ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار مهر، کودها نقش مهمی در مرحله رشد رویشی و ساختمانی گیاه و موجب تشکیل مناسب کلروفیل و در نتیجه سبزینگی لازم در گیاه می‌شود و در شروع رشد گیاهان نقش بسزایی در تأمین عملکرد دارد؛ اما متأسفانه به دلیل گرانی کود شیمیایی در سال‌های اخیر و عدم استفاده کشاورزان از این مواد مغذی شاهد خلأ عملکرد در گیاهان هستیم.

عدم تغذیه مناسب خاک در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی تأثیر مستقیم داشته و بهره‌وری مورد انتظار به دست نخواهد آمد.

هنوز از گلایه کشاورزان به افزایش ۱۳۲ درصد قیمت کود شیمیایی در سال جاری نگذشته که صحبت از کمبود آن در بازار می‌شود.

به گفته فعالان حوزه کشاورزی در سال جهش تولید با مشارکت مردم دو بار با پدیده گران شدن کود مواجه شده‌ایم؛ نخست در فروردین ۱۴۰۳ کود اوره از ۱۵۳ هزار تومان به ۱۹۵ هزار تومان افزایش یافت. پس از این ۳۰ درصد افزایش در ابتدای سال دوباره مرداد ماه ۱۴۰۳ از ۱۹۵ به ۳۹۵ هزار تومان یعنی حدود ۱۰۲ درصد افزایش یافت.

بنابراین در طول حدود ۴ ماه این درصد افزایش در حالی که قیمت محصولات فقط حدود ۱۶ درصد افزایش داشته در کشت تأثیر منفی خواهد گذاشت.

علی قلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران با اشاره به گرانی این ماده حیاتی برای گیاهان و کمبود آن به مهر گفت: گرانی و عدم تأمین به موقع به اندازه و ترکیبی کود شیمیایی یعنی خلأ عملکرد و شکست خودکفایی گندم.

وی افزود: با افزایش روزافزون جمعیت و تقاضای روزانه برای مواد غذایی، ضروری است تولید مواد غذایی چندین برابر شود.

وی اظهار کرد: اراضی زیر کشت و سطح تولید کنونی قادر به پاسخگویی به تقاضای مردم نیست که دولت‌ها ناچار به واردات محصولات کشاورزی برای تأمین غذای مردم هستند.

مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران با بیان این که از آنجایی که تقاضا برای غذا رو به افزایش و سطوح اراضی کشاورزی به دلیل احداث جاده‌ها، توسعه شهرک‌های صنعتی و همچنین توسعه روستاها و شهرها رو به کاهش است، یادآور شد: تنها راه تأمین غذا با همین سطوح اراضی موجود افزایش عملکرد در واحد سطح با افزایش بهره‌وری از منابع پایه آب، خاک و محیط زیست و به‌کارگیری دانش و فن و همچنین تجربه با استفاده از نیروهای کارآمد و متخصص در بخش کشاورزی میسر خواهد شد.

نیاز سالانه کشور به کود چقدر است؟

ایمانی در ادامه سخنان خود به نیازمندی بخش کشاورزی به کود اشاره کرد و گفت: یکی مؤلفه‌های بسیار مهم در جهان و کشور ما جهت افزایش محصول در واحد سطح و حاصلخیزی خاک جهت رشد و نمو گیاه، استفاده از انواع کودهای شیمیایی است. در کشور ما با توجه به نظر مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور در طول یک سال زراعی نیاز به ۴.۵ تا ۵ میلیون تن کود از انواع مختلف داریم که طی سنوات گذشته هنوز از مرز ۳ میلیون تن عبور نکرده است که این موضوع باعث خلأ عملکرد در واحد سطح می‌شود یعنی پتانسیل وجود دارد ولی چون تغذیه مناسب و به اندازه انجام نمی‌گیرد ما با کاهش عملکرد در واحد سطح رو به رو هستیم.

وی تصریح کرد: یارانه محدودی برای تأمین کود شیمیایی چه در بخش وارداتی‌ها و چه تولید داخل، در نظر گرفته شده که همه ساله با عدم افزایش یارانه برای بالا بردن قیمت کود دست در جیب کشاورزان می‌کنیم. به طوری که این افزایش قیمت‌ها هیچ تناسبی با افزایش قیمت محصولات ندارد. این موضوع هم باعث گردیده در صورت موجود بودن کود کشاورزان توان خرید نداشته باشند و از کود استفاده نکنند یا کمتر استفاده کنند.

تأمین دیرهنگام ریزمغذی‌ها

مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران با اشاره به عدم تأمین به هنگام کودهای مورد نیاز کشاورزان ادامه داد: موضوع دیگر عدم تأمین به موقع، به اندازه و ترکیبی کودهای شیمیایی به ویژه کودهای پتاسه فسفاته است که همه ساله یا تأمین نمی‌شود یا دیر به دست کشاورزان می‌رسد؛ به اصطلاح «نوش دارو پس از مرگ سهراب». به عنوان مثال در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ تعداد زیادی کشاورزان در اقصا نقاط کشور محصولات را بدون استفاده از کود پایه کشت کردند.

این کارشناس حوزه کشاورزی اظهار کرد: امسال که در ۱۰ روز آینده کشت محصولاتی مثل گندم، جو و کلزا در مناطق سرد شروع می‌شود موجودی کود به اندازه کافی نبوده که پاسخگوی ۶ میلیون کشت گندم، ۲ میلیون کشت جو و ۵۰۰ هزار هکتار کلزا و حبوبات و سایر محصولات مجموعاً ۸.۵ میلیون هکتار سطح زیر کشت این محصولات باشد.

وی افزود: با توجه به عدم تخصیص ارز برای واردات کودهای فسفات و بخشی از پتاسه و همچنین با توجه به عدم تحویل کود اوره در ۲ ماه گذشته توسط پتروشیمی‌ها به نظر می‌رسد که در کشت پاییزه کشاورزان با کمبود کود رو به رو شوند که این موضوع به شدت روی تولید محصولات به ویژه گندم که امسال به خودکفایی رسیدیم اثر منفی گذاشته و باعث می‌شود که خودکفایی استمرار نیابد و در بعضی از محصولات مثل شکر و برنج که قرار است به خودکفایی برسیم از هدف دور شویم.

درخواست از دولت چهاردهم

ایمانی با بیان این که دولت چهاردهم وظیفه سنگینی در این زمینه به عهده دارد، گفت: چون در سالی که از سوی مقام معظم رهبری سال جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده کشاورزان پای کار هستند؛ بنابراین دولت مردان باید جهت تحقق این شعار درصدد رفع موانع برآیند و تمام تلاش خود را معطوف به اصلاح و تعدیل قیمت کود و همچنین تأمین به موقع به اندازه و ترکیبی کودهای شیمیایی کنند تا بتوانیم در اکثر محصولات، کشور را از واردات بی نیاز کنیم و اشتغال و معیشت کشاورزان را حفظ کنیم و از مهاجرت روستاییان از روستا که جایگاه تولید محصولات کشاورزی است به حاشیه شهرها جلوگیری کرده تا گرفتار ناهنجاری‌های اجتماعی ناشی از این مهاجرت‌ها نشویم.