به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری آییننامه جدیدی را برای ارزیابی و حمایت از شرکتها و موسسات دانشبنیان به تصویب رساند که این آیین نامه از اوایل مردادماه اجرایی شد؛ براساس مدل جدید شرکت های دانش بنیان به ۳ دسته نوپا، نوآور و فناور تقسیم شدند و دیگر خبری از شرکت های نوع یک، دو و یا سه نیست.
شرکت های نوع یک و دو حذف شد/دانش بنیان ها به نوپا، نوآور و فناور تقسیم شدند
شرکت های نوپا به شرکت هایی گفته می شود که در حوزه تحقیق، طراحی و توسعه محصولات و خدمات فناورانه فعالیت دارند ولی هنوز از نظر کسب و کاری و اقتصادی به بلوغ کافی نرسیده اند.
شرکت های نوآور اما به شرکت هایی اطلاق می شود که حداقل یک محصول در فهرست مالا و خدمات دانش بنیان دارند، بر فرایند طراحی و تولید محصولات دانش بنیان مسلط بوده و دارای رشد پایدار در تولید و فروش اندها باشند. سهم فروش دانش بنیان در این شرکت ها کمتر از ۵۰ درصد است.
شرکت های دسته سوم یعنی فناورها، شرکت هایی هستند که دارای حداقل یک محصول/خدمات فناورانه موجود در فهرست کالا و یا خدمات دانش بنیان بوده و بر فرایند طراحی وتولید آن محصول مسلط بوده و سوابق و مستندات توسعه محصول را دارا باشند. این شرکت های باید از رشد پایدار در تولید و فروش خود برخوردار باشد و تمرکز اصلی فعالیت های اقتصاد یک تجاری شرکت باید در حوزه دانش بنیان بوده و سهم فروش دانش بنیان از کل فروش شرکت حداقل ۵۰ درصد باشد.
این دسته بندی جدید اهداف و دلایل مختلفی را دنبال می کند؛ نخست اینکه حدود ۶۰ درصد از شرکت های تایید شده به عنوان دانش بنیان دارای فروش بسیار پایینی هستند و نیازمند حمایت های ویژه ای برای تمرکز بر حل مشکلات عملکردی محصول خود و کسب قابلیت های کسب و کاری اند.
دوم اینکه برخی شرکت های بزرگ صنعتی غیر دانش بنیان، علاقه مند به کیفیت و نوآوری در حوزه تولید و کسب و کار خود هستند و ظرفیت تبدیل شدن به پیشران های بازار برای زیست بوم دانش بنیان را دارند.
جزییات شاخص های فناورانه و کسب و کار ارزیابی دانش بنیان ها
در آیین نامه جدید شاخص های فناورانه و کسب و کاری برای ارزیابی دانش بنیان ها در مرحله پذیرش در نظر گرفته شده است؛ به طور مثال محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و دارا بودن محصول یا خدمت در مقیاس آزمایشگاهی از جمله شاخص های فناورانه برای دانش بنیان های نوپا به شمار می رود.
شاخص های فناورانه برای شرکت های نوآور نیز دارا بودن محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار لحاظ شده است.
همچنین محصول، خدمت، تدوین و ارائه برنامه رشد، داشتن دانش فنی لازم برای توسعه محصول فناورانه و تولید و فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار و داشتن حداقل ۱۰ نیروی انسانی از شاخص های مهم پذیرش برای دانش بنیان های فناور اعلام شده است.
شاخص های اقتصادی ارزیابی/ سهم فروش دانش بنیان ها
در این آیین نامه همچنین شاخص های اقتصادی برای ارزیابی دانش بنیان ها در مرحله پذیرش لحاظ شده که این شاخص ها برای دانش بنیان های نوپا عبارت است از فروش کل بین صفر تا ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهارنامه مالیاتی قطعی.
فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهار نظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش بنیان کمتر از ۵۰ درصد از شاخص های اقتصادی دانش بنیان های نوآور و فروش کل بیش از ۵۰ میلیارد ریال ناظر به آخرین اظهار نظر مالیاتی قطعی و سهم فروش دانش بنیان بیشتر از ۵۰ میلیارد ریال شاخص های اقتصادی دانش بنیان ها فناور به شمار میروند.
جزییاتی از شاخص های ارزیابی رشد شرکت های دانش بنیان
شاخص های ارزیابی رشد شرکت ها نیز در سه بخش ورودی، فرایند و خروجی در نظر گرفته شده است.
در بخش ورودی شاخص هایی چون سهم نیروی انسانی تحقیق و توسعه(کارشناسی و بالاتر )، میزان جذب سرمایه از شرکت های بزرگ تخصصی حوزه خود و یا نهادهای مالی و میزان سرمایه گذرای در استارتاپ ها و شرکت های نوپا تعیین شده است.
در بخش فرایند مستندات تحقیق و توسعه و طراحی و مهندسی، وجود قراردادهای مبنی بر همکاری فناورانه، معرفی توسط یک نهاد تخصصی معتبر (ستادهای توسعه فناوری و …) و مستندات حسابرسی رسمی حائز اهمیت است.
در بخش خروجی نیز میزان و نرخ رشد فروش محصولات و خدمات دانش بنیان، تعداد محصولات فناورانه و سطح آن ها (میران فروش محصولات فناورانه با رشد پایدار در سه سال اخیر)، داشتن پتنت بیت المللی گرنت شده ، داشتن فناوری فروخته شده و داشتن مشتری تخصصی پایدار به عنوان شاخص های ارزیابی رشد مشخص شده است.