ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
اخبار شرکتها- اگرچه از دور ممکن است با تصویر زیبای سودهای کلان مواجه باشید، اما در حقیقت چیزی جز یک سراب نیست. نه اینکه بازار رمزارز سوددهی نداشته باشد، بلکه سوددهی آن وابسته به عوامل مختلف و گاهاً دیربازده است و نباید سود بازار رمزارز را بیقیدوشرط بدانید. برای آنکه آگاهی بیشتری نسبتبه این موضوع داشته باشید، به بررسی نرخ بازگشت سرمایه یا نرخ ROI میپردازیم.
نرخ بازگشت سرمایه یا ROI درحقیقت مخفف عبارت Return On Investment است که در دنیای سرمایهگذاری و معاملات به فراوانی استفاده میشود. البته این سرمایهگذاری محدود به بازار کریپتو نیست و ROI در تمام حوزههای سرمایهگذاری کاربرد دارد. نرخ بازگشت سرمایه درحقیقت شاخصی برای سنجش میزان موفقیت شماست و با استفاده از ROI میتوانید بازدهی عملکرد خود را بسنجید. در این شاخصه، نسبت درآمد به سرمایۀ اولیه محاسبه میشود. به هر میزان که این نسبت بزرگتر باشد، سوددهی شما بیشتر خواهد بود.
محاسبه نرخ بازگشت در فضای کریپتو این امکان را به شما میدهد که کارایی سرمایهگذاری بر ارزهای مختلف را سنجیده و آنها را با هم مقایسه کنید.ROI مثبت به این معناست که این سرمایهگذاری در حال سوددهی است، اما ROI منفی به معنای ضرر و زیان خواهد بود. این شاخص در زندگی روزمره برای تمام داراییهای ما قابل استفاده است و حتی بدون دانستن تعریف علمی، اغلب ما از آن در زندگی استفاده میکنیم.
نرخ بازگشت سرمایه یک شاخص و ملاک کاربردی برای تصمیمگیری در سرمایهگذاریها و معاملات است. هیچکس در دنیای کریپتو یا هر نوع معاملات دیگر برای ضرردهی کار نمیکند. بلکه همه بهدنبال کسب سوداند و این بدیهیترین اصل در دنیای معاملات است. بنابراین همۀ ما بهصورت ناخودآگاه در ذهن خود، هزینهها و درآمدها را با هم مقایسه میکنیم. بهعنوان مثال اگر یک قطعه زمین را چندین سال پیش به قیمت ۵۰ میلیون تومان خریده باشید و هیچ هزینهای برای آن صرف نکرده باشید، حالا ارزشش به ۲۰۰ میلیون تومان رسیده باشد، با در نظر گرفتن ثبات ارزش پول میدانید که از این خرید خود سود قابل توجهی کسب کردهاید. بنابراین محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای هر نوع سرمایهگذاری ضروری است.
با تعاریفی که از ROI ارائه شد، قابل حدس است که محاسبه نرخ بازگشت سرمایه کار دشواری نیست و با یک ضرب و تقسیم ساده میتوانید آن را محاسبه کنید. کافیست ابتدا ارزش اولیه را از ارزش فعلی سرمایه کم کنید. سپس عدد بهدست آمده را بر ارزش اولیه تقسیم کنید. به همین راحتی نرخ بازگشت سرمایه محاسبه میشود.
در مثالی که پیشتر زده شد. ارزش فعلی سرمایه برابر ۲۰۰ میلیون تومان و ارزش اولیۀ آن ۵۰ میلیون تومان بوده که تفاوت میان آنها ۱۵۰ میلیون تومان است. حال از تقسیم ۱۵۰ بر ارزش اولیه (۵۰ میلیون تومان) نرخ بازگشت سرمایه برابر با ۳ خواهد شد که برای تبدیل به درصد، باید در ۱۰۰ ضرب شود. در حقیقت نرخ ROI این سرمایهگذاری برابر با ۳۰۰ درصد است.
