ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «تمثیل و مثل»، گردآوری و تألیف سید ابوالقاسم انجوی شیرازی، در برگیرنده ده‌ها تمثیل و زبانزد از گوشه و کنار سرزمین ایران بوده که سال‌ها پیش و در دو نوبت زنده یاد انجوی شیرازی تدوین و توسط انتشارات امیرکبیر منتشر شده است.

در این چاپ به برخی از تمثیل‌های مشابه در دیگر سرزمین‌ها نیز اشاره شده که در شناسایی فرهنگ و افکار مشترک مردم ایران و جهان حائز اهمیت است. همچنین در انتهای هر مَثَل ذکر شده که این مثل را چه شخصی با چه سن و سال و چه شغل و حرفه‌ای از کدام شهر و روستا ذکر کرده است. نکته جالب این است که یک مثل هم در یزد متداول بوده و هم در سمنان رایج است.

سید ابوالقاسم انجوی شیرازی فرزند صدر العلما از مخالفان رضا شاه و از خانواده‌ای اهل فرهنگ بود، که پس از واقعه گوهرشاد با خانواده به تهران تبعید شد. در تهران به حلقه دوستان هدایت پیوست و مدتی سردبیر روزنامه‌های رعد و آتشبار شد و با خاندان پهلوی به مبارزه پرداخت و پس از کودتای ۱۳۳۲ چهارده ماه به جزیره خارک تبعید شد.

انجوی نیمه دوم عمر خود را با فعالیت‌های فرهنگی سپری کرد و به تصحیح دیوان حافظ گردآوری سفینه غزل و گزیده‌ای از دیوان شمس پرداخت مهم‌ترین فعالیت فرهنگی وی تأسیس مرکز فرهنگ مردم بود که با همکاری ۵۰۰۰ فرهنگ‌یار از سراسر ایران به گردآوری فرهنگ مردم ایران پرداخت و ۱۳ جلد کتاب فرهنگ مردم از جمله کتاب حاضر را منتشر کرد، سرانجام خانه مسکونی خود و آرشیو بزرگ فرهنگ مردم ایران را به صورت وقف در اختیار مرکز فرهنگ مردم صدا و سیما قرار داد و در بیستم شهریور ۱۳۷۲ درگذشت.

انجوی در مقدمه چاپ اول کتاب نوشته است؛

مجموع دانستنی‌ها و معتقدات و معارف و کمالات و سُنن و آداب و اقوال توده مردم که در زبان‌های اروپایی فولکلور (Folklor) نامیده می‌شود در زبان فارسی مترادف است با ترکیباتی چون فرهنگ مردم، فرهنگ عامه، معلومات توده مردم، دانش عوام، فرهنگ توده، سواد عوام یا معرفت عوام و مانند اینها؛ که از آن میان فرهنگ مردم رواج یافته و با ذهن مردم آشنا شده است. » او پس از پرداختن به تعاریف و سابقه این ادبیات در تاریخ ادب و فرهنگ، به تشریح شیوه جمع آوری و چگونگی تدوین این اثر پرداخته؛ ضمناً در ابتدای این چاپ بخشی نیز به نقدها و بررسی‌ها اختصاص داده شده است.

ویرایش جدید این کتاب را سید احمد وکیلیان یکی از دستیاران استاد انجوی انجام داده است. او که متولد سال ۱۳۷۶ در شیراز است، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان باستانی و از شاگردان انجوی شیرازی و تکمیل کننده پژوهش‌های وی به عنوان پایه گذار فرهنگ عامه بود؛ که در این زمینه بالغ بر ۷۰ اثر به جای گذاشته است. او از سال ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۰ مدیر مسئول و سردبیر نشریه فرهنگ مردم بوده است و ۶۰ شماره از این نشریه را به چاپ رساند. از افتخارات ایشان می‌توان به عضویت در انجمن بین المللی قصه شناسی و عضو شورای علمی دانشنامه فرهنگ مردم ایران دایره المعارف بزرگ اسلامی اشاره کرد. همچنین کتاب مثل‌ها و افسانه‌های ایرانی تألیف ایشان در سال ۲۰۰۰ برگزیده انجمن فولکلور ایتالیا شد.

چاپ پنجم این کتاب در ۶۴۷ صفحه و ۳۵۰ نسخه توسط مؤسسه انتشارات امیرکبیر چاپ و عرضه شده است.