ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

«محسن پاک آئین» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اظهارات مقامات روسیه پیرامون کریدور زنگزور، اظهار داشت: موضعی که از سوی روسیه پس از سفر پوتین به جمهوری آذربایجان گرفته شد باید روشن و شفاف شود. در حال حاضر این‌طور القا می‌شود که پس از اظهارنظر پوتین، بلافاصله کریدور زنگزور باز و مرز ایران تغییر می‌کند و ما با روسیه و آذربایجان دچار چالش می‌شویم؛ درحالیکه آذربایجان و روسیه از دوستان ما هستند لذا نخست باید صورت مسئله را دقیقاً بررسی کرد و برای رفع ابهامات با مسکو و باکو وارد مذاکره شد تا نیت آنها را متوجه شویم و تا روشن نشدن مسئله برخورد منفی نداشته باشیم.

وی در مورد صورت مسأله، گفت: دالان زنگزور جاده‌ای است که آذربایجان را به نخجوان متصل می‌کند و این دالان از داخل خاک ارمنستان عبور می‌کند و در تمامیت ارضی این کشور است.

سفیر سابق ایران در آذربایجان، با بیان اینکه باز شدن دالان زنگزور می‌تواند به چند شکل انجام شود، عنوان کرد: اول اینکه یک اقدام نظامی صورت گیرد، یعنی آذربایجان با کمک روسیه تمامیت ارضی ارمنستان را نقض کنند و به این کشور حمله کنند، در این صورت مرزهای بین‌المللی ایران و ارمنستان هم مورد آسیب قرار می‌گیرد که اگر چنین اتفاقی رخ دهد حتماً کشورهای غربی به کمک ارمنستان خواهند آمد و یک جنگ جدیدی در منطقه رخ خواهد داد لذا فکر نمی‌کنم نظر روسیه و آذربایجان بر این باشد که جنگ دیگری در منطقه رخ دهد؛ چرا که آذربایجان و ارمنستان اخیراً از جنگ قره باغ رها شدند و در حال امضای توافقنامه صلح هستند و هر دو طرف هم اعلام کرده‌اند تمامیت ارضی یکدیگر را به رسمیت می‌شناسند؛ بنابراین باز کردن دالان زنگزور از طریق جنگ منتفی است.

پاک آئین ادامه داد: اقدام دوم اینکه، آذربایجان و ارمنستان در یک مذاکرات مسالمت‌آمیز، راه را باز کنند، یعنی تحت حاکمیت ملی ارمنستان، آذربایجان بتواند به نخجوان برود. در این صورت اگر چنین توافقاتی رخ دهد حتماً ارمنستان هم مطالباتی را خواهد داشت؛ مثل اینکه آذربایجان به ارمنستان اجازه دهد از خاک این کشور عبور کرده و به ایران برسد و همچنین اگر ترکیه بخواهد از این مسیر عبور کند باید به ارمنستان اجازه دهد از مرزهای شمالی بتواند به دریای سیاه برسد. دستیابی به این موارد نیازمند مذاکرات طولانی است چرا که آذربایجان و ترکیه علاقمند نیستند مسیرهای جدیدی را در اختیار ارمنستان قرار دهند و ارمنستان از محاصره خارج شود.

سفیر سابق ایران در آذربایجان تصریح کرد: چنانچه این موضوع در قالب مذاکره دنبال شود شاید چندسالی طول بکشد به همین دلیل آذربایجان و ارمنستان توافق کرده‌اند در موافقت نامه صلح، فعلاً دراین‌باره صحبت نکنند.

وی با بیان اینکه بنابراین اظهار نظر روسیه را باید از همه جوانب سنجید و سپس موضع گرفت چرا که موانع بسیاری بر سر باز شدن این دالان وجود دارد و لذا ضرورت دارد دیپلمات‌های کشورها دراین‌باره با مسکو مذاکره کنند، یادآور شد: به نظر می‌رسد که رسانه‌های غربی از مسئله زنگزور استفاده کرده و به دنبال ایجاد اخلال در روابط ما با روسیه و آذربایجان هستند.

پاک آئین در ادامه عنوان کرد: روسیه به دنبال این است که دالان زنگزور به شکلی باز شود که طبق مفاد موافقت نامه مسکو در سال ۲۰۲۰، تحت نظارت نیروهای روسیه باشد که ارمنستان با این موضوع مخالف است.

وی خاطرنشان کرد: موضوعی که پوتین در باکو مطرح کرد دقیقاً یکی از بندهای توافقنامه مسکو است که سال ۲۰۲۰ بین ارمنستان و آذربایجان با حضور پوتین امضا شد. در این بند گفته شده که طرفین باید از راه‌های مواصلاتی رفع انسداد کنند. رئیس جمهور روسیه این موضع را دوباره در باکو تکرار کرد که البته موضع جدیدی نیست که لاوروف هم چنین موضعی را مطرح کرد.

سفیر سابق ایران در آذربایجان در پایان، افزود: باید مراقب باشیم که از سوی رسانه‌هایی که قصد تخریب روابط با روسیه را دارند، هدایت نشویم و دستگاه دیپلماسی باید عوامل غیر رسمی را هدایت کند. البته مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران مواضع دقیقی است؛ باید نسبت به موضوع مرزهای بین‌المللی که اطراف ما وجود دارد حساس باشیم و اجازه تغییر مرزهای بین‌المللی را ندهیم اما در عین حال باید مراقب باشیم روابط‌مان با کشورهای دوست خراب نشود.