ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
عصر ایران: یک گزارش از رسانه دفاعی ترکیه "ترک دف" ادعا میکند که صنایع هوافضای کره جنوبی (KAI) احتمال دارد جنگنده KF-۲۱ Boramae را برای فروش به عربستان آماده کند. ظاهرا برنامه فروش مذکور در چارچوب طرحی ارائه شده است.
ترک دف هیچ اطلاعات بیشتر یا تصویری از برنامه فروش مذکور منتشر نکرده است و همه چیز در سطح یک خبر باقی مانده است.
تلاش جدی عربستان سعودی برای در اختیار داشتن جنگنده نسل پنجم میتواند به اعتبار این ایده کمک کند که ریاض ممکن است KF-۲۱ را مد نظر قرار داده باشد. عربستان سعودی در حال بررسی گزینههای مختلف جنگنده ها برای نوسازی ناوگان خود فراتر از تایفونهای یوروفایتر و F-۱۵SA فعلی خود است.
ظهور کره جنوبی به عنوان یک تأمین کننده بالقوه با تلاشهای گسترده عربستان سعودی برای تنوع بخشیدن به استراتژی های تأمین دفاعی آن همخوانی دارد. به ویژه، چین اخیراً با پیشنهاد جنگنده رادارگریز J-۲۰ خود به سعودی ها، خبرساز شده است که نشاندهنده یک تغییر در بازار جهانی جنگنده ها است که در آن تولیدکنندگان غیر غربی در حال کسب شهرت و بازار هستند.
KF-21 روی خط تولید
علاقه طرف سعودی به KF-21 باتوجه به گزارش های مربوط به نیمه اکتبر سال گذشته که حاکی از ارزیابی جنگنده KAAN ترکیه توسط عربستان سعودی است، بیشتر قابل درک و پذیرش می شود.
برخی منابع خبری در ترکیه حتی ادعا کردند که ریاض به دنبال خرید 100 واحد از این جنگنده تولید ترکیه است. اگرچه چنین گزارشهایی همچنان حدسی هستند، اما تمایل عربستان سعودی به بررسی برنامه های جدید جنگنده خارج از تأمینکنندگان غربی سنتی مانند ایالات متحده و اروپا را نشان میدهند.
KF-21 کره جنوبی که همچنان در حال آزمایش و توسعه است، به عنوان یک جنگنده نسل 4.5 معرفی شده که هدف آن در نهایت گنجاندن قابلیت های راداری گریزی است. در حالی که جنگنده کره جنوبی همچنان از جنگنده های نسل پنجم مانند F-35 یا J-20 فاصله دارد اما حضور سامانه های پیشرفته الکترونیک پروازی، رادار AESA و پیکربندی ماژولار تسلیحات آن را به یک گزینه جذاب برای کشورهایی که به دنبال یک جایگزین مؤثر و اقتصادی برای جنگندههای غربی هستند، تبدیل کرده است.
KF-21 روی باند
اگر ادعای ارائه KAI صحت داشته باشد، می توانیم بگوئیم که کره جنوبی به طور فعال در تلاش است تا صادرات جنگندههای خود را فراتر از اندونزی، که خود یک شریک توسعه در برنامه KF-21 است، گسترش دهد.
امکان خرید KF-21 توسط عربستان سعودی سوالات مهمی را در مورد انتقال فناوری و شراکت های صنعتی بین ریاض و سئول مطرح میکند. کره جنوبی تجربه قابل توجهی در انتقال فناوری دارد، اما توافقات قبلی در ارتباط با KF-21 نشان میدهد که این کشور در انتقال فناوریهای حیاتی محتاط خواهد بود.
به عنوان مثال، اندونزی، که شریک رسمی در توسعه KF-21 است، با مشکلاتی برای دسترسی به فناوری های کلیدی مورد استفاده در این هواپیما مواجه بوده است.
اگر عربستان سعودی به طور جدی به KF-21 علاقهمند باشد، احتمالاً خواستار انتقال فناوری یا حتی تولید داخلی آن می شود. این با اهداف ریاض تحت ابتکار "چشمانداز 2030" هم راستا است که به دنبال توسعه صنعت دفاعی بومی و کاهش وابستگی به واردات تسلیحات خارجی است.
