ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان مرکزی با وسعت ۲۹ هزار و ۱۲۸ کیلومترمربع حدود ۷۹/ ۱ درصد از مساحت کشور بوده و به عنوان پایتخت صنعتی در مرکز ایران شناخته می‌شود.

این استان به دلیل دارا بودن صنایع مادر، وجود بزرگ‌ترین کارخانه تولید کننده آلومینیوم ایران، بزرگ‌ترین ماشین‌سازی، بزرگ‌ترین صنایع معدنی، بزرگ‌ترین تولیدکننده بنزین، بزرگ‌ترین تولیدکننده بالابرهای هیدورلیکی و تولیدکننده جرثقیل در خاورمیانه، بزرگ‌ترین کمباین‌سازی در خاورمیانه، بزرگ‌ترین واگن‌سازی و لوکوموتیوسازی خاورمیانه، بزرگ‌ترین و اولین تولیدکننده ماشین‌آلات ساخت و ساز در خاورمیانه، به عنوان پایتخت صنعتی ایران محسوب می‌شود.

در استان مرکزی بیش از ۶۰۰ معدن دارای پروانه بهره‌برداری وجود دارد. از مهمترین معادن استان مرکزی می‌توان از معدن سنگ‌آهن در شمس‌آباد اراک، معادن سرب، روی، منگنز، گچ و سنگ نمک نام برد همچنین اطراف شهر نیمور محلات معادن تراورتن بسیار زیاد وجود دارد.

معادن سنگ استان به خصوص شهرستان محلات به عنوان قطب سنگ تراورتن، شهرت جهانی دارد. استان مرکزی رتبه نخست را در تولید سنگ تراورتن با استخراج ۶۰ درصد و سولفات سدیم با استخراج ۷۰ درصد در کشور را داراست.

گردشگری صنعتی ظرفیتی برای توسعه اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری

کارشناس جامعه شناسی استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: استان مرکزی با برخورداری از صنایع مادر، کارخانه‌های بزرگ و معادن ارزشمند، یکی از قطب‌های مهم گردشگری صنعتی در کشور محسوب می‌شود.

الهه سوفالی تصریح کرد: در جهت رونق گردشگری صنعتی برنامه‌هایی از جمله طراحی بسته‌های ویژه بازدید از کارخانه‌ها، معادن، نیروگاه‌ها و مراکز تولیدی در حال اجرا است و همچنین همکاری با دفاتر خدمات مسافرتی برای برگزاری تورهای تخصصی صنعتی در دستور کار قرار دارد.

احیای کارخانه‌های متروکه، فرصتی برای توسعه گردشگری صنعتی

وی گفت: یکی از راهکارهای توسعه این حوزه احیای کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی متروکه و تبدیل آن‌ها به موزه‌های صنعتی است. بسیاری از کشورها با تبدیل سایت‌های صنعتی قدیمی به مراکز گردشگری، توانسته‌اند علاوه بر حفظ سرمایه‌های صنعتی خود، منابع درآمدی جدیدی ایجاد کنند.

به گفته سوفالی این مدل در استان مرکزی نیز قابل اجرا است و می‌تواند علاوه بر حفظ میراث صنعتی به جذب گردشگر و رونق اقتصادی کمک کند. کارخانه‌های قدیمی که از رونق افتاده‌اند، می‌توانند با بازطراحی و ایجاد مسیرهای گردشگری صنعتی به یکی از جاذبه‌های جدید استان تبدیل شوند.

سوفالی افزود: با وجود این ظرفیت‌ها، توسعه گردشگری صنعتی در استان با چالش‌هایی همراه است و نبود زیرساخت‌های مناسب، آگاهی کم از این حوزه و نیاز به هماهنگی بیشتر با واحدهای تولیدی از مهم‌ترین موانع توسعه این بخش محسوب می‌شود.

وی تأکید کرد: تعامل بیشتر با صنایع و نهادهای مرتبط می‌تواند به رفع این مشکلات و ایجاد فرصت‌های جدید برای گردشگری صنعتی کمک کند. برای تحقق این هدف، برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای فعالان گردشگری و صاحبان صنایع و ایجاد زیرساخت‌های پذیرایی و اقامتی ضروری است.

سوفالی ادامه داد: رونق گردشگری صنعتی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر افزایش اشتغال‌زایی و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی داشته باشد رونق گردشگری صنعتی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر افزایش اشتغال‌زایی و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی داشته باشد. معرفی ظرفیت‌های صنعتی استان به سرمایه‌گذاران داخلی و بین‌المللی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای بازدید گردشگران تخصصی و عمومی، از برنامه‌های در حال اجراست.

