به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، زمستان از فصل‌هایی است که در آن سلامت جسمانی باید بیشتر جدی گرفته شود؛ چون انواع و اقسام ویروس‌های شبه‌آنفلوآنزا و سرماخوردگی ممکن است شما را مبتلا کند. یکی از بهترین راهکارهای حفظ سلامت هم استفاده از مواد مغذی مؤثر است؛ غذاهایی که مصرف‌شان چه پیش از ابتلا برای تقویت سیستم ایمنی بدن و چه پس از ابتلا برای گذراندن یک دوره بیماری کم‌عارضه‌تر مؤثر است. منصور رضایی، متخصص تغذیه درباره این غذاها نکات جالبی را گفته است که در ادامه می‌خوانید.
خواب و خواب
برخی عوامل وجود دارند که سیستم ایمنی را ارتقا می‌دهند، نخستین عامل خواب کافی است. اکنون دلیل اینکه در فصل پاییز و زمستان هوا زودتر غروب می‌کند و بشر احساس می‌کند که در آن زمان یا قدری دیرتر باید به خواب برود را متوجه می‌شویم. درواقع این پیام طبیعت به انسان است که در فصول سرد سال که احتمال بیماریهای ویروسی بیشتر است، باید خواب کافی داشته باشیم. خواب کافی به‌گونه‌ای سیستم ایمنی را ارتقا می‌دهد که بدن بتواند در برابر بیماریهای ویروسی فصل زمستان اعم از آنفلوآنزا و کرونا مقاومت کند، اما افراد عمدتا به‌دلیل سبک زندگی مدرن، فضای مجازی، اینترنت، تلویزیون، موبایل و حتی لامپ چراغی که در خانه روشن است، دچار بدخوابی می‌شوند و این عارضه به‌ویژه درباره کودکان هم دیده می‌شود؛ کودکانی که تا پاسی از شب پای موبایل می‌نشینند و خانواده‌ها نمی‌دانند با این اقدام سیستم ایمنی بدن فرزندانشان به‌شدت ضعیف خواهد شد. پس نخستین عاملی که باید رعایت کرد، نظم در خواب و به‌موقع خوابیدن است.
اهمیت ویتامین C
همانطور که یک ساختمان را با اجزا و مصالح گچ و سیمان و بلوک و آجر می‌سازند، سیستم ایمنی بدن هم با گروهای غذایی ازجمله میوه‌هایی مانند مرکبات که حاوی ویتامین C هستند ارتقا پیدا می‌کند. ویتامین C از زمان قدیم یک ترکیب ایمنی‌زا در بیماریهای ویروسی بوده است. این مواد غذایی هم پیشگیری‌کننده هستند و هم سیستم ایمنی بدن را ارتقا می‌دهند. مصرف آنها باعث می‌شود که ویروس به‌مدت طولانی در بدن نماند.
سم‌زدایی با مایعات
عامل بعدی مایعات هستند، باید مایعات به اندازه کافی خورده شود تا مواد مضر را از بدن سم‌زدایی و خارج کنند. هوای آلوده، غذای آلوده، داروی آلوده به کمک ادرار، مدفوع، خلط عرق و صفرا از بدن خارج شوند. فرد زمانی که دچار آبریزش بینی می‌شود، مایعات و ترشحات از بدن وی خارج می‌شوند. زمانی که شما اسهال یا اسهال عفونی می‌گیرید عوامل بیماری‌زا از بدن بیرون می‌رود؛ به همین دلیل برای سم‌زدایی بیشتر مواد غذایی آبدار باید خورده شود. این مواد آبدار از گذشته‌های دور در ایران شامل انواع آش‌ها، سوپ‌ها و خورش‌ها بوده است.
آرامش
عامل بعدی آرامش است. هر نوع استرس، فکر، خیال و نگرانی سیستم ایمنی افراد را ضعیف می‌کند و باعث استرس و اضطراب می‌شود. زمانی که می‌خواهید از شهری به شهر دیگری بروید، سیستم ایمنی شما ضعیف می‌شود. فلور طبیعی روده به هم می‌ریزد و به‌راحتی مستعد اسهال‌های مسافرتی می‌شوید. پس در کنار خواب و استراحت، آرامش هم مهم است. اما مشکلات اقتصادی و اجتماعی متعددی وجود دارد که می‌تواند بر سیستم ایمنی تأثیر بگذارد و آن را ضعیف کند.
