حسن شیردل از نویسندگان دفاع مقدس که صاحب کتابهای متعددی است، بهمناسبت برگزاری نمایشگاه کتاب و قیمت کتابها یادداشتی نوشته است، که در ادامه می خوانیم:
«اما زندگی هر روز بدتر از دیروز میشد، خیلی زود غیر از کتاب دیگه نمیشد چیزی خرید. فقط کتاب بود که توی ویترین مغازهها خودنمایی میکرد.»، کتاب زمان دستدوم سوتلانا آلکساندرونا اَلکسیویچ ترجمه از روسی: عبدالمجید احمدی صفحه80
وقتی گورباچوف آمده بود و کمونیسم در شوروی سابق برچیده میشد. انگار که حواس حکومت بیش از آنکه به شکم مردم باشد به عقل مردم بود. در آن وضعیت که مردم در خرید مایحتاج اولیه خود و حتی خرید سادهترین غذاها و اقلام روزانه مشکل داشتند و واقعاً حقوق و درآمد سخت به دست میآمد، دولت با تمام توان هزینههای چاپ کتاب و روزنامهها را در بهترین شرایط ممکن قرار داد.
توجه به این قصه مهم است که در زمان بحران و وقتی که افراد مشکل معیشتی پیدا میکنند یا مدام با مباحث روانی و درونی دست به گریبان هستند بتوانند در خلوت برای آرامش به کتاب رو بیاورند و از شدّت و حدّت بحرانهای اجتماعی که بر آنها تحمیل میشود، بگذرند. این حرف نویسنده فرانسوی سامرست ـ موآم درباره نوشتن اینجا معنا پیدا میکند که میگوید: «نویسنده باید توجه داشته باشد که داستانش را برای زمان تفریح مردم مینویسد، یا هنگامی که مردم میخواهند تفریح کنند و آرامش داشته باشند قرار است کتابتان را بخوانند.»، توضیح این جمله برای تعلیق در نوشتن بماند.
حالا وقتی در شرایط بحرانی قرار میگیریم، تصمیم دولت برای هضم هزینه سرسامآور کتاب و حل مشکل چاپ و نشر و ناشر میتواند بار روانی زیادی را از مردم بگیرد، تا هر کس بتواند در خلوت آنچه میخواهد، بخواند و علایقی را که دارد، حتی در بدترین مشکلات شخصیاش با تنظیم ذهنی و روانی خود و آرامش نسبی با خواندن آنچه را علاقهمند است، به حداقل برساند. کتاب ارزان، روزنامه ارزان، مجله ارزان و خواندن، در وضعیت بحرانی جامعه کارساز است. دولت باید به مردم برای زمان تفریح و علایق شخصیشان و کسر کردن بار روانی کمک کند، این حداقل کاری است که میتواند انجام دهد.