وی با اشاره به اهمیت همکاری بین دستگاه‌های مختلف گفت: برای توسعه این بخش، هماهنگی بین بخش خصوصی، صنایع، نهادهای دولتی و فعالان گردشگری ضروری است. در این راستا، ایجاد مسیرهای گردشگری صنعتی و طراحی برنامه‌های بازدید ویژه برای محققان، دانشجویان و سرمایه‌گذاران در دستور کار قرار دارد.

وی تأکید کرد: استان مرکزی پتانسیل آن را دارد که به یکی از مقاصد اصلی گردشگری صنعتی کشور تبدیل شود. اجرای برنامه‌های جامع در این حوزه، علاوه بر افزایش گردشگران داخلی و خارجی، می‌تواند رونق اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و توسعه پایدار منطقه را نیز به همراه داشته باشد.

در توسعه صنایع حفاظت از محیط زیست لحاظ شود

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر نیز با اشاره به اینکه این استان از حیث گردشگری پتانسیل‌های فراوانی دارد، گفت: تالاب میقان در هشت کیلومتری شهر اراک واقع است، جنگل‌های زاگرسی ذخیره‌گاه بلوط در شهرستان شازند، غار نخجیر در دلیجان و آثار تاریخی و طبیعی فراوان دیگر در نقاط مختلف این استان وجود دارد که باید به جای صنایع به سمت اکوتوریسم حرکت می‌شد، اما اتفاقات صنعتی رخ داده و اکنون باید از این ظرفیت‌ها به شیوه‌ای بهره‌گیری شود که در مسیر گردشگری گام‌های بلندی برداشته شود.

یوسف یوسفی افزود: استان مرکزی یک و هشت دهم وسعت کل کشور را دارد اما به لحاظ صنعتی به عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته و شاید بهتر بود از نظر آمایشی استان مرکزی تا این حد به سمت صنعت برده نمی‌شد چرا که فشار زیادی به محیط زیست در این خطه وارد شده است.

وی بیان کرد: آمادگی برای عقد گردشگری در استان مرکزی وجود دارد که می‌تواند در جذب گردشگر مؤثر باشد و امید است مباحث گردشگری با منافع مردمی پیوند خورد و منجر به حفاظت بیشتر از منابع زیست محیطی شود.

صنعت، گردشگری و محیط زیست زنجیره به هم پیوسته

سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اهمیت گردشگری صنعتی در استان مرکزی اظهار کرد: این حوزه می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای بررسی روند تکامل صنایع از گذشته تا امروز عمل کند.

قدرت اله ابک افزود: گردشگری صنعتی به ما این امکان را می‌دهد تا تجربیات گذشته را حفظ و به نسل‌های آینده انتقال دهیم. این امر می‌تواند به توسعه پایدار کمک کند.

وی گفت: استان مرکزی به‌واسطه جایگاه برجسته ای که در صنعت کشور دارد، استان مرکزی ظرفیت‌های زیادی برای بهره‌برداری از گردشگری صنعتی دارد ظرفیت‌های زیادی برای بهره‌برداری از گردشگری صنعتی دارد. این استان باید از تجربیات تاریخی خود در این زمینه استفاده کند و آن‌ها را به نسل‌های آینده منتقل کند.

ابک تصریح کرد: باید تلاش کنیم تا تاریخچه تحولات صنعتی استان به درستی بازگو شود.

سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری مرکزی به احیای کارخانه‌های قدیمی استان به‌ویژه کارخانه قند شازند اشاره کرد و ادامه داد: این کارخانه در حال حاضر تعطیل است. بازگشایی این کارخانه و استفاده از ظرفیت آن در گردشگری صنعتی می‌تواند نه‌تنها به رونق اقتصادی استان کمک کند، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک جاذبه گردشگری استان مطرح شود.

ابک بر اهمیت هم‌زمانی رشد صنعت، گردشگری و محیط زیست تأکید کرد و گفت: این سه حوزه باید به‌طور یکپارچه پیش بروند تا هرکدام از آن‌ها از دیگری حمایت کند. به‌ویژه صنعت و گردشگری می‌توانند در حفظ محیط زیست نقش داشته باشند.

وی افزود: استفاده از تجربیات جهانی در صنعت گردشگری می‌تواند برای دستیابی به توسعه پایدار بسیار مؤثر باشد. این تجربیات باید در برنامه‌ریزی‌های آینده استان در زمینه گردشگری صنعتی لحاظ شوند.

ابک به نیاز به مطالبه‌گری جدی برای رسیدن به اهداف بلندمدت در حوزه گردشگری صنعتی اشاره کرد و اظهار کرد: استان مرکزی می‌تواند با بهره‌برداری از ظرفیت‌های خود به یکی از قطب‌های اصلی گردشگری صنعتی کشور تبدیل شود، اما این امر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و همکاری تمامی بخش‌ها است.

