به گزارش خبرگزاری اقتصادایران به نقل از وب ام دی، اسکیزوفرنی معمولا بعد از بلوغ ظاهر می شود و در اکثر افراد در اواخر نوجوانی تا اوایل 30 سالگی تشخیص داده می شود.
افراد به ندرت پیش از 12 سالگی یا بعد از 40 سالگی به این اختلال روانی مبتلا می شوند.
شروع اسکیزوفرنی در مردان، کمی زودتر از زنان است. به طور متوسط، این بیماری در مردان در اواخر نوجوانی تا اوایل 20 سالگی و در زنان معمولاً در اواخر دهه 20 تا اوایل 30 سالگی تشخیص داده می شود.
شروع اسکیزوفرنی در نوجوانی
هیچ کس دقیقاً نمی داند که چرا شروع اسکیزوفرنی اغلب در اواخر نوجوانی شروع می شود، اما تئوری های زیادی وجود دارد.
تحقیقات نشان می‌دهد که این اختلال به دلیل ترکیبی از چیزی در ژن‌ها و چیزهایی که هنگام رشد مغز شما اتفاق می‌افتد، ایجاد می‌شود. اگر آسیب پذیر هستید، شروع علائم ممکن است با تغییر در محیط یا بدن شما آغاز شود.
مغز شما در اواخر نوجوانی و اوایل 20 سالگی تغییر کرده و رشد می کند؛ این تغییرات ممکن است باعث ایجاد بیماری در افرادی شود که در معرض خطر ابتلا به آن هستند.
برخی از دانشمندان بر این باورند که این امر مربوط به رشد در ناحیه ای از مغز به نام قشر پیشانی است. برخی دیگر فکر می کنند که این ارتباط به ارتباط بیش از حد بین سلول های عصبی است که با بلوغ مغز از بین می روند.
هورمون ها نیز نقش مهمی در بلوغ دارند.
یک نظریه این است که زنان دیرتر از مردان به اسکیزوفرنی مبتلا می شوند، زیرا آنها زودتر بلوغ را پشت سر می گذارند و هورمون استروژن ممکن است به نوعی از آنها محافظت کند.
نوجوانی همچنین زمانی است که بسیاری از افراد از ماری جوانا استفاده می کنند. تحقیقات استفاده از مواد مخدر به ویژه شاهدانه را با خطر بالاتر ابتلا به اسکیزوفرنی مرتبط دانسته است.
علائم اولیه شروع اسکیزوفرنی
تشخیص اسکیزوفرنی به چند دلیل دشوار است: یکی این که افراد مبتلا به این اختلال اغلب متوجه بیماری خود نمی شوند، بنابراین بعید است که برای کمک به پزشک مراجعه کنند.
مسئله دیگر این است که بسیاری از تغییرات منجر به اسکیزوفرنی، به نام prodrome، می تواند منعکس کننده سایر تغییرات عادی زندگی باشد. به عنوان مثال، نوجوانی که در حال ابتلا به این بیماری است، ممکن است گروه دوستان خود را رها کند و با دوستان جدید خود سرگرم شود. آنها همچنین ممکن است مشکل خواب داشته باشند یا ناگهان شروع به بازگشت به خانه با نمرات ضعیف کنند. این برای هیچ نوجوانی غیرعادی نیست و ممکن است علامت خطر نباشد.
سایر نشانه های ظریف می تواند شامل نوسانات خلقی، تحریک پذیری، گذراندن وقت به تنهایی و مشکل در انجام کارها باشد.
اکثریت قریب به اتفاق افرادی که این رفتارها را دارند به اسکیزوفرنی مبتلا نیستند و تشخیص اینکه چه کسی ممکن است واقعا بیمار باشد بسیار سخت است. پزشکان تعدادی ارزیابی دارند که از آنها برای تعیین اینکه چه کسی در معرض خطر بیشتری است استفاده می کنند تا بتوانند در اسرع وقت این افراد را درمان کنند.
مداخله زودهنگام با داروها یا روان درمانی می تواند حداقل برای مدتی از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند.
ویژگی های اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی یک سندرم است و افراد مبتلا به اسکیزوفرنی چندین نوع علائم دارند:
- توهمات: صداهایی را می شنوید یا چیزهایی را می بینید یا بو می کنید که دیگران می گویند وجود ندارد. صداها ممکن است شما را مورد انتقاد یا تهدید قرار دهند. آنها ممکن است به شما بگویند کارهایی را انجام دهید که در غیر این صورت انجام نمی دادید.
