کارهای سخت و زیان آور به کارهایی هستند که دارای دو ویژگی سخت بودن و زیان آورد بودن هستند. جسم و روح انسانی طوری آفریده شده که در یک محدوده خاصی از شرایط توانایی کار بهینه را دارد.

*کارهای سخت و زیان آور در قانون کار

کارهای سخت و زیان آور موضوع ماده 52قانون کار که با محوریت کاهش ساعات کار است که مقرر کرده در کارهای سخت و زیان آور ساعات کار نباید از 36ساعت درهفته تجاوز نماید درحالی که در کارهای عادی ساعات کار 44ساعت در هفته است.اما قطعی این سامانه حدود چند ماه ادامه دار شد.

*دلیل قطعی چند ماهه سامانه سخت و زیان آور مشخص شد

احمدرضا پرنده ،مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت وگویی علت قطعی چند ماهه را تغییر آدرس اینترنتی سامانه ثبت درخواست مشاغل سخت و زیان‌آور خواند و گفت: از این پس خدمات این حوزه در بحث مشاغل سخت و زیان‌آور در پایگاه و سامانه دیگری به آدرس: srk.mcls.gov.ir ارائه می‌شود و آدرس قبلی تغییر کرده است. 

وی افزود: برای استفاده از این سامانه باید روی منوی «افراد حقیقی» بزنند و در آنجا احراز هویت کارگر درخواست کننده انجام می‌شود. کد رمز تلفن همراه نیز پیامک خواهد شد و بعد از آن سامانه با دریافت آن کد و کد ملی و رمز و شناسه نام فرد (User Name) باز می‌شود. در آنجا گزینه «بررسی مشاغل سخت و زیان آور» قابل انتخاب است. در آن قسمت گزینه «ثبت درخواست» انتخاب شده و سپس بخش تکمیل اطلاعات پر می‌شود تا مراحل ثبت و شناسایی پایان یابد. در آنجا باید به محل‌های کار و نوع کار اشاره شود تا مسئله حل شود. 

پرنده تصریح کرد: اگر گزینه ثبت موقت انتخاب شود، تا 48ساعت امکان ویرایش اطلاعات وارده وجود دارد. البته گزینه «ثبت نهایی» هم وجود دارد که از ابتدا قابل انتخاب است اما توصیه ما این است که در صورت انتخاب این گزینه به جای «ثبت موقت»، موارد با دقت پر شود. این فرم پرشده الکترونیکی و اطلاعات وارد سامانه دبیرخانه ادارات کار استان‌ها می‌شود. همکاران ما در آنجا پرونده کارگر متقاضی را بررسی کرده و روند رسیدگی وارد کمیته‌های بدوی و تجدیدنظر می‌شود. 

مدیرکل بازرسی کار وزارت کار تاکید کرد: ما یک سامانه قبل از این برای حوزه کار سخت و زیان‌آور داشتیم که آدرس آن در این ایام تغییر کرده است. آدرس آن سامانه در سامانه جامع روابط کار تغییر یافته است. اگر در حالت عادی وارد سامانه جامع شوید و جستجوی اینترنتی کنید، وارد آدرس سامانه قبلی می‌شوید که خدمات آن متوقف شده است. لذا توصیه می‌شود متقاضیان سخت و زیان آوری کار، فقط به این آدرس جدید اعلامی یعنی: srk.mcls.gov.ir مراجعه کنند. ادارات کار ما نیز در این حوزه آماده پاسخگویی به همه متقاضیان نیز هستند. 

وی در تصریح کرد: بخش «شرح» برای اضافه کردن توضیحات بیشتر در مواردی که در گزینه‌ها نیست نیز وجود دارد و توضیحات خاصی که باید ذیل پرونده منتقل شود، در این بخش می‌تواند درج شود. ضمن اینکه ما بطور دائمی مواردی که پیش می‌آید را رفع می‌کنیم. ما تلاش داریم تا کلیه فرآیندهای خدمات‌رسانی ما تا انتها الکترونیکی شود. تلاش می‌کنیم مواردی که به بازرس ارائه می‌شود نیز بتواند قابل درج در سامانه الکترونیکی باشد. علت تاکید ما این است که الکترونیکی شدن و کاهش دخالت انسانی در تنظیم این موارد، هم سرعت کار و رسیدگی را بسیار بالا برده و هزینه‌ها را کم می‌کند و هم همزمان امکان به وجود آمدن برخی واسطه‌گری‌ها و تخلفات در صورت وقوع را مسدود می‌کند.

پرنده بیان کرد: معمولاً اگر پرونده کارگر مراجع متقاضی تشخیص شغل به‌عنوان سخت و زیان آور در زمینه اشتباه درج عنوان شغلی مشکلی نداشته باشد یا تعدد کارگاه‌های بیمه کننده نداشته باشد (مثلا سوابق او چند سال در یک کارگاه و چند سال دیگر در کارگاهی با ماهیت و جغرافیای دیگر نباشد) پس از طی مرحله ثبت الکترونیکی درخواست کلیه فرآیندها در ادارات کار استان‌ها به‌طور غیرحضوری انجام می‌شود. 

این مقام وزارت کار تاکید کرد: اگر پرونده کارگر متقاضی سختی و زیان آوری شناسایی شدن کار عنوان شغلی اشتباه (مثل کارگر ساده) برایش رد شده باشد، فرآیند طولانی‌تر و پیچیده‌تر شده و ناگزیر بخشی از مراحل به صورت حضوری در قالب شکایت به ادارات کار ادامه یابد که به ترتیب در هیات‌های تشخیص بدوی بررسی شده و بعد از بازرسی دو نفره نماینده وزارت بهداشت و بازرس وزارت کار و سنجش سختی و زیان آوری شغل فرد در کارگاه، مراتب توسط هیات‌های بدوی و سپس در صورت تقاضای طرفین در هیات تجدیدنظر مستندات بررسی شده و در نهایت می‌توان پرونده را به دیوان عدالت اداری نیز ارجاع داد.

مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پایان بیان کرد: تلاش ما این است که کلیه مراحل بدون دوندگی شاکی و متشاکی و همچنین بدون مراجعه حضوری انجام گرفته و حتی مراحل داوری در هیات‌ها نیز در شرایطی تنظیم شده بدون نیاز به حضور به صورت آنلاین و برخط انجام شود و به طی دو ماه آینده در این زمینه پیشرفت بیشتری در حوزه سامانه‌های مجازی خواهیم داشت.