استان مرکزی؛ ظرفیت‌های بی‌نظیر در گردشگری صنعتی و کشاورزی دارد

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان مرکزی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه گردشگری صنعتی، ظرفیتی برای ترویج فرهنگ ملی و افتخار به توانمندی‌های داخلی است، اظهار کرد: در برنامه توسعه هفتم، رشد ۸ درصدی هدف‌گذاری شده است. مطابق این هدف، باید رشد تمامی بخش‌ها و جوانب توسعه‌ای در نظر گرفته شود.

نوربخش عسکری افزود: یکی از بخش‌هایی که منجر به رشد اقتصادی کشور و استان‌ها، به‌ویژه استان‌های دارای ظرفیت صنعتی و کشاورزی، می‌شود، گردشگری صنعتی است.

عسکری ادامه داد: گردشگری صنعتی علاوه بر تولید ثروت، نقش آموزشی نیز دارد؛ به‌طوری‌که با معرفی محصولات، ظرفیت‌های هر استان در حوزه صنعتی و کشاورزی را به گردشگران معرفی می‌کند.

وی تأکید کرد: آشنایی با فرآیند تولید، شناسایی ظرفیت‌ها و جذب سرمایه‌گذاران از دیگر مزایای این حوزه است. در سراسر دنیا تلاش می‌شود تا گردشگران تجربه‌ای ملموس از گردشگری صنعتی داشته باشند. برای مثال، کارخانه تولید فولکس‌واگن آلمان سالانه بیش از یک میلیون گردشگر را جذب می‌کند.

عسکری ادامه داد: استان مرکزی نیز در حوزه گردشگری صنعتی و کشاورزی ظرفیت‌های بسیار مناسبی دارد. می‌توان با ایجاد و گسترش صنعت گردشگری در این در این حوزه، چهره بسیار خوبی از صنعت استان را نمایان کرد.

وی گفت: یکی دیگر از مزایای توسعه گردشگری صنعتی و کشاورزی، آشنایی مردم با متخصصان داخلی و توانمندی‌های ایرانیان است. این موضوع می‌تواند تبلیغات منفی و خودتحقیری‌های موجود در فضای مجازی را خنثی کند. آشنایی نوجوانان و جوانان با این ظرفیت‌ها، حس افتخار ملی را در آن‌ها تقویت خواهد کرد.

ضرورت مشارکت بخش خصوصی و دولتی در توسعه گردشگری صنعتی

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی هم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بدون تردید صنعت گردشگری راهی میانبر در راستای خلق ثروت است و بر همین اساس معرفی ظرفیت‌های مختلف این استان با هدف جذب گردشگر در دستور کار ویژه قرار دارد.

محمود مرادی نراقی افزود: افزایش ماندگاری مسافران با معرفی جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی اولویت اصلی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌صنایع‌دستی این استان است.

وی ادامه داد: استان مرکزی در مسیر شاهراه کشور قرار گرفته و بیشتر مسافرانی که قصد تردد از شرق به غرب و شمال به جنوب کشور را دارند از این استان می‌گذرند، بنابراین باید با برنامه‌ریزی‌های حکیمانه و ارائه خدمات ارزشمند، آنان را به گردشگران ماندگار تبدیل کرد.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی تصریح کرد: انتظار است رسانه‌ها، ظرفیت‌های گردشگری این خطه را برای جذب سرمایه گذار معرفی کنند تا با فراهم کردن زمینه حضور و ماندگاری گردشگران، در توسعه اقتصادی استان نقش‌آفرین باشند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان مرکزی همچنین به ظرفیت‌های موجود در گردشگری صنعتی اشاره کرد و گفت: نخستین کارخانه صنعتی استان مرکزی در سال ۱۳۱۷ در منطقه شازند احداث شده است، این کارخانه که ثبت ملی شده می‌تواند به قطب گردشگری صنعتی تبدیل شود و باید تمهیدات لازم برای ایجاد موزه صنعت در این محل فراهم شود.

مرادی بر اهمیت توسعه گردشگری صنعتی در کنار دیگر شاخه‌ها تأکید کرد و خواستار مشارکت بخش خصوصی و همکاری بیشتر دستگاه‌های اجرایی برای تحقق این اهداف شد.

وی با بیان اینکه توجه به گردشگری در افزایش تولید ناخالص ملی نقش مؤثری دارد، گفت: گردشگری یکی از صنعت‌های پویا، فعال و کم‌خطر است که در خلق ثروت نقش مؤثری دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی بیان کرد: برای حفاظت از تالاب‌ها در این استان پیوست گردشگری تهیه می‌شود که این نگاه بسیار ارزشمند است و جای تقدیر دارد.