ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

فرارو: زمانی که "محمد بن سلمان" ولیعهد عربستان سعودی طرح بلندپروازانه خود را برای اصلاح اقتصاد و جامعه عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد برخی از عکاسان به شیوه ای بی سابقه به او به عنوان یک رهبر سعودی دسترسی پیدا کردند. در یک عکس به یاد ماندنی او پشت میزش با یقه پیراهن سفید باز ایستاده بود و شماق بر روی سرش قرار نداشت و بیشت یا نوعی عبای طلاکاری شده بر روی شانه هایش را نیز نپوشیده بود. پیام آن عکس غیر قابل انکار بود: شاهزاده جوان، معنای تجارت و معامله را می داد. او عجله داشت و با نگاهی عملگرایانه دستور کار اصلاحاتی را با سرعت زیاد به پیش می برد. او به دنبال تغییر وجهه پادشاهی سعودی از تصویری خشن و محافظه کار به تصویری باز و استقبال کننده از تغییر بود. او به دنبال جذب گردشگران و سرمایه ‌گذاران خارجی به منظور تنوع بخشیدن به اقتصاد از طریق رهایی از وابستگی کشورش به درآمدهای نفتی بود.

به نقل از فایننشال تایمز، محمد بن سلمان بال های پلیس مذهبی که در خیابان ها پرسه می زدند و زنانی که موهای شان معلوم بود یا مردانی که شلوارک پوشیده بودند را اذیت می کردند قیچی کرد. اعضای نسل هزاره و نسل Z عربستان سعودی آزادی های اجتماعی تازه اعطا شده از سوی ولیعهد را پذیرفتند. در نتیجه، قوانین سخت گیرانه تفکیک جنسیتی و پوشش لباس به سرعت از بین رفت.

مردم عربستان سعودی با مشاهده سیگنال هایی که از بالا ارسال می شدند از جمله عکس گرفتن محمد بن سلمان با شلوارک و تی شرت با دیگر رهبران و مقام های ارشد کشورهای خلیج فارس تشویق می ‌شدند تا در محیط های اجتماعی و کاری به شکلی معمولی تر لباس بپوشند. برگزاری رویدادهای تحت حمایت دولت مانند کنسرت ها و فستیوال های موسیقی راه را برای مردم عربستان باز کرد تا بتوانند خود را از طریق شکل ظاهری شان بیان کنند کاری که تا چند سال پیش از آن غیر قابل تصور به نظر می رسید. در آن زمان یک زن سعودی به خبرنگار "فایننشال تایمز" گفته بود: "ما اکنون یک کشور عادی هستیم".

با این وجود، اکنون عقب نشینی در سطوح اجتماعی و دولتی دیده می شود زیرا مقام های سعودی احساس می کنند که در زمینه آزاد گذاشتن پوشش لباس بیش از حد پیش رفته و زیاده روی کرده اند. طی چند ماه گذشته مجموعه ای از احکام برای احیای معیارهای قدیمی و تاکید بر اهمیت نمایش هویت سعودی از طریق لباس از سوی حکومت عربستان صادر شده اند.

پادشاه عربستان در ماه فوریه با صدور فرمانی وزرا و سایر مقام های ارشد حکومتی را ملزم به پوشیدن بیشت یا عبای مردانه در هنگام ورود به محل کار و هنگام خروج از آنجا و هنگام حضور در مراسم رسمی کرده است. یک روز پس از آن در یک انجمن رسانه ای مسئولان در حال تقلا بودند تا اطمینان کسب کنند که کسی بدون بیشت عکس نخواهد گرفت. پادشاه عربستان دو ماه پس از آن فرمان دیگری صادر کرد که به هر بخش دولتی فرمان می داد که کارکنان آن مراکز و ادارات باید در ساعت کاری لباس های سنتی و ملی سعودی را بپوشند مگر آن که استفاده از لباس های کار برای صاحبان مشاغلی مانند پزشکان و مهندسان و کارکنان مراقبت های بهداشتی ضروری باشند. وزارت رسانه و اداره نظارت و مبارزه با فساد اداری عربستان موظف شده اند تا گزارش های منظمی را در مورد چگونگی رعایت قوانین توسط کارمندان و مقام های دولتی تهیه کنند.

با تغییر سیگنال ها از بالا سایر نهادها نیز از آن فرامین پیروی کرده اند. با شروع سال تحصیلی جدید در ماه گذشته دانشگاه‌ها و مدارس دستورالعمل ‌هایی را برای دانش‌آموزان ورودی صادر کردند تا آنان متعهد به پوشیدن "لباس رسمی عربستان سعودی" در محوطه دانشگاه شوند . یکی از دانشگاه‌ های شهر ساحلی جده، که مدت‌ ها به عنوان مرکزی جهانی و با هنجارهای اجتماعی لیبرال شناخته می‌ شد هشدار داد دانشجویانی که قوانین لباس را رعایت نمی کنند از دسترسی به کلاس ‌ها و دفاتر اداری محروم خواهند شد.

"عبدالله الفوازان" جامعه شناس و معاون مرکز ارتباطات فرهنگی ملک عبدالعزیز تا جایی پیش رفت که حتی از هواداران در مسابقات فوتبال خواست تا برای "حفاظت از هویت ملی خود" لباس رسمی بپوشند. این موضوع به طور گسترده توسط هواداران جوان فوتبال دوست مورد تمسخر قرار گرفت. وزیر رسانه عربستان سعودی نیز پس از آن به مجریان ورزشی و مفسران تلویزیون دولتی دستور داد که به لباس ملی پایبند باشند.

سردرگمی در مورد معیارهای پوشش لباس نشان دهنده تنش های گسترده تر در جامعه ای است که در تلاش برای انطباق با تغییرات از بالا به پایین در مورد هنجارهای فرهنگی رخ داده بوده تغییراتی که با سرعت سرسام اوری صورت گرفته اند. علیرغم آن که عربستان سعودی همواره کشور تناقض ها بوده خطوط قرمز در حال تغییر بوده و به طور فزاینده ای مبهم شده اند و بسیاری از سعودی ها را متحیر ساخته اند که بدانند آیا در سمت درست ایستاده اند یا در سمت نادرست.