ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
به گزارش خبرگزاری مهر، پارکینسون میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده و پس از آلزایمر دومین بیماری شایع مغزی محسوب میشود. اما ممکن است پارکینسون با یک روش درمانی نوآورانه به چالش کشیده شود. دانشمندان نانوذراتی توسعه دادهاند که در ترکیب با نوردرمانی، موفق به معکوسکردن علائم پارکینسون در موشها شده، بدون اینکه نیاز به جراحی مغز باشد.
در افراد مبتلا به پارکینسون، سلولهای مغزی تولیدکننده دوپامین (پیامرسان شیمیایی کلیدی که به کنترل حرکات کمک میکند) به تدریج از بین میروند. این از دست دادن منجر به علائم مشخصه بیماری مانند لرزش، سفتی حرکات و مشکلات تعادل میشود. درمانهای فعلی شامل جایگزینی دوپامین از طریق دارو یا استفاده از تحریک عمقی مغز (DBS) با استفاده از الکترودهای کاشتهشده در مغز است. این الکترودها به دستگاهی شبیه به ضربانساز متصل میشوند که زیر پوست قفسه سینه قرار میگیرد و پالسهای الکتریکی برای کنترل فعالیت غیرطبیعی مغز ارسال میکند.
اگرچه این روشها به مدیریت علائم کمک میکنند، اما معایب قابل توجهی نیز دارند. داروها ممکن است به مرور زمان اثر خود را از دست بدهند و جراحی مغز نیاز به کاشت سختافزار دائمی دارد و با خطراتی مانند مشکلات شناختی و افسردگی همراه است.
دانشمندان مرکز ملی نانوعلوم و فناوری چین به سرپرستی پروفسور چونیینگ چن، جایگزینی با استفاده از نانوذرات ارائه کردهاند. این سیستم که با نام “ATB NPs” شناخته میشود، از سه جزء کلیدی تشکیل شده است:
یک پوسته از جنس طلا که با پاسخ به نور مادون قرمز، گرما ایجاد میکند.
مولکول هدفگیرنده، که به نانوذرات کمک میکند تا به سلولهای خاص مغز متصل شوند.
پروتئین درمانی که تودههای پروتئینی مضر تجمعیافته در پارکینسون را تجزیه میکند.
این سامانه، مانند یک سیستم گرمایشی دقیق برای مغز عمل میکند. هنگامی که نانوذرات به منطقه خاصی از مغز تزریق میشوند و نور مادون قرمز (که میتواند از جمجمه و بافت عبور کند) از خارج سر تابانده میشود، نانوذرات به اندازه کافی گرم میشوند تا سوئیچهای حساس به گرمای طبیعی روی سلولهای مغز را فعال کنند. این فعالسازی به بازگرداندن عملکرد طبیعی سلولها کمک میکند و همچنین سیستمهای پاکسازی طبیعی مغز را برای حذف تجمع پروتئینهای سمی تحریک میکند.
در آزمایشهای انجام شده در آزمایشگاه، موشهای مبتلا به علائم شبیه پارکینسون یک تزریق از نانوذرات را دریافت کردند و به مدت پنج هفته تحت جلسات هفتگی نوردرمانی قرار گرفتند.
نتایج قابل توجه بود: موشهای تحت درمان تقریباً به خوبی موشهای سالم در تستهای فیزیکی مختلف حرکت کردند. هنگامی که محققان بافت مغز آنها را بررسی کردند، دریافتند که سلولهای قبلاً آسیبدیده بهبود یافتهاند و تجمع پروتئینهای سمی کاهش یافته است.
این روش چندین مشکل درمانهای فعلی را حل میکند:
برخلاف تحریک عمقی مغز، نیازی به کاشت سختافزار دائمی در مغز ندارد.
با مکانیسمهای موجود مغز کار میکند و نیازی به مواد ژنتیکی خارجی نیست.
نور مادون قرمز میتواند به طور دقیق مناطق خاصی از مغز را هدفگیری کند و درمان هدفمند بدون تأثیر بر مناطق اطراف را ممکن میسازد.
آزمایشهای ایمنی نیز نتایج امیدوارکنندهای نشان دادند. نانوذرات حداقل به مدت هشت هفته در محل مورد نظر باقی ماندند و هیچ عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد نکردند. این موضوع نشان میدهد که درمانهای نوری گاهبهگاه ممکن است برای حفظ بهبودی کافی باشند.
این تحقیق که در مجله Science Advances منتشر شده است، گامی اولیه به سوی درمان پارکینسون است و همچنین امکانهای جدیدی برای سایر بیماریهای عصبی مانند آلزایمر و هانتینگتون باز میکند.
این روش درمانی «بیسیم» تحریک عمقی مغز ممکن است انقلابی در درمان بیماریهای مغزی مرتبط با تجمع پروتئین و اختلال عملکرد نورونها ایجاد کند.