به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم، از حدود سه دهه پیش هشدارها در مورد وضعیت و حال و روز دریاچه ارومیه شروع شد تا این‌که از اوایل دهه ۹۰ شرایط از هشدار به بحران رسید. تا جایی که چندین بار اعلام شد این دریاچه به‌صورت کامل خشک و از روی نقشه حذف شده است. برنامه و طرح‌های زیادی برای احیای دریاچه ارومیه به اجرا درآمد اما هیچ‌کدام به اندازه نزولات آسمانی تاثیرگذار نبود.حالا در کنار پروژه‌های انتقال آب از سدها و تصفیه‌خانه‌ها اعلام شده که ژاپنی‌ها هم قرار است در زنده‌نگه‌داشتن این دریاچه به ایران کمک کنند.
پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگی‌های خاص خود بعد از دریاچه شور بحرالمیت در دنیا به‌عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به‌شمار می‌رود. این دریاچه به‌عنوان بزرگ‌ترین تالاب دائمی با دارا بودن ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت‌های زیادی را در دل خود جای داده است. از سال آبی ۷۵ ــ ۷۴ تاکنون رقم‌های ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه ارومیه سیر نزولی پیدا کرده و حالا ایرانیان چشم‌انتظار نشسته‌اند تا ببینند آیا دولت چهاردهم می‌تواند با گام‌های عملی و اجرایی این تالاب بین‌المللی را احیا کند؟
هنوز زنده می‌ماند
پژوهش محققان دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران نشان می‌دهد با وجود این‌که تا سال ۲۰۳۰ الگوهای داغ تشدیدشونده و نوسانی، در تمامی بخش‌های دریاچه ارومیه و در تمامی فصول غالب خواهند بود، اما این دریاچه تا آن زمان به‌طور کامل خشک نخواهد شد.
درهمین رابطه یکی از اعضای هیأت علمی دانشکده جغرافیا و سرپرست این گروه تحقیقاتی می‌گوید: «شدت و گستردگی فضای خشکی در بخش‌های جنوبی دریاچه بیش از بخش‌های شمالی خواهد بود؛ بخش‌های شرقی نیز خشکی شدیدتر و گسترده‌تری را نسبت به بخش‌های غربی تجربه خواهند کرد.»
دکتر میثم ارگانی درباره نتیجه ارزیابی تغییرات دریاچه بر مبنای فصول سال تصریح می‌کند: «شرایط دریاچه در فصل زمستان هم از نظر شدت و هم از نظر گستردگی خشکی بسیار بهتر از سایر فصول است. حال دریاچه در فصل بهار بهتر می‌شود، هرچند شدت و گستردگی خشکی نسبت به گذشته در همین فصل بیشتر خواهد بود. دریاچه در تابستان شرایط بسیار بدتری را نسبت به فصول دیگر هم از نظر شدت و هم از نظر گستردگی خشکی تجربه کرده و وضعیت پاییز بدتر از تابستان می‌شود.»
افزایش شش سانتی‌متری سطح تراز
در سال آبی گذشته ۳۷۰میلیون مترمکعب آب از سد کانی‌سیب به دریاچه ارومیه منتقل و از اواسط بهمن‌ماه امسال نیز رهاسازی آب از این سد دوباره شروع شد.درحال‌حاضر این انتقال با حجم ۲۰ مترمکعب در ثانیه در حال انجام است و با توجه به این‌که در فصل بارش قرار داریم اگر میزان بارندگی‌ها افزایش یابد قطعا این رقم نیز بالاتر می‌رود.این رهاسازی می‌تواند ۲۷۰میلیون مترمکعب آب را مدیریت کند و انتظار می‌رود تا پایان سه‌ماهه نخست سال آینده بیش از ۴۰۰میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه شود که اگر بارندگی‌ها بهبود یابد تا ۴۸۰میلیون مترمکعب آب به دریاچه می‌رسد.خبر خوب این‌که بعد از بارش‌های اخیر سطح تراز آبی آن شش سانتی‌متر افزایش داشته است.
