به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، درحالی که فروش جهانی خودروهای جدید در 2023 ثابت خواهد ماند و نشانه‌های رکود کاملا روشن است، چشم‌انداز رشد 25 درصدی فروش خودروهای برقی (EV) تنها نقطه روشن در تیرگی‌‌های بازار خواهد بود. البته رشد بازار خودروهای برقی به حمایت و طرح‌های تشویقی دولت‌ها بستگی دارد و از جمله اقدامات ضروری تمرکز بر زیرساخت‌‌های شبکه‌های شارژ است که درحال حاضر برای پاسخگویی به نیاز بازار کافی نیستند.

با برداشته شدن محدودیت سرعت توسط قانون‌گذاران سازمان ملل، خودروهای خودران جهشی به جلو خواهند داشت. براساس این گزارش، تنش‌‌های ژئوپلیتیک، تغییرات آب‌‌وهوایی و اعتراضات عمومی، انسداد‌های بیشتری در زنجیره تامین ایجاد خواهند کرد. از طرف دیگر، فشارهای تورمی مداوم، ناشی از اختلالات زنجیره تامین و جنگ روسیه و اوکراین، به تورم جهانی که در بالاترین سطح خود از دهه 1990 قرار دارد، دامن خواهد زد. اگر تورم بسیار بالاتر از افزایش دستمزدها افزایش یابد، می‌تواند به ناآرامی‌‌های اجتماعی دامن بزند. در یک سناریوی افراطی، اعتراضات می‌تواند کارگران در اقتصادهای بزرگ و شاغل در شرکت‌‌های تولیدی بزرگ را به سمت هماهنگی برای اعتصابات که خواستار دستمزدهای بالاتر مطابق با تورم هستند، سوق دهد. چنین تحرکاتی می‌تواند بنادر، خدمات حمل‌‌ونقل و راه‌‌آهن را فلج و مشکلات زنجیره تامین را تشدید کند.

فروش خودرو خاموش می‌ماند
رشد فروش خودروهای جدید در 2023، به‌ویژه در اروپا و آمریکا، متوقف خواهد شد. انتظار می‌‌رود فروش جهانی خودروهای جدید به تنها 9/ 0 درصد افزایش در سطح جهانی محدود بماند. این موضوع می‌تواند به دلیل کاهش هزینه‌های مصرف‌‌کننده، افزایش قیمت کالاها و تعطیلی تولید ناشی از اختلال‌‌های زنجیره تامین باشد. پس از کاهش فروش در 2022، چشم‌‌انداز فروش خودروهای جدید در 2023 خبر از افزایش بسیار اندکی می‌دهد که علت آن رشد بازار در آسیا، خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین است. فروش جهانی خودروهای جدید در 2023، 79 میلیون دستگاه پیش‌‌بینی شده که همچنان نسبت به 88 میلیون دستگاه قبل از همه‌‌گیری کمتر است. با‌این‌حال، پیش‌‌بینی واحد اطلاعات اکونومیست ممکن است به علت بحران‌‌هایی از جمله تشدید جنگ روسیه و اوکراین، کمبود احتمالی انرژی در اروپا و احتمال سقوط اقتصاد جهانی به رکود، محقق نشود و رکورد ضعیف‌‌تری در صنعت به ثبت برسد.

تجدید ساختار یارانه‌‌ خودروهای برقی
فروش خودروهای برقی تنها نقطه درخشان مورد انتظار در 2023 اعلام شده است، که تخمین زده می‌شود با رشد 25 درصدی سالانه به 8/ 10 میلیون دستگاه برسد. دولت‌ها با نوآوری در سیاست‌های تشویقی و تخصیص یارانه‌های متفاوت به خودروهای برقی در تلاش هستند تا فروش وسایل نقلیه سبز را با قیمت معقول گسترش دهند. ایالات متحده از یکم ژانویه 2023 اعتبار مالیاتی 7500 دلاری برای خودروهای برقی را در محل فروش ارائه خواهد کرد، اما خودروها تنها در صورتی مشمول چنین تخفیف مالیاتی خواهند شد که از معیارهای سختگیرانه، همچون مونتاژ نهایی در آمریکای شمالی، نمره قبولی داشته باشند. ایالات متحده همچنین سقف 200هزار خودرو برای هر سازنده را حذف خواهد کرد و به این ترتیب تسلا به شرکت‌‌های جنرال موتورز و تویوتا (که داخل کشور تولید دارند) اجازه می‌دهد از یارانه‌ها بهره‌‌مند شوند. هدف این طرح تشویق سرمایه‌‌گذاری در تولید داخلی و محدود کردن هزینه‌های دولتی است.

