به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،با افزایش سن، بسیاری از ما دچار فراموشی‌های گاه‌به‌گاه می‌شویم. برای مثال، ممکن است برای چند لحظه نام کسی که می‌شناسیم یا محل قرار دادن وسایلمان را فراموش کنیم. این گونه فراموشی‌ها معمولاً بی‌خطر و بخشی طبیعی از روند پیری است. اما با افزایش آگاهی عمومی نسبت به بیماری آلزایمر و زوال عقل، بسیاری از افراد به‌طور غیرضروری نگران می‌شوند که این فراموشی‌های کوچک، نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند آلزایمر باشد.
تفاوت فراموشی طبیعی و زوال عقل
زوال عقل، یک بیماری مستقل نیست بلکه اصطلاحی است برای توصیف مشکلات جدی در عملکرد مغزی مانند کاهش توانایی تفکر، حافظه، تصمیم‌گیری و استدلال. آلزایمر به عنوان شایع‌ترین نوع زوال عقل شناخته می‌شود. این اختلالات به‌مرور زمان پیشرفت می‌کنند و زندگی روزمره فرد را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار می‌دهند. اما فراموشی‌های گاه‌به‌گاه که اغلب در افراد مسن دیده می‌شود، به تنهایی به معنی ابتلا به زوال عقل نیست.
برای مثال، ممکن است شما با فراموش کردن یک کلمه خاص یا گم کردن کلیدهای خود مواجه شوید. این نوع مشکلات حافظه ممکن است آزاردهنده باشند، اما زمانی که باعث اختلال در زندگی روزمره نمی‌شوند، معمولاً نگران‌کننده نیستند.
زوال عقل چه زمانی جدی می‌شود؟
زوال عقل وقتی نگران‌کننده است که مشکلات حافظه به حدی شدید شود که فرد نتواند فعالیت‌های روزمره‌اش را به‌درستی انجام دهد. برای مثال، اگر فردی فراموش کند که چگونه به خانه‌اش برسد یا نام نزدیک‌ترین دوستان و اعضای خانواده‌اش را از یاد ببرد، این مشکلات ممکن است نشانه‌هایی از زوال عقل باشند. به این ترتیب، علائمی مثل از دست دادن حافظه، سردرگمی و مشکلات در حل مسائل ساده می‌توانند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر شناختی باشند.
بر اساس آمار، در دهه ۹۰ سالگی، خطر ابتلا به زوال عقل به شدت افزایش می‌یابد؛ به طوری که حدود ۳۷ درصد افراد در این سن با این اختلال دست و پنجه نرم می‌کنند.
نقش تشخیص به موقع و مداخله پزشکی
در صورت مشاهده مشکلات مداوم حافظه، بسیار مهم است که به پزشک مراجعه شود تا ارزیابی دقیق صورت گیرد. تشخیص دقیق زوال عقل معمولاً نیاز به آزمایش‌های بالینی و در برخی موارد تصویربرداری از مغز دارد. این تشخیص‌های پزشکی به جلوگیری از وخامت بیشتر علائم کمک می‌کنند و به فرد امکان می‌دهند از برنامه‌های درمانی مناسب بهره‌مند شود.
مهم است که توجه داشته باشیم که برخی بیماری‌ها و عوامل دیگر نیز می‌توانند علائمی مشابه زوال عقل ایجاد کنند. برای مثال، اختلالات تیروئید یا حتی افسردگی می‌توانند منجر به کاهش عملکرد شناختی شوند. همچنین بیماری‌هایی مانند روان‌آشفتگی (دلیریوم) که به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود نیز ممکن است با زوال عقل اشتباه گرفته شود.
مدیریت زوال عقل و راهکارهای ایمنی
برای افرادی که با زوال عقل زندگی می‌کنند، مدیریت روزمره و فراهم کردن محیطی امن و حمایتگر بسیار اهمیت دارد. پزشکان و مددکاران اجتماعی می‌توانند به خانواده‌ها کمک کنند تا بهترین روش‌های مراقبتی را به کار گیرند. همچنین حفظ فعالیت‌های ذهنی و فیزیکی، رژیم غذایی سالم و اجتماعی بودن، از عواملی هستند که می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی این افراد کمک کنند.
در نهایت، اگرچه زوال عقل ترسناک است، اما تشخیص به موقع و مداخلات درمانی می‌توانند اثرات مخرب آن را کاهش دهند. بنابراین، هرگونه تغییر در حافظه و عملکرد شناختی باید به دقت بررسی شود تا از مشکلات جدی‌تری جلوگیری شود.