به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه «جهان‌صنعت» در روزهای اخیر گزارش‌های تکان‌دهنده‌ای از مرگ کودکان پس از خوردن ماکارونی در نقاط مختلف ایران منتشر شده است. اخباری چنین تلخ و بازتاب ناگهانی آن در جامعه، نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده است: از مرگ آرنیکای هفت ساله تا مرگ مشکوک دو پسر بچه در تهران حوادثی هستند که مردم به سرعت نسبت با آنها همدردی و در عین حال پرسش‌هایی مطرح می‌کنند. برای مثال اینکه علت مسمومیت با ماکارونی چیست یا ماکارونی‌های مسموم چه نوعی بوده‌اند. این در حالی است که تاکنون هیچ نامی از کارخانه این ماکارونی برده نشده و همچنان ابهامات فراوانی وجود دارد. پدر آرنیکا گفته است که فردای روز ۲۷مهرماه، وضعیت دخترم وخیم بود و به بیمارستان گلستان اهواز مراجعه کردیم. آنجا یک آمپول ضد تهوع تزریق کردند و گفتند که مشکل خاصی ندارد و به دلیل حضور بیماران عفونی در بیمارستان، او را نگه نمی‌دارند. بعدازظهر، هنگام مراجعه به مغازه‌ام، وضعیت آرنیکا بدتر شد و دوباره او را به درمانگاه بردم. پزشکان اعلام کردند که باید در بیمارستان بستری شود.
بادامی از لحظه بستری شدن دخترش می‌گوید و عنوان می‌کند: ساعت ۱۸:۳۰ او را به بیمارستان بردیم و بستری شد. مجددا برایش سرم زدند اما متاسفانه در این بیمارستان با وسعتی که داشت، هیچ متخصصی حضور نداشت تا مسمومیت دخترم را تشخیص دهد.
پزشک شیفت نیز در مجموعه حضور نداشت و سرپرست بخش حدود دو ساعت با پزشک شیفت تلفنی مشغول صحبت بود و علائم آرنیکا که یکی از آنها قند خون بالا بود را اعلام می‌کرد. پدر آرنیکا گفته است که ساعت ۲۲:۴۵ شب، دخترم جان خود را از دست داد و پیکر او را به پزشکی قانونی منتقل کردند. به ما گفته شد که جواب پزشکی قانونی شش ماه دیگر اعلام می‌شود. با این حال، در گواهی بیمارستان علت مرگ مسمومیت غذایی ذکر شده است و دخترم پس از خوردن ماکارونی هیچ مواد غذایی دیگری مصرف نکرده بود.
مرگ مشکوک دو کودک تهرانی
حادثه‌ای مشابه با مسمومیت اخیر اهواز در تهران نیز رخ داده بود که نگرانی‌ها را دوچندان کرده است. این دومین مورد مسمومیت غذایی با ماکارونی است که طی چند روز اخیر اعلام شده چراکه پیش از این شاهد ماجرای تلخ و دلخراش مرگ دو کودک یک خانواده تهرانی در پی مسمومیت مرموز پس از خوردن ماکارونی خانگی بودیم که یک خانواده را داغدار کرد. به روایت پدر خانواده اکبری، چهار ماه پیش، این خانواده پس از خوردن ماکارونی خانگی دچار مسمومیت شدند. علائم مسمومیت شامل تهوع، تاری دید و استفراغ شدید در والدین آغاز شد.
پس از تماس با اورژانس، پزشک وضعیت آنها را پایدار اعلام کرد اما به فرزندان توجه کافی نشد. بعد از مدتی، حال خانواده بدتر شد و به بیمارستان لقمان منتقل شدند. در بیمارستان، حال فرزند کوچک‌تر، پندار ۱۶ماهه وخیم‌تر شد و در دستان پدرش جان باخت. فرزند بزرگ‌تر، پویا هشت ساله نیز ۲۴ساعت بعد در بیمارستان جان خود را از دست داد. بررسی‌ها نشان داد که غذاهای مصرف شده در آن شب هیچ ماده مسموم‌کننده‌ای نداشتند اما تحقیقات همچنان ادامه دارد و مقامات قضایی احتمال وقوع جنایت را در این پرونده بررسی می‌کنند. با این حال این اولین‌بار نیست که ماکارونی در ایران باعث مسمومیت می‌شود. در مهر ۱۴۰۲ و پیشتر در سال ۱۳۹۵ نیز حادثه مشابه در خصوص مسمومیت با ماکارونی رخ داده بود.
