به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری، خیلی از افراد تصور میکنند که استرس و اضطراب تفاوتی با هم ندارند و حتی در گفتوگوهای روزمرهشان، ایندو را به جای همدیگر استفاده میکنند. اما روانشناسان میگویند: استرس و اضطراب به دلایل متعددی تفاوتهای زیادی با هم دارند. طهورا جَربان، مشاور و روانشناس در اینباره میگوید: «بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی اضطراب و استرس مثل ضربان قلب، نفسهای تند و کوتاه و تنشهای عضلانی شبیه هم هستند ولی تفاوتهایی هم با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت، منبع هر کدام است. مثلا استرس، منبع بیرونی مشخصی دارد اما اضطراب، منبع بیرونی مشخصی ندارد و دلایل بروز آن برای فرد مبهم است. یعنی فرد از دلایل استرس خود آگاه است اما در مورد اضطراب نمیداند که چرا دچار اضطراب شده و ریشه آن چیست.»
منبع نامشخص اضطراب
این روانشناس ادامه میدهد: «در اضطراب معمولاً منبعی که باعث آن میشود مشخص نیست و افراد دلشوره میگیرند اما علت آن برایشان واضح نیست. اما استرس معمولا ناشی از یک منبع خارجی (مثل امتحان، کنکور، مصاحبه شغلی و...) است. معمولا تنها به یک موقعیت و دلیل خاص مرتبط است. یعنی فرد بهطور دقیق میداند که چه موضوعی باعث ایجاد استرس در او شده است.» بهگفته این روانشناس، منبعی که باعث ایجاد استرس میشود منطقیتر است. در اضطراب افراد بیشتر اوقات بهخاطر افکار خود دچار اضطراب میشوند که میتواند غیرمنطقی باشد.
زمان استرس کوتاهتر است
جربان با اشاره به اینکه استرس مدت کوتاهتری تجربه میشود اما اضطراب در مدتزمان طولانیتری با افراد میماند، بیان میکند: «واکنش بدن به استرس شامل افزایش ضربان قلب، تنش عضلانی و ترشح هورمونهایی مانند کورتیزول است. این واکنش در کوتاهمدت اتفاقا برای فرد مفید است. اما اثرات اضطراب شامل نگرانی دائمی، افکار وسواسی و ترسهای غیرمنطقی است که ممکن است حتی بدون تهدید خارجی رخ دهد و بر عملکرد روزمره تأثیر بگذارد.»
اضطراب کارکرد منفی دارد
او تأکید میکند:«استرس در سطح معتدل، میتواند مفید باشد و فرد را برای انجام کارها و حل مسائل برانگیزد. همچنین موقت است و چون دلیل مشخص دارد، زود از بین میرود. اما اضطراب معمولاً هیچ فایدهای ندارد و اغلب به مشکلات روانی و کاهش عملکردهای مفید منجر میشود.