ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: رژیم صهیونیستی با آغاز سال ۲۰۲۵ شرایط پرتنش و بی‌سابقه‌ای را پشت سر می‌گذارد و بر خلاف سال‌های گذشته مجبور است با سطح گسترده‌ای از چالش‌های داخلی و منطقه‌ای و بین المللی دست و پنجه نرم کند.

رژیم صهیونیستی با وجود اینکه از اقتصادی قوی برخوردار بوده و صنایع تکنولوژیک پیشرفته‌ای در اختیار دارد، اما در گذشته نیز از اوضاع امنیتی نابسامانی رنج می‌برد، اما بعد از عملیات طوفان الاقصی این شرایط پیچیده‌تر شد. عملیات طوفان الاقصی شکست‌های بی‌سابقه‌ای را برای رژیم صهیونیستی به دنبال آورد و تل‌آویو را از موضع هجومی به موقعیت دفاعی وارد کرد.

کارشناسان و نخبگان مسائل سیاسی و راهبردی رژیم صهیونیستی طی سال‌های پیش از آغاز عملیات طوفان الاقصی استراتژی بلند مدت امنیت داخلی خود را مبتنی بر چشم انداز آینده و اهداف متفاوتی ترسیم کرده بودند و سه رویکرد اصلی برای این چشم انداز در نظر داشتند. مهم‌ترین توصیه‌های کارشناسان در این رابطه، تقویت همکاری‌های استراتژیک میان رژیم صهیونیستی و آمریکا به عنوان بزرگترین حامی این رژیم صرف نظر از حزب حاکم یا ماهیت رئیس جمهور این کشور بود.

از سوی دیگر تل آویو همواره تلاش می‌کرد مناسبات خود را با برخی دولت‌های مهم در منطقه تقویت کرده و زمینه‌های همکاری با آنها را گسترش دهد. از جمله این کشورها، دولت‌هایی بودند که مانند مصر توافق عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی امضا کرده بودند یا مانند عربستان در آستانه عادی سازی قرار داشتند.

کارشناسان همچنین بر اهمیت ایجاد سامانه‌های دفاع هوایی برای مقابله با خطر احتمالی ایران تاکید می‌کردند.

چالش‌های سال ۲۰۲۵ فراروی تل‌آویو

در سال جدید اما رژیم صهیونیستی با چالش‌هایی از نوع دیگر مواجه است که شباهت چندانی با چالش‌های گذشته ندارد، البته چالش‌های گذشته نیز همچنان به قوت خود باقی است. چالش ایران به صورت ویژه بعد از درگیری‌های مستقیمی که طی سال گذشته بین دو طرف شکل گرفت، همچنان فراروی رژیم صهیونیستی قرار دارد و چالش حزب الله نیز در جبهه شمالی فلسطین اشغالی دیده می‌شود و رژیم صهیونیستی نتوانسته پیروزی را علیه این حزب به دست آورد. مهم‌ترین نشانه این اتفاق این است که شهرک نشینان ساکن شمال فلسطین اشغالی به منازل خود بازنگشته‌اند. علاوه بر این‌ها درگیری با مقاومت فلسطین در تمام جغرافیای کرانه باختری و نوار غزه همچنان ادامه دارد و رژیم صهیونیستی بعد از گذشت ۱۵ ماه و استفاده از تمامی امکانات و لوازم خود نتوانسته پیروزی قاطعی در این عرصه محقق کند.

علاوه بر آنچه که گفته شد، برخی چالش‌های جدید از جمله چالش یمن فراروی رژیم صهیونیستی ایجاد شده است که در این مقاله به صورت تفصیل به آن پرداخته نشده، بلکه ۳ چالش عمده‌ای که می‌تواند همبستگی داخلی رژیم صهیونیستی را با مشکل مواجه کند، مورد اشاره قرار گرفته است.

اول: افول جایگاه بین المللی

یکی از مهم‌ترین دستاوردهای عملیات طوفان الاقصی این بود که عملیات مذکور رژیم صهیونیستی را به رژیمی منزوی و منفور تبدیل کرد و دادگاه‌های بین‌المللی آن را رژیمی جنایتکار و طغیانگر اعلام کردند. در همین رابطه دیوان بین‌المللی دادگستری، صهیونیست‌ها را به ارتکاب نسل کشی علیه غیرنظامیان فلسطینی متهم کرد و قرار بازداشت نخست وزیر و وزیر جنگ سابق این رژیم را برای اولین بار در طول تاریخ صادر کرد.

علاوه بر این‌ها بیشتر ملت‌ها و دولت‌های منطقه و جهان که پیش از این رژیم صهیونیستی را عرصه‌ای دموکراتیک می‌دانستند و دوستی خود را با این رژیم اعلام می‌کردند و در ابعاد مختلف اقتصادی و سیاسی و تجاری با آن همکاری می‌کردند، آن را به عنوان یک دولت مجرم و قاتل شناختند که باید به علت نسل کشی و جنایت‌های صورت گرفته علیه فلسطینیان و محاصره و گرسنه نگه داشتن مردم آن مورد محاکمه قرار بگیرد. بسیاری از این کشورها سطح همکاری خود با رژیم صهیونیستی را کاهش داده و مانع از مشارکت آن در جشنواره‌ها و محافل بین المللی شدند و حتی برخی از آنها آمادگی خود را برای اجرای حکم دیوان بین المللی لاهه در مورد بازداشت بنیامین نتانیاهو و یواف گالانت در صورت ورود به اراضی آنها اعلام کردند.