نقش پروتئین‌ها
در کنار مایعات، پروتئین‌ها هم مهم هستند. پروتئین‌ها در کودکان باعث رشد می‌شود و روی سلول‌های ایمنی بدن بزرگسالان تأثیر می‌گذارد. این سلول‌ها می‌توانند روی ایمنی پوست که مانع از ورود عوامل بیماری‌زا به بدن می‌شوند هم تأثیر بگذارند. سلامت دستگاه‌های ایمنی نقاط مختلف بدن وابسته به پروتئین است؛ در نتیجه در فصول سرد سال باید بیشتر پروتئین خورده شود؛ غذاهای پروتئینی ازجمله ماست، پنیر، تخم‌مرغ، حبوبات، آجیل‌ها، دانه‌ها، مغزها و انواع گوشت‌های سفید و قرمز. اینها مواد تغذیه‌ای ایمنی‌زا هستند؛ یعنی باعث افزایش ایمنی می‌شوند. پس بهتر است در فصل زمستان غذاهای مقوی مصرف شود که تبدیل به مایعات و پروتئین بالا در بدن می‌شوند. در کنار مایعات و پروتئین بالا باید موادغذایی‌ای مصرف شود که مواد مضر را از بدن دفع کند. این مواد شامل مایعات، ویتامین، املاح، مواد حاوی آنتی اکسیدان و پروتئین‌هاست که مواد سمی و ویروسی را از بدن به شکل ادرار، مدفوع، خلط، عرق و صفرا خارج می‌کند.
نقش سبزی و غلات
هم به خواب کافی، آرامش و تحرک توجه کنید و هم غذاهای آبدار، فیبر و پروتئین، حبوبات، آجیل‌ها و... بخورید. جالب است بدانید که خورش‌هایی مثل فسنجان، انواع آش‌ها و سوپ‌های ایرانی هم درباره این بیماری‌ها مؤثر هستند. به‌طور کلی گروه‌های غذایی ازجمله میوه، سبزی و غلات از بروز بیماریهای زمستانی ازجمله سرماخوردگی و انواع بیماریهای ویروسی پیشگیری می‌کنند.
نکته
متخصصان همواره تأکید می‌کنند که برای بیماریهای ویروسی – تنفسی خودسرانه اقدام به مصرف داروها به‌ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها نکنید. شاید بارها هم در مطالب متعدد خوانده باشید که این بیماری‌ها داروی درمانی خاصی ندارند و براساس تشخیص وضعیت از سوی پزشک برخی داروها تجویز می‌شوند. رضایی، متخصص تغذیه درباره دارو نداشتن بیماریهای ویروسی به نکته جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در بیماریهای ویروسی به‌دلیل اینکه ویروس‌ها داخل سلول زندگی می‌کنند و در واقع انگل سلول به شمار می‌روند، اگر بخواهید آنها را از بین ببرید ناگزیر به نابودی سلول نیز خواهید شد. در نتیجه داروی ضدویروس که برای درمان به شکل تزریقی یا خوراکی وجود داشته باشد، نداریم. به همین دلیل مبارزه با ویروس‌ها کار سختی است.» به تأکید این متخصص تغذیه، در علم پزشکی ترجیح بر پیشگیری با ارتقای سیستم ایمنی (اعم از ایمنی سلولی و ایمنی همورال) است. سیستم ایمنی باید آنچنان قوی باشد که یا ویروس وارد بدن نشود یا اگر وارد شد در نخستین زمان ممکن خارج شود. البته سیستم ایمنی ذاتی و وراثتی هم هست، به همین دلیل برخی افراد سیستم ایمنی بدن‌شان ضعیف‌تر و برخی دیگر هم قوی‌تر است.
نکته پایانی
تمام خوراکی‌هایی که برای چنین بیماری‌هایی توصیه می‌شود باید در زمان ابتلا به ویروس هم مصرف شوند. اینها توصیه‌های تغذیه‌ای مختص فصل سرما هستند؛ به‌عنوان مثال توصیه برای نخوردن فست‌فود به‌طور کامل برای فصل زمستان است. همچنین در زمستان به‌دنبال کاهش وزن نباشید، به محض اینکه کالری‌ها کاهش می‌یابند بدن‌تان دچار ضعف می‌شود و زمینه برای ورود ویروس‌ها فراهم می‌شود.