمنتهای خود بهعنوان بالاترین امتیاز مطرح شوند.
در این میان نمیتوان از پیشرفت چینیها و اصول سادهتر پیادهسازی ایمنی در خودروهای چینی چشمپوشی کرد، اما لازم است به این نکته هم اشاره کنیم که طی سالهای گذشته تستهای چینی C-NCAP هم پیشرفت زیادی داشته و خود را با تستهای بینالمللی هم سطح و در برخی از موارد سختگیرانهتر شدهاند.