- هذیان: شما چیزهایی را باور می کنید که درست نیستند، حتی زمانی که دیگران شواهدی را به شما نشان می دهند یا حقایقی را به اشتراک می گذارند که دلیل اشتباه بودن باورهای شما را توضیح می دهد. هذیان می تواند برای دیگران عجیب به نظر برسد. برای مثال، ممکن است فکر کنید که تلویزیون برای شما پیام‌های خاصی می‌فرستد یا اینکه رادیو افکار شما را برای شنیدن همه پخش می‌کند. همچنین ممکن است احساس پارانوئید داشته باشید و باور داشته باشید که دیگران سعی در صدمه زدن به شما دارند.
- اختلالات فکری: ممکن است در سازماندهی افکارتان مشکل داشته باشید و ممکن است طوری صحبت کنید که درک آن برای دیگران سخت باشد. شاید در میانه یک فکر حرف زدن را متوقف کنید زیرا احساس می کنید آن را از سرتان بیرون آورده اند. به این می گویند کناره گیری فکری. نوع دیگری از تفکر بی نظم، به نام مسدود کردن افکار، زمانی اتفاق می افتد که یک نفر به طور ناگهانی جریان تفکر خود را متوقف می کند و در نتیجه ممکن است سکوت کند تا زمانی که فکر جدیدی وارد ذهنش شود.
- اختلالات حرکتی: ممکن است بدن خود را بارها و بارها طوری حرکت دهید که انگار ناراحت هستید، یا ممکن است از حرکت و پاسخ دادن دست بکشید. پزشکان به این حالت کاتاتونیا می گویند.
- علائم منفی: شاید شما با لحنی کسل کننده و صاف صحبت می کنید. در پیگیری مشکل دارید؛ عدم علاقه به زندگی روزمره؛ و حفظ روابط نیز سخت است. ممکن است ظاهراً افسرده باشید. اما در حالی که غم و اندوه، گریه و سایر علائم نشان دهنده افسردگی است، علائم به اصطلاح منفی به احتمال زیاد به مشکل در نحوه عملکرد مغز اشاره می کند.
اسکیزوفرنی با شروع زودرس
به طور کلی، شروع اسکیزوفرنی قبل از 18 سالگی زودرس در نظر گرفته می شود و قبل از 13 سالگی ممکن است اسکیزوفرنی دوران کودکی یا خیلی زود شروع شود. با این حال، پزشکان و دانشمندان مختلف ممکن است از اصطلاحات و محدوده سنی متفاوتی استفاده کنند.
اسکیزوفرنی در کودکان بسیار کم سن بسیار نادر است، اما ممکن است رخ دهد. علائم آن نیز عبارتند از:
- تاخیر در صحبت
- دیر خزیدن یا راه رفتن
- عدم ارتباط چشمی
- حرکاتی مانند تکان دادن بازو یا تکان دادن
- مشکل در کنترل احساسات و تکانه ها
- مسائل توجه
- مشکلاتی در بیان تفاوت بین رویاها یا باورهای ساختگی و واقعیت
- مشکل در مدیریت کارهای روزانه مانند حمام کردن و مسواک زدن
والدین نوجوانان ممکن است متوجه موارد زیر شوند:
- نوجوان وقت زیادی را با دوستان و خانواده سپری نمی کند.
- در مدرسه با کاهش عملکرد روبرو شده است.
- مشکل در خواب دارد.
- حال بد از خودش نشان می دهد.
- افسردگی دارد.
- بدون انگیزه است.
- از مواد مخدر یا الکل استفاده می کند.
- رفتار غیر مشخص دارد.
نوجوانان کمتر دچار هذیان می شوند اما بیشتر توهمات بصری دارند.
اسکیزوفرنی دیررس
این وضعیت کمتر شایع است، اما گاهی اوقات، شروع اسکیزوفرنی می تواند در مراحل بعدی زندگی اتفاق بیفتد. کارشناسان اسکیزوفرنی دیر شروع را به معنای تشخیص در سنین 40 تا 60 سالگی می دانند، در حالی که تشخیص بیش از 60 سالگی را روان پریشی شبه اسکیزوفرنی با شروع دیررس می دانند.
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دیررس بیشتر احتمال دارد علائمی مانند هذیان و توهم داشته باشند. کمتر احتمال دارد علائم منفی، افکار آشفته، اختلال در یادگیری یا مشکل در درک اطلاعات داشته باشند.
پزشکان فکر می کنند ژنتیک ممکن است مقصر این وضعیت باشد، درست مانند اسکیزوفرنی زودرس. آنها همچنین فکر می کنند که شروع دیررس ممکن است یک نوع فرعی این بیماری باشد که تا زمانی که محرک مناسب ظاهر نشود، فرد را تحت تأثیر قرار نمی دهد. افرادی که مشکلات شناختی، بینایی یا شنوایی دارند یا افرادی که مشکوک، منزوی یا گوشه گیر هستند ممکن است بیشتر به آن مبتلا شوند.