کره جنوبی پیش تر در زمینه همکاری های صنعتی با عربستان سعودی سابقه دارد، از جمله در زمینه خودروهای زرهی و سیستمهای دفاع هوایی، اما سوال این است که آیا کره ای ها آماده اند تا امکانات تولید KF-21 را در خاک سعودی فراهم کنند.
عامل دیگری که باید در نظر گرفته شود این است که KF-21 به تکنولوژیهای غربی، به ویژه موتورهای F414 جنرال الکتریک، وابسته است. این بدان معناست که هرگونه توافق انتقال فناوری نیاز به تأیید از سوی ایالات متحده خواهد داشت و ممکن است محدودیتهایی برای دسترسی عربستان سعودی به برخی از پیشرفته ترین سیستم های این هواپیما ایجاد کند.
در نهایت، اگر توافقی بین عربستان سعودی و کره جنوبی صورت گیرد، احتمالاً شامل نوعی تعهد صنعتی خواهد بود، اما انتقال کامل فناوری بعید به نظر میرسد.
واقعی ترین سناریو ممکن است شامل مونتاژ جزئی بومی یا تأمین قطعات خاص برای پشتیبانی از تلاش های گسترده تر عربستان سعودی برای توسعه صنعت هوافضای داخلی خود باشد، در حالی که دسترسی به حساس ترین فناوری های هواپیما محدود خواهد شد.
KF-21 Boramae هنوز در مرحله آزمایش است، که سؤالاتی را در مورد زمان در دسترس بودن آن به عنوان یک گزینه صادرات عملیاتی برمیانگیزد. اولین پرواز این هواپیما در جولای 2022 انجام شد و شش نمونه اولیه در حال انجام آزمایشهای پروازی هستند.
انتظار میرود که نیروی هوایی جمهوری کره (ROKAF) از سال 2026 شروع به دریافت واحدهای تولیدی کند.
در خصوص امکانسنجی این توافق، یکی از اصلی ترین سؤالات این است که آیا عربستان سعودی حاضر است در جنگنده ای که هنوز تمام مراحل آزمایش را تکمیل نکرده است سرمایهگذاری کند.
به طور معمول، نیروهای هوایی با نیازهای عملیاتی بالا، مانند نیروی هوایی سلطنتی عربستان سعودی، ترجیح میدهند از پلتفرم های اثبات شده ای که در حال حاضر در خدمت هستند استفاده کنند. اگر ریاض به دنبال یک جایگزین یا مکمل سریع برای F-15 ها و یوروفایترهای خود باشد، KF-21 ممکن است در کوتاهمدت گزینه مناسبی نباشد.
یکی دیگر از ملاحظات کلیدی این است که KF-21 به عنوان یک گزینه مقرون به صرفهتر در برابر F-35 طراحی شده است، اما قیمت رسمی صادرات آن هنوز اعلام نشده است. برای مقایسه، ترکیه جنگنده KAAN خود را به عنوان یک گزینه کمهزینهتر در برابر مدلهای غربی تبلیغ میکند، در حالی که چین احتمالاً جنگنده J-20 را با قیمت رقابتی ارائه خواهد داد.
ممکن است عربستان سعودی از علاقه خود به KF-21 به عنوان اهرمی در مذاکرات با سایر تأمینکنندگان، از جمله ایالات متحده، برای به دست آوردن شرایط بهتر در خرید F-35 یا یوروفایترهای جدید استفاده کند.
در حالی که KF-21 به نظر میرسد که یک کاندیدای بالقوه برای تلاشهای نوسازی جنگندههای عربستان سعودی باشد، واقعبینانه است که انتظار داشته باشیم ریاض تا تکمیل مراحل آزمایش این برنامه منتظر بماند پیش از اینکه هرگونه معامله رسمی شکل بگیرد.
اگر عربستان سعودی به دنبال یک جنگنده مقرون به صرفه و در عین حال پیشرفته از نظر تکنولوژی باشد، KF-21 میتواند یک گزینه برای خرید در بلندمدت باشد، اما در آینده نزدیک، نقش آن در نیروی هوایی سعودی همچنان نامشخص باقی می ماند.