ماکارونی مسموم در فوتبال ایران باعث تعطیلی مسابقات شد!
در مهر ماه سال ۱۴۰۲، ماکارونی باعث مسمومیت شدید اعضای تیم فوتبال مشهدی خوشه طلایی شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که ۱۲نفر از بازیکنان این تیم پس از خوردن ماکارونی، دچار مسمومیت شدید شدند.
حمید کلهر، سرمربی تیم اعلام کرد که علت مسمومیت هنوز مشخص نیست و تحقیقات در حال بررسی است. این حادثه نیز نشان‌دهنده نگرانی‌های جدی در مورد کیفیت مواد غذایی در ایران است.
آلوده شدن بسته‌های ماکارونی
در سال ۱۳۹۵، بسته‌های ماکارونی آلوده در برخی مناطق ایران باعث مسمومیت‌های شدیدی شد، خوشبختانه این حادثه به مرگ منجر نشد.
بسیاری از افراد به بیمارستان مراجعه کردند و پس از درمان بهبود یافتند اما این حادثه نیز هشداری جدی برای نظارت بر استانداردهای تولید و توزیع مواد غذایی بود.
مسمومیت‌های مرگبار با ماکارونی در جهان
مرگ و مسمومیت ناشی از ماکارونی تنها به ایران محدود نمی‌شود. حوادث مشابه مسمومیت با ماکارونی و مرگ با این ماده غذایی در جهان نیز گزارش شده است. در سال ۲۰۰۵، پنج فرزند یک خانواده در استرالیا پس از خوردن سالاد ماکارونی که چند روز در یخچال مانده بود، دچار مسمومیت شدید شدند. متاسفانه کوچک‌ترین فرزند خانواده جان خود را از دست داد و سایر اعضای خانواده تحت درمان قرار گرفتند. تحقیقات نشان داد که سالاد ماکارونی به دلیل نگهداری نامناسب، آلوده به باکتری‌های خطرناک شده بود و همین ماده خوراکی باعث مرگ کودک شد.
مرگ بر اثر ماکارونی فاسد در بلژیک: نکروز کبدی
در سال ۲۰۱۱، یک مرد جوان در بلژیک پس از خوردن ماکارونی فاسد که در دمای اتاق نگهداری می‌شد، دچار مسمومیت شدید شد و جان خود را از دست داد. کالبدشکافی نشان داد که وی بر اثر نکروز کبدی و مسمومیت ناشی از باکتری باسیلوس سرئوس فوت کرده بود. این حادثه هشدار جدی برای مصرف ماکارونی‌های باقیمانده یا نگهداری‌شده در شرایط نامناسب بود.
دلایل مسمومیت با ماکارونی
مسمومیت‌های غذایی ناشی از ماکارونی معمولا به دلیل فساد مواد اولیه یا شرایط نامناسب نگهداری آن رخ می‌دهند. یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند منجر به مسمومیت با ماکارونی شود، عدم رعایت شرایط مناسب نگهداری آن است. ماکارونی باید در دمای مناسب و در بسته‌بندی‌های صحیح نگهداری شود تا از رشد باکتری‌ها و میکروب‌های مضر جلوگیری گردد.
اگر ماکارونی در دمای اتاق یا حتی یخچال نگهداری شود، می‌تواند محیطی مناسب برای رشد باکتری‌های خطرناک فراهم کند. علاوه بر این، آلوده شدن مواد اولیه نیز می‌تواند عامل مهمی در مسمومیت با ماکارونی باشد.
گندم و سایر مواد اولیه‌ای که برای تهیه ماکارونی استفاده می‌شوند، ممکن است آلوده به باکتری‌های مضر شوند که در فرآیند تولید به محصول نهایی منتقل می‌شوند.
