ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری مهر، گروه استانها: مرتضی دهداری در سال ۱۳۳۴ در آبادان متولد شد و عشق به عکاسی را از کودکی با خرید یک دوربین کوچک ۱۱۰ آغاز کرد. این دوربین ساده، نقطه شروع مسیر حرفهای او بود که در نهایت به یکی از تأثیرگذارترین عکاسان جنگی ایران تبدیل شد. او در طول ۳۵ سال فعالیت حرفهای خود در کنار رزمندگان جنگ تحمیلی حضور یافت و تصاویری بینظیر از عملیات مختلف، شهدا و لحظات تاریخی جنگ را به ثبت رساند.
شروع عکاسی و ورود به جبهههای جنگ
مرتضی دهداری در خصوص شروع کار خود در عکاسی گفته بود: «از دوران کودکی با خرید یک دوربین ۱۱۰ عکاسی را شروع کردم و بعد از ورود به عرصه رسانه و آغاز کار در روزنامه جمهوری اسلامی، کار را به شکل جدی پیگیری کردم. با شروع جنگ تحمیلی، عکاسی در جبهه و جنگ را در کنار رزمندگان ادامه دادم.»
دهداری گفته است: «از سال ۵۹ که عکاس جبهه شدم، بیشتر عملیات را با رزمندگان همراهی میکردم. عکس بسیاری از رزمندگانی که در عملیات مختلف شهید شدند را در کارنامه کاری خود ثبت کردهام.»
خاطرهای از سفر تاریخی امام خامنهای به مناطق جنگی
یکی از خاطرات به یاد ماندنی مرتضی دهداری، همراهی با آیتالله خامنهای در نخستین سفر ایشان به مناطق جنگی بود. او در این باره عنوان کرده بود: «در یکی از سفرهایم متوجه شدم آیتالله خامنهای برای نخستینبار قصد سفر به اهواز را دارند و میخواهند بازدیدی از مناطق جنگی به عمل آورند. با اصرار و پافشاری که به خرج دادم موافقت حضورم در کنار ایشان را در این سفر گرفتم.»
دهداری ادامه میدهد: «در فرودگاه در کنار ایشان و همراهان منتظر هواپیما بودیم که بعد از لحظاتی عبور ماشینی با سرعت توجه ما را به خود جلب کرد. مدتی بعد متوجه شدیم بنیصدر سفر هواپیمای ایشان را کنسل کرده است. تنها هواپیمایی که به اهواز پرواز داشت یک هواپیمای باربری پر از بار بود که آقا فرمودند با همین میرویم.»
او بیان میکند: «بعد از رسیدن به اهواز و رفتن به خرمشهر، آیتالله خامنهای با شهیدان جهانآرا و سردار نوری و دیگر همراهان از زیر پل خرمشهر و از دریچههای دیده بانی اقدامات عراقیها را رصد کردند.»
ثبت لحظات تاریخی و افتخارات بینالمللی
دهداری در طول زندگی حرفهای خود، تصاویر بسیاری از لحظات تاریخی جنگ را به ثبت رساند. یکی از معروفترین عکسهای او، تصویری از پل خرمشهر و سجده یک سرباز است که تاکنون برنده ۲۵ جایزه بینالمللی شده است.
این عکس نه تنها در ایران بلکه در سطح جهانی نیز مورد تحسین قرار گرفت و جوایز متعددی از جمله بهترین عکس سال ۷۴ در مطبوعات ایران و رتبه نخست در جشنواره عکس جنگ را کسب کرد.
همکاری با شهیدان و همرزمان
دهداری در طول جنگ تحمیلی با بسیاری از گروههای رسانهای و رزمندگان همکاری داشت. او در مصاحبههای خود از شهید رهبر، یکی از همرزمانش، به عنوان مردی استثنایی در عرصه خبر و رسانه یاد کرد. دهداری گفته بود: «شهید رهبر مردی استثنایی بود. روزی با او به افتتاحیه پتروشیمی بندر امام رفته بودم که به شوخی به من گفت: مرتضی، تو که تمام وقت در شهرستانها و خیابانها و مناطق جنگی هستی اگر روزی شهید شدی چه کسی خبر شهادتت را میرساند؟ من با خنده گفتم: بالاخره یک راننده پیدا میشود که این خبر برساند.»
او همچنین از شهید بهروز مرادی، عکاس و هنرمند برجسته دوران جنگ هم یاد کرده بود و گفته بود: «بهروز مرادی عکاس، نویسنده، طراح، خبرنگار و نقاش بود. او واقعاً هنرمند بود و یکی از افتخارات ماندگارش تابلوی «به خونین شهر خوش آمدید» است. بهروز در حالی که در اکثر عملیات شرکت کرده بود، هیچ جراحتی نداشت ولی در آخرین عملیات قبل از پایان جنگ در آخرین شلیکهایی که شد ترکشی به وی اصابت کرد و شهید شد.»
دهداری در طول زندگی حرفهای خود، جوایز و تقدیرنامههای بسیاری دریافت کرد، از جمله نشان لیاقت جنگ در سال ۶۵ و تقدیر از جانب مقام معظم رهبری. با این حال او خدمت به رزمندگان را بهترین افتخار خود میدانست.
شاو گفته بود: «بنده نفر دوم نشان لیاقت جنگ در سال ۶۵، کسب تقدیرهایی از جانب مقام معظم رهبری و نیز به عنوان مستندسازترین عکاس جهان شناخته شدهام، ولی به شخصه بهترین افتخارم را خدمت به رزمندگان میدانم.»
مرتضی دهداری، عکاس پیشکسوت و مستندساز جنگ، در سن ۶۹ سالگی درگذشت. او نه تنها یک عکاس بلکه یک روایتگر تاریخ بود که با دوربین خود، حماسهها و فداکاریهای رزمندگان را برای نسلهای آینده به یادگار گذاشت. درگذشت او نه تنها برای جامعه هنری و رسانهای ایران، بلکه برای تمامی کسانی که به تاریخ و فرهنگ این سرزمین علاقهمند هستند، ضایعهای بزرگ است.