در آن‌سوی دریاها، چین معافیت‌‌های مالیاتی و یارانه‌ها برای خریداران وسایل نقلیه با انرژی جدید (NEVs) را تا پایان 2023 تمدید کرده است. دولت فرانسه نیز درحال طراحی برنامه‌‌ای لیزینگی برای خودروهای برقی است تا خرید را برای خانوارهای کم‌‌درآمد مقرون‌به‌صرفه‌‌تر کند. در مقابل گفته می‌شود آلمان از ابتدای 2023، مشوق‌‌های خودروهای برقی موجود برای خودروهای برقی باتری (بسته به محدوده قیمت) را کاهش خواهد داد و یارانه خودروهای هیبریدی را حذف خواهد کرد. نروژ نیز معافیت‌‌های مالیاتی برای خودروهای برقی گران‌قیمت را از آغاز ژانویه 2023 حذف خواهد کرد.

گسترش جایگاه‌های شارژ خودرو
رشد تصاعدی فروش خودروهای برقی مشکلاتی را در شبکه‌های شارژ مجدد ایجاد کرده است که دولت‌ها باید در 2023 به آن رسیدگی کنند. برای نمونه در چین پیش‌‌بینی می‌شود تعداد خودروهای برقی فعال در جاده‌ها تا 2024 دوبرابر شود و به حدود 20 میلیون دستگاه برسد، اما صف‌‌های طولانی در جایگاه‌های شارژ سد راه مردم شده است. دولت چین قصد دارد به عنوان بخشی از چهاردهمین برنامه پنج ساله خود (25-2021)، تا پایان 2023 ایستگاه‌های شارژ را در تمام بزرگراه‌های استان‌ها مستقر کند. با وجود تمام مشوق‌‌های دولتی، انتظار می‌‌رود مساله شارژ در 2023 کماکان چالش‌‌برانگیز باشد. از جمله مسائل حل‌نشده، عدم وضع استانداردهای یکنواخت برای باتری‌‌هاست که یافتن نقاط شارژ مناسب و دسترسی به ایستگاه‌ها را آسان‌‌تر کند. بازیافت باتری‌‌هایی که به پایان عمر خود رسیده‌‌اند نیز با مشکلاتی مواجه است.

مشکلات تمام‌نشدنی زنجیره خودرو
گرچه کاهش تقاضا باعث بهبود نسبی انسداد زنجیره تامین شده است، اما پیش‌‌بینی می‌شود در 2023 نیز مشکلات زنجیره تامین زنجیری بر پای تولید باشد. کمبود عرضه نیمه‌هادی‌‌ها ادامه‌‌دار خواهد ماند و احتمال دارد ظرفیت‌‌های جدید تولید تا 2024 به بهره‌‌برداری نرسد. از طرف دیگر، تشدید تنش‌‌ها میان تایوان و چین ممکن است به دردسر جدیدی بر سر راه صنعت بدل شود و خودروسازان را در دستیابی به فلزاتی مانند نیکل، کبالت، فولاد و آلومینیوم با چالش مواجه کند. کمبود فلزات، مونتاژ باتری خودروهای برقی را دشوارتر خواهد کرد. درحال حاضر بیم آن می‌‌رود که عرضه لیتیوم، عنصر اساسی ساخت باتری، تحت تاثیر ادامه سیاست‌های کووید صفر در چین، بزرگ‌ترین پالایشگاه لیتیوم جهان، نیز دچار مشکل شود. بدیهی است که کماکان بزرگ‌ترین چالش عرضه اروپا، بحران انرژی خواهد بود. به همین سبب برخی از خودروسازان و قطعه‌‌سازان مجبور به کاهش تولید در راستای کاهش هزینه‌های انرژی هستند. آنها همچنین ممکن است مجبور شوند برای زمان‌‌بندی‌‌های قطعی برق آماده شوند. با توجه به زنجیره‌های تامین درهم‌‌تنیده، تاثیر قطعی احتمالی برق در سراسر صنعت خودرو پخش خواهد شد.