این خبر را مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی داد و گفت: «سطح تراز دریاچه ارومیه۱۲۷۰.۱۴ و حجم آب دریاچه ۱.۲۶میلیارد مترمکعب است که در مقایسه با سال آبی گذشته شش سانتی‌متر افزایش دارد.»
مجید رستگاری، وسعت دریاچه ارومیه را ۹۴۰ کیلومترمربع عنوان و اضافه کرد: «۹ ایستگاه هیدرومتری در دریاچه ارومیه وجود دارد که آب وارده به دریاچه را مورد سنجش قرار می‌دهند.»
وی با اشاره به کاهش ۳۴درصدی بارش‌ها در سال‌جاری نسبت به مدت‌زمان مشابه سال گذشته عنوان کرد: «این میزان در مقایسه با بلندمدت ۴۵درصد کاهش نشان می‌دهد. میزان بارش‌های سال آبی جاری هنوز به ۹۰ میلی‌متر نرسیده درحالی‌که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۱۳۵میلی‌متر و در متوسط بلندمدت حدود ۱۳۰ میلی‌متر بود.»
کمک ژاپنی‌ها برای احیا
رئیس سازمان محیط زیست از کمک ژاپنی‌ها برای احیای دریاچه ارومیه خبرمی‌دهد.شینا انصاری توضیح می‌دهد، این کار در چارچوب توافقی با UNDP بوده و ما هم تلاش می‌کنیم که در موضوع تالاب‌ها به‌خصوص آموزش جوامع محلی و بحث‌های معیشت جایگزین آنان، در استان‌های مرتبط با حوضه آبریز دریاچه، اقدامات لازم را انجام دهیم.
در همین راستا چند روز پیش معاون اول رئیس‌جمهور در جلسه ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه که با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزیر نیرو، استانداران کردستان و آذربایجان‌شرقی، سرپرست استانداری آذربایجان‌غربی، سخنگوی دولت و مسئولان دستگاه‌های امر برگزار شد، گفت: «در صورت کاهش تراز این دریاچه و به‌دلیل جهت باد چندین استان حاصلخیز کشور با ظرفیت بالای کشاورزی در معرض خطر و تهدیدات جدی قرار خواهند داشت. بنابراین نباید نگاه بخشی‌نگر نسبت به نجات این دریاچه وجود داشته باشد که هر بخش به حل مسائل خود بپردازد که خوشبختانه در جلسات برگزارشده کارشناسی در دفتر معاون اول رئیس‌جمهور اجماع خوبی بین دستگاه‌ها برای هم‌افزایی و هماهنگی اجرای مصوبات و برنامه‌های احیای این دریاچه به وجود آمده است.»
محمدرضا عارف با بیان این‌که باید ارزیابی دقیقی از عملکرد ۱۰سال گذشته با هدف‌گذاری برای پنج تا ۱۰ سال آینده به‌عمل‌آید، تصریح کرد: «باید دید چه گام‌هایی برای این ثروت ملی و حیثیتی برداریم که متناسب با اکوسیستم و مسائل طبیعی باشد تا بتوان دریاچه را نجات داد و همین کلمه نجات نیز بسیار معنادار است.»
انتقال برف‌ها به قلب سوخته
طی روزهای اخیر و با بارش سنگین برف درارومیه وبرف‌روبی و دپوی آن درنقاط مختلف شهر باعث شدتامطالبه‌ای ازسوی شهروندان و رسانه‌ها مبنی بر انتقال برف‌های انباشته‌شده به سمت رودخانه شهرچای با هدف کمک به احیای دریاچه ارومیه مطرح و پیگیری شود. بر همین اساس و در یک الگوبرداری مثبت از ژاپن، شهرداری ارومیه در مسیر پاسخ به مطالبات شهروندان کامیون‌های پر از برف را به سمت دریاچه ارومیه روانه کرد.