در کنار کارایی این معادله، مشکلات مهمی هم وجود دارند که باید به آنها پرداخته شود. عواملی که در واقعیت تأثیرگذار بوده و در فرمول لحاظ نمیشوند، میتوانند فرمول را بیارزش کنند. بهعنوان مثال:
عامل زمان در هیچ کجای این معادله لحاظ نشدهاست. درحالیکه عامل بسیار مهمی در بازگشت سرمایه به حساب میآید. حتی اگر بازگشت سرمایهای مطلوب در زمان بسیار طولانی اتفاق بیفتد، احتمالاً دیگر ارزشی نخواهد داشت.
از سوی دیگر، محاسبۀ سرمایه اولیه نیز کار دشواری است و اتفاق نظری در خصوص آن وجود ندارد. اینکه تورم و هزینههای زمانی را نیز برای محاسبه هزینۀ اولیه در نظر بگیرید یا نه، به خودتان بستگی دارد.
مورد بعدی، نقش مهم ریسک در این فرمول است. آن دسته از داراییهایی که نرخ بازدۀ بالاتری داشته باشند، عموماً ریسک بیشتری هم خواهند داشت. بهعنوان مثال بیت کوین میتواند نرخ بازده بسیار بالایی داشته باشد. اما اگر بازار خلاف جهت انتظار شما پیش برود، متحمل ضرر و زیان قابلتوجهی نیز خواهید شد. بنابراین در بررسی ROI چیست، باید به ریسک سرمایهگذاری هم توجه داشته باشید.
فرض کنید میخواهید استخراج ارز دیجیتال را انجام دهید. اصلیترین ارز دیجیتال با قابلیت استخراج، بیت کوین است که باید به کمک ماینرها استخراج شود. خرید ماینر و تجهیزات بهعنوان هزینۀ اولیه در نظر گرفته میشوند و پس از آن نیز هزینههای مصرفی مانند هزینۀ برق بهصورت متناوب تکرار میشوند. هزینههای اولیه به شرح زیر هستند:
هزینۀ خرید ماینر؛
هزینۀ برق؛
کارمزد استخر استخراج؛
هزینۀ محل نگهداری دستگاهها و خنککاری آنها.
پس از آن با توجه به نرخ هش دستگاه و میزان استخراجی که بهصورت روزنه انجام خواهید داد، میتوانید نرخ بازگشت سرمایه را محاسبه کنید. برای آنکه هزینههای پرداختشده جبران شوند، باید در ابتدا چند ماهی را بدون سود بگذرانید. بهعنوان مثال اگر دستگاه ماینر را ۶۰۰ دلار خریده باشید و درآمد خالص ماهیانۀ شما ۱۵۰ دلار باشد، ۴ ماه اول کار به جبران این هزینه اختصاص مییابد.
از سوی دیگر، درآمدزایی ماینینگ بیت کوین حتی بسته به منطقۀ جغرافیایی میتواند متفاوت باشد. بهعنوان مثال در مناطقی که هزینۀ برق بیشتر است، سوددهی ماینینگ کمتر خواهد بود. در مقابل مناطقی که هزینۀ برق کمتری داشته و آبوهوای سردی دارند، به سبب نیاز کمتر به تجهیزات خنککننده، درآمد بیشتری خواهند داشت.
با بررسی این موضوع که نرخ ROI چیست و چه تأثیری بر سرمایهگذاری دارد، میتوان متوجه شد که هزینههای پرداختشده برای شروع سرمایهگذاری بسته به نوع و پتانسیل رشد آن، در مدت زمانهای مختلفی به سرمایهگذار برمیگردند. از سوی دیگر خوب است که ریسک این نوع سرمایهگذاریها را نیز در نظر داشته باشید و هیچگاه بدون بررسیهای کامل و همهجانبه، کاری را شروع نکنید.