تمام این تحولات ضربه دردناکی به پروژه صهیونیستی وارد کرده و مناسبات راهبردی و حیاتی این رژیم که طی ۷۶ سال طراحی شده بود را از بین برد و عمق نظریه امنیتی صهیونیست‌ها را با آسیب جدی مواجه کرده که روابط بین‌الملل را یکی از مهم‌ترین ارکان راهبردی خود قلمداد می‌کرد.

دوم: فرسوده شدن ارتش

رژیم صهیونیستی ارتش را به عنوان تنها جایگاه مقدس در ساختار خود برمی‌شمارد و معتقد است تحت هیچ شرایطی نباید ارتش مورد آسیب و خدشه قرار بگیرد، اما این مفهوم طی سال‌های اخیر تغییر کرده و ارتش به بخشی از کشمکش‌های داخلی تبدیل شده و در معرض اتهامات و تخریب برخی از گروه‌های سیاسی قرار گرفته است.

ارتش رژیم صهیونیستی طی سال‌های اخیر شکست ملموسی در عملکرد مبارزاتی خود و انضباط عملیاتی داشته و سطح توان تاکتیکی و اجرای مأموریت‌های عملیاتی آن به حد قابل توجهی کاهش یافته و دچار فرسایش و انحطاط بی‌سابقه شده است. این موضوع باعث شکست‌های متوالی ارتش شده و وجهه آن را به شدت زیر سوال برده و اعتماد عمومی نسبت به آن را خدشه‌دار کرده است.

در آینده و به ویژه بعد از پایان جنگ در غزه، مؤسسات امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی با چالش‌های عمده‌ای در بازگرداندن آبروی ارتش و بهبود اطمینان شکننده شهرک نشینان صهیونیستی به آن مواجه خواهند بود که اصلاً کار ساده‌ای نیست، چرا که شکست‌های متوالی ارتش در انجام مأموریت‌های تاکتیکی و عملیاتی خود، با وجود موفقیت‌های جزئی که داشته، اهرم قدرتمندی است که عکس این موضوع عمل می‌کند و فرسودگی ارتش باعث کشیده شدن آن به سمت تجزیه و فروپاشی می‌شود و به این ترتیب آخرین دیوار مورد اتکای رژیم صهیونیستی نیز فرو می‌ریزد.

سوم: گسترش شکاف و تجزیه داخلی

رژیم صهیونیستی از زمان تشکیل موجودیت خود، استراتژی خود را بر اساس تثبیت اسرائیل به عنوان یک «دولت دموکراتیک یهودی که از قدرت و امنیت و شکوفایی برخوردار است» قرار داده تا بتواند بازدارندگی داخلی را برای خود ایجاد کند. این موضوع از دیدگاه صهیونیست‌ها عنصری اساسی برای مقابله با چالش‌های پیچیده داخلی و خارجی است. تدوین کنندگان این راهبرد معتقدند که ایجاد شرایط مذکور بالاترین هدفی است که تلاش‌های کابینه و احزاب و مؤسسات صهیونیستی باید در مسیر آن باشد و در نهایت به همگرایی و همبستگی داخلی در سرزمین‌های اشغالی منجر شود.

از زمان ایجاد بحران «اصلاحات دستگاه قضائی» در سرزمین‌های اشغالی که نتانیاهو و همراهان افراطی وی آن را کلید زده‌اند، این روند با خدشه مواجه شد و بعد از عملیات طوفان الاقصی و موضوع اسرای صهیونیستی در نزد گروه‌های مقاومت، شکاف داخلی در سرزمین‌های اشغالی گسترش پیدا کرده و کشمکش‌ها میان سرکردگان این رژیم به حد بی‌سابقه‌ای رسیده است. این موضوع نشان دهنده عمق تناقض‌های اجتماعی و نژادی موجود در میان ساکنان سرزمین‌های اشغالی است که سیاست‌های نژادپرستانه کابینه کنونی نیز باعث تقویت آن می‌شود.

این موضوع باعث شده بسیاری از تحلیلگران راهبردی رژیم صهیونیستی از کابینه بخواهند در سیاست داخلی خود تجدید نظر کند و روشی را در پیش بگیرد که باعث بهبود اوضاع کنونی شود و در طول سال جدید طرحی را اتخاذ کند که این اوضاع را بهبود بخشد. اما به نظر می‌رسد در شرایط کنونی اجرای چنین مأموریتی غیر ممکن است، علاوه بر اینکه پیش بینی می‌شود در آینده نزدیک شکاف و فرسایش بیشتری در جامعه صهیونیستی ایجاد شده و درگیری‌هایی را منجر شود که حل و فصل آنها غیر ممکن است.

فرجام کلام

با وجود سرمستی که برخی صهیونیست‌ها در جریان دستاوردهای تاکتیکی جنگ غزه و لبنان و حوادث دراماتیک سوریه در آن به سر می‌برند، باید گفت که مؤلفه‌های راهبردی بسیاری از جمله حملات موشکی از یمن و ادامه شکست در نوار غزه و عدم بازگشت شهرک نشینان به شمال سرزمین‌های اشغالی، باعث شده صهیونیست‌ها همچنان نگران باشند و نسبت به آینده هیچ امیدواری نداشته باشند. این شرایط در میان سطوح امنیتی و سیاسی کابینه نیز دیده می‌شود و سرکردگان رژیم صهیونیستی احساس نگرانی عمیقی در خصوص پیچیدگی‌های جدید در روند درگیری‌ها به ویژه در ابعاد منطقه‌ای دارند.