وزیر ارشاد، تحول‌آفرین یا مدارا گر؟
اقتصاد ایران: با نگاهی به روند تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی در کشورمان باید از خود بپرسیم سکان‌دار واقعی این وزارتخانه کدام یک از این دو رویکرد را بایست مدنظر قرار بدهد.رویکرد مداراگر یا رویکرد تحول‌آفرین؟
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری تسنیم،علی محمدپور؛ ناشر و دبیر انجمن ناشران دیجیتال:
این روزها بنا به دعوت رئیس‌جمهور منتخب، گمانه‌زنی‌ها و جلسات کارشناسی برای انتخاب وزرا و معاونان آن‌ها در جریان است. یکی از وزارتخانه‌های حساس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که انتخاب وزیر مربوط به آن با چالش‌های بیشتری روبرو است. چرا که گروه‌های فرهنگی مختلف بایست موافقت خود را اعلام کنند و بتوانند با رویکردهای این وزیر تعامل داشته باشند.
در انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دو رویکرد اصلی می‌تواند ثمربخش باشد.
1- رویکرد تحول‌آفرین و ساختار ساز و به روزرسان
2- رویکرد مداراگر و تعامل‌گر با حداقل تنش‌ها
با نگاهی به روند تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی در کشورمان باید از خود بپرسیم سکان‌دار واقعی این وزارتخانه کدام یک از این دو رویکرد را بایست مدنظر قرار بدهد.
حوزه فرهنگ و هنر دو تغییر بزرگ را در چند سال اخیر شاهد بوده است. یک تغییر به سمت تنوع‌بخشی فرهنگی و گفتمانی و تنوع گروه‌ها و تشکل‌ها و دیدگاه‌ها و تغییر دیگر در حوزه قالب‌های رسانه و شیوه‌های انتشار و مصرف و مهاجرت بخش بزرگی از تحولات فرهنگی به شبکه‌های مجازی و تبدیل هر کاربر به انسان رسانه (انتقال بستر فرهنگ به فضای مجازی)
هر کدام از این تغییرات، تأثیرات متنوعی در بازار فرهنگ و هنر به جا گذاشته است. صندلی وزارت ارشاد کسی را نیاز دارد که در این وضعیت جدید تصمیم‌های درستی بگیرد. ولی این تصمیم‌ها با رویکرد فکری و علمی آن فرد باید هماهنگ باشد. یعنی توان شخصی و شخصیتی کافی برای آن رویکرد را داشته باشد. هر رویکردی می‌تواند تأثیرات متفاوتی در جامعه و در گروه‌های فرهنگی و هنری به جا بگذارد.
رویکرد تحول‌آفرین در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند منجر به اصلاحات بنیادی و نوآوری‌های اساسی شود. این رویکرد نیازمند وزیری است که بتواند با شناخت دقیق از نیازهای جامعه و با بهره‌گیری از تجربیات جهانی، و توانایی گروه‌های مرجع داخلی، ساختارهای موجود را بهبود ببخشد و بسترهای جدیدی برای رشد و توسعه فرهنگ و هنر فراهم کند. وزیر تحول‌آفرین باید جسور، خلاق و دارای دیدگاه‌های بلندمدت باشد. این وزیر باید قادر باشد با بهره‌گیری از فنّاوری‌های نوین و استفاده از ظرفیت‌های موجود در جامعه، فرهنگ و هنر کشور را به سطحی جدید ارتقا دهد. قوانین را ارتقا ببخشد و ریل‌گذاری جدیدی در این حوزه داشته باشد.
از سوی دیگر، رویکرد مداراگر و تعامل‌گر نیازمند وزیری است که بتواند با کمترین تنش‌ها و با حفظ تعادل و توازن میان گروه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی، به اهداف موردنظر دست یابد. این وزیر باید مهارت‌های بین‌فردی قوی و توانایی برقراری ارتباط مؤثر با تمامی گروه‌ها را داشته باشد. در این رویکرد، حفظ آرامش و ایجاد فضایی مناسب برای گفتگو و تعامل سازنده میان گروه‌ها و تشکل‌ها و دیدگاه‌های مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این دیدگاه نیاز به کمترین و بیشترین تعامل هست.
حال ما از وزارت ارشاد چه توقعی داریم؟
- گروهی از فعالان دنبال ارتباط بیشتر و بهتر برای تداوم وضعیت موجود هستند.
- گروه دیگری از فعالان زیستشان در تحول و رویکردهای نو و ساختارهای جدید است.
بنا به گزارش‌ها و آمارها بخش بزرگی از روندهای فرهنگی در کشور ما ذیل سیاست‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست. تا جایی که کمتر از 2 درصد محتوای مصرفی مردم از کانال نظارتی وزارت ارشاد رد می‌شود و در این 2 درصد هم وزارت ارشاد توان جریان سازی ندارد بلکه بیشتر نقش تنظیم‌گر و ناظر و ممیز را ایفا می‌کند.
- در حوزه کتاب حجم ورودی کتاب‌ها به خاطر نقش‌آفرینی هوش مصنوعی بسیار زیاد شده و بیشتر هم خواهد شد و به نوعی ظرفیت موجود وزارت ارشاد را در ممیزی انسانی کتاب‌ها به بن‌بست خواهد کشاند.
- نقش رسانه‌های انسانی و شبکه‌های اجتماعی آن‌قدر پررنگ شده است که جای مطبوعات سنتی را گرفته و رسانه‌های مجازی رسمی را هم تحت تأثیر گذاشته است.
- در حوزه موسیقی جریان موسیقی زیرزمینی و غیررسمی از جریان رسمی بسیار درشت‌تر شده است.
- در حوزه کتاب دیجیتال مرجعیت کتاب دیجیتال روی پلتفرم‌های خارجی ایجاد شده است و هنوز کتاب دیجیتال در چهارچوب وزارت ارشاد رسمیتی ندارد.
با وجود این چالش‌ها و تحولاتی که در حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر در جریان است. آیا تداوم و حفظ وضعیت موجود برای کشورمان بهتر است یا تغییر ساختارها و ایجاد تحول و نقش‌آفرینی مؤثر وزارت ارشاد؟
تحول در این حوزه و در این وزارتخانه لاجرم اتفاق خواهد افتاد. چه بهتر که در دولت تحول‌آفرین با رویکرد اصلاح طلبانه با مشارکت‌طلبی از گروه‌های مختلف فرهنگ و هنر و نشر انجام شود.
انتهای پیام/