این آلاینده‌ها می‌توانند باعث ایجاد خطرات جدی برای سلامتی مصرف‌کنندگان شوند، همچنین مشکلات در روند تولید، از جمله کیفیت پایین مواد اولیه، عدم رعایت استانداردهای بهداشتی در کارخانه‌های تولید ماکارونی، یا عدم نظارت دقیق بر فرآیند تولید، می‌تواند منجر به آلودگی محصولات نهایی شود و این آلودگی‌ها ممکن است به صورت مستقیم برای مصرف‌کنندگان خطرآفرین باشد. یکی از مهم‌ترین باکتری‌هایی که در مسمومیت‌های ناشی از ماکارونی فاسد نقش دارد، باسیلوس سرئوس است. این باکتری می‌تواند در دمای اتاق تکثیر یابد و سمومی تولید کند که باعث بروز مسمومیت غذایی می‌شوند. مصرف ماکارونی فاسد یا نگهداری‌شده در شرایط نامناسب می‌تواند علائمی مانند تهوع، استفراغ و درد شکمی ایجاد کند. در برخی موارد، این مسمومیت‌ها حتی ممکن است به مرگ منجر شوند.حادثه‌های اخیر مرگ کودکان پس از خوردن ماکارونی، باید هشداری برای مقامات و نهادهای نظارتی در ایران باشد. نظارت دقیق‌تر بر فرآیند تولید، توزیع و نگهداری مواد غذایی، به‌ویژه ماکارونی ضروری است. علاوه بر این، مصرف‌کنندگان نیز باید از ایمنی مواد غذایی آگاه باشند و در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک، سریعا به پزشک مراجعه کنند.
واکنش سازمان استاندارد به خبر مرگ بر اثر مصرف ماکارونی
دیروز نیز سازمان استاندارد بعد از دو هفته سکوت نسبت به مرگ چند کودک در اثر مصرف ماکارونی آلوده، اطلاعیه صادر کرد. براساس اعلام دفتر نظارت بر اجرای استاندارد صنایع غذایی و بهداشتی سازمان ملی استاندارد ایران، فرآورده‌هایی مانند ماکارونی و برنج پس از پخت محیط مناسبی برای رشد باکتری با سیلوس سرئوس محسوب می‌شود.
باسیلوس سرئوس، نوعی باکتری گرم مثبت هوازی اسپوردار مقاوم به حرارت است که سم حاصل آن در غذاهای پخته می‌تواند موجب بروز مسمومیت غذایی با علائم اسهال و استفراغ شود. اسپور این باکتری در گرم کردن‌های مکرر غذا، زنده مانده و مجدد تکثیر می‌شود بنابراین توصیه می‌شود، حداکثر یک ساعت پس از پخت، غذای باقیمانده را در یخچال قرار دهید، همچنین پیشنهاد می‌شود، غذای پخته شده را بیش از یک روز در یخچال نگهداری نکنید.
شایان ذکر است، احتمال رشد باکتری باسیلوس سرئوس در فرآورده ماکارونی خام وجود ندارد. با توجه به اجباری بودن فرآورده ماکارونی پیشنهاد می‌شود، در هنگام خرید و مصرف این دسته از فرآورده‌ها به تاریخ تولید و انقضای درج شده روی برچسب محصول دقت شود و از خرید فرآورده‌های فاقد نشان ملی استاندارد با کد ۱۰ رقمی یا خرید فرآورده‌های فاقد بسته‌بندی (فله) خودداری شود.
همچنین توصیه می‌شود برای اطمینان از محصولات خریداری شده، کد ۱۰ رقمی زیر نشان استاندارد را به سامانه پیامکی ۱۰۰۰۱۵۱۷ ارسال کنند تا از اعتبار و اصالت پروانه نشان ملی استاندارد ایران اطمینان حاصل کنند و در صورت مشاهده هرگونه مغایرت به ادارات کل استاندارد استان مربوطه مراجعه یا از طریق سامانه ۱۵۱۷ یا پورتال سازمان به نشانی http://www.inso.gov.ir اعلام شود تا اقدام لازم به عمل آید.