رهبر ارکستر آرش امینی است که با انرژی بسیار تمرین را آغاز کرده است. این ارکستر فردا باید در اجرایی مهم و در قالب هفته فرهنگی ایران در روسیه و در شهر مسکو روی صحنه برود.

همه چیز اما به نوازندگان و رهبر ارکستر ختم نمی‌شود؛ کمی آن‌طرف‌تر هنرمندی ایستاده که قرار است خواننده این ارکستر باشد. خواندن در کنار چنین ارکستری، آن هم در خاکِ روسیه و برای مخاطبانِ روس، کار بسیار دشواری است. در تاریخ موسیقی ایران تعداد خوانندگانی که در کنار ارکستر ایستاده و خوانده‌اند، بسیار اندک است. البته که این اجرا با هر اجرای دیگری متفاوت است؛ چرا که در روسیه روی صحنه می‌رود و مخاطبان هم روس هستند و موسیقی را به خوبی می‌شناسند و تعارف هم ندارند.

امیرحسین سمیعی خواننده ایرانی است که همراه ارکستر به روسیه رفته است. سمیعی از مسئولان سالن، تقاضای اتاقِ «وآرماپ» می‌کند. مسئولان سالن با تعجب به همدیگر نگاه می‌کنند! یکی از آنها با لحنی سوالی و پر از تعجب می‌پرسد؛ وارماپ! و خواننده پاسخ می‌دهد؛ آری، وآرماپ؛ می‌خواهم صدایم را گرم کنم.

اتاق وارماپ را در اختیار سمیعی قرار می‌دهند. اتاقی بزرگ که یک پیانوی رویال هم در آن قرار دارد. اینجا اتاقی است که در اختیار خواننده ارکستر قرار می‌گیرد و همه امکانات لازم برای استراحت و البته گرم کردنِ صدا را دارد. سمیعی پشت پیانو می‌نشیند و به نواختن مشغول می‌شود. آرام آرام صدایش را گرم می‌کند. وقتی به نُت‌های اوج می‌رسد، مسئولان سالن به سرعت خود را پشتِ درِ اتاق می‌رسانند. آنها نمی‌توانند شگفتی خود را پنهان کنند. یکی از آنها می‌پرسد؛ خواننده ایرانی در این نُت! چطور ممکن است.

سمیعی برایشان توضیح می‌دهد که آواز کلاسیک می‌خواند و در ارمنستان درسِ موسیقی کلاسیک خوانده است. اما این توضیحات هم آنها را قانع نمی‌کند. یکی از آنها می‌گوید: ما متوجه هستیم که شما آواز کلاسیک می‌خوانید؛ اما با این حجم! در این نُت و در این گستره‌ی صدایی!

برای روس‌ها باورکردنی نیست که خواننده‌ای از ایران بتواند در کیفیتی بسیار بالا و با حجم و گستره‌ای وسیع، اینچنین آواز بخواند.

.

نباید فراموش کنیم که تا کنون بیشتر خوانندگانی که از ایران به روسیه رفته‌اند، در عرصه موسیقی ایرانی فعالیت داشته‌اند؛ البته که روس‌ها هم مانند ما قدر و منزلت موسیقی ایرانی را درک می‌کنند و برای موسیقی اصیل ما احترامِ بسیار قائلند. با این حال حضور خواننده‌ای جوان در عرصه آواز کلاسیک، همراه با ارکستری ایرانی، برای روس‌ها بسیار تعجب‌برانگیز است.

همین چند سال پیش بود که ارکستر سمفونیک تهران در حاشیه برگزاری جام جهانی فوتبال 2018 به روسیه رفت و در آنجا اجراهایی را روی صحنه برد. در آن اجرا خوانندگیِ ارکستر برعهده سالار عقیلی بود. کیفیت آن اجراها به گونه‌ای بود که یکی از مسئولان کنسرواتوارِ چایکوفسکی در روسیه، اعلام کرد که ارکستر ما با ارکسترهای روسیه چند قرن فاصله دارد.

این بار اما خواننده‌ی ارکستر توجه همه را به خود جلب کرده است. روس‌ها آنقدر به توانایی‌های خواننده ایمان آورده‌اند که فقط خواننده و سولیست ویلن از تمرین بعدی معاف می‌شوند و می‌بایست به استراحت بپردازند. سولیست ویلن در این اجرا برگزیده مسابقه چایکوفسکی است.

هنگام اجرا فرا می‌رسد. آثاری از آهنگسازان ایرانی برای اجرا انتخاب شده است. «هشت بهشت» از حسین دهلوی نواخته می‌شود. قطعه‌ی «ارکستر و قانون» ساخته بهزاد عبدی تماشاگران را سر ذوق می‌آورد. مازیار ظهیرالدینی در حضور نوازندگان روس، مایستر ارکستر است.

اجرا دنبال می‌شود تا نوبت به قطعه‌ی «ای سرزمین من» می‌رسد. امیرحسین سمیعی روی صحنه می‌آید. ارکستر کارش را آغاز می‌کند و سمیعی می‌خواند:

ای سرزمین من، شورآفرین میهن
دور از تو باد ای مرز باور، دست اهریمن
ای خاک مهر آیین، آیینه‌ی ایمان
ای در پناه لطف یزدان، جاویدان ایران

خواننده تلاش می‌کند تا در فضای آواز کلاسیک بماند، اما گاهی اشاره‌هایی به فضای موسیقی ایرانی هم دارد. نُت پایانی این قطعه «سُل» است. سمیعی چنان نام ایران را فریاد می‌زند که با پایانِ این قطعه، تماشاگران جملگی برای تشویق، می‌ایستند.

این روس‌های متخصص در عرصه موسیقی، در سالن‌های شهر مسکو، برای کمتر خواننده‌ای ایستاده دست می‌زنند. آنها در پایان اجرا هم برای چند دقیقه ایستاده دست می‌زنند و تشویق‌هایشان را آنقدر ادامه می‌دهند که رهبر ارکستر و خواننده مجبور می‌شوند بار دیگر روی صحنه بیایند شاهد تشویق‌ها باشند.

اجرا در مسکو تمام شده اما هنوز یک اجرای دیگر در سنت‌پترزبورگ باقی است. نکته جالب اینکه؛ پس از اجرا با مسئولان سالن و البته تعدادی از تماشاگران هم‌کلام می‌شویم تا دیدگاه‌های آنها را بشنویم. نکته‌ی مهمی در صحبت‌های بسیاری از آنها تکرار می‌شود و آن هم؛ مقایسه خواننده ارکستر با پاواراتی است.
یکی از آنها می‌گوید: شما پاواراتی را با خود زنده کرده و به مسکو آورده‌اید...

اجرای ارکستر سمفونیک تهران در روسیه بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های این کشور داشت و این در حالی بود که مسئولان ایرانی حتی یک نفر از خبرنگاران تخصصی حوزه موسیقی را برای پوشش چنین رویداد مهمی با خود به روسیه نبرده بودند. جالب اینکه ویدیوهایی که از این اجرا در دست است، حاصل تصویربرداری با موبایل است و هیچ تصویر حرفه‌ای تا کنون از این اجراها منتشر نشده است.

انتهای پیام/