خودروهای خودران در راه هستند
انتظار می‌‌رود بخش خودروهای خودران در 2023 جهشی تاریخی را تجربه کند، چراکه خودروهای سطح سه به جاده‌ها می‌‌آیند و خودروهای سطح چهار تحت آزمایش قرار خواهند گرفت. مرسدس بنز (آلمان) در 2023 سیستم رانندگی سطح سه را در کالیفرنیا و نوادا در آمریکا عرضه خواهد کرد. فناوری سطح سه که BMW مدت‌ها انتظارش را می‌‌کشید در سدان سری 7 به بازار عرضه خواهد شد. انتظار می‌‌رود سه خودروساز آمریکایی: تسلا، جنرال موتورز و لوسید و همچنین هیوندای و کیا کره‌‌جنوبی و پولستار سوئد، نیز خودروهای سطح سه را در 2023 روانه بازار کنند. در سطح سه خودرانی، بسیاری از وظایف راننده با قطعات الکترونیک صورت می‌‌پذیرد، با این‌‌حال حضور راننده همچنان نیاز خواهد بود تا در صورت لزوم دخالت کند. در این سطح از خودرانی به راننده هشدار‌‌های لازم داده خواهد شد تا در شرایط بحرانی کنترل کامل داشته باشد.

در سطح سه، کنترل میزان سوخت، ترمزها و هدایت به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود و خودرو به‌طور خودکار می‌تواند خط رانندگی را تغییر دهد و در ترافیک توقف کند. این سطح از خودرانی مناسب مسیرهایی فاقد عابرین پیاده، خودروهای پارک شده و دیگر موانع است. با توجه به این نکته که سطح پنج نشان‌دهنده استقلال کامل است، جهش به سطح سه گام مهمی است. چنین پیشرفتی خودروها را از فناوری‌‌هایی که صرفا برای کمک راننده هستند، به سوی استقلالی هدایت می‌کند که نیازی به توجه تمام وقت راننده نداشته باشد. این پیشرفت‌ها با اصلاح مقررات سازمان ملل برای افزایش محدودیت سرعت برای وسایل نقلیه سطح سه از 60 کیلومتر تا 130 کیلومتر در ساعت از ابتدای 2023 همراه خواهد شد.

درباره سطح چهار، آلمان در حال برنامه‌‌ریزی برای شروع پروژه رانندگی خودران در 2023 با استفاده از وسایل نقلیه تولید شده توسط دو شرکت موبایل‌‌آی اسرائیل و نیوی چین است. گسترش روبوتاکسی سطح چهار نیز در 2023 در آمریکا سرعت خواهد گرفت. شرکت موشنال روبوتاکسی در آمریکا راه‌اندازی خواهد شد و کروز نیز عرضه خود را در دبی گسترش خواهد داد. همچنین انتظار می‌‌رود تسلا از روبوتاکسی خود در سال 2023 رونمایی کند. خودروهای سطح چهار تنها در مناطقی که به دقت کنترل می‌شوند، با اپراتورهای آماده به کار برای مقابله با شرایط اضطراری کار خواهند کرد. درحال حاضر بالاترین سطح رانندگی خودران سطح چهار است. تعریفی که اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه آمریکا (NHTSA) برای رانندگی کاملا خودکار دارد در این جمله خلاصه شده است: بخش الکترونیک خودرو تمام کارکردهای رانندگی و مشاهده مسیر را بر عهده خواهد گرفت.

جهان در انتظار
بلوای اتحادیه کارگری: در میان تورم بالا و رکود اقتصادی احتمالی، سه غول خودروساز دیترویتی یعنی جنرال موتورز، فورد و استلانتیس در آمریکای شمالی (که قبلا فیات کرایسلر اتوموبیلز بود)، باید برای تنظیم قرارداد چهار ساله برای 150هزار کارگر معمولی با نمایندگی اتحادیه کارگری خودروسازی (UAW) مذاکره کنند. در زمانی که کارگران آمریکا در میان تورم در تامین هزینه‌های زندگی دچار مشکل هستند، این کار آسان نخواهد بود. جنرال موتورز امیدوار است از اعتصابی مشابه اعتصاب 2019، که سبب شد حدود 3 میلیارد دلار درآمد از دست بدهد، جلوگیری کند.

فناوری باتری: کوانتوم اسکیپ، شرکت سازنده باتری مستقر در آمریکا و تامین‌‌کننده باتری فولکس واگن (آلمان)، آزمایش سلول‌‌های باتری جامد 24 لایه را در 2023 آغاز خواهد کرد، که جایگزین سلول‌‌های 16 لایه‌‌ای که در حال حاضر استفاده می‌شود خواهد شد. باتری حالت جامد نسبت به باتری لیتیوم یون پلیمری دارای چندین مزیت از جمله چگالی انرژی بالاتر است که به باتری خودروهای برقی امکان می‌دهد برد بالاتری داشته باشد. شرکت ریماک، استارت‌آپ فعال حوزه خودروی برقی کرواسی، نیز درحال تلاش برای بهبود چگالی انرژی خودروهای خود از طریق یک ماژول باتری جدید است که از سلول‌‌های استوانه‌‌ای با قطر بیش از 46 میلی‌‌متری استفاده می‌کند.