بررسی آمارها از موجودی کالا در گمرکات، بنادر و ورودی کشتیها نشان میدهد، بیش از 7 میلیون تن کالا از 6 قلم کالای اساسی که ارز ترجیحی از دولت دریافت میکنند دپو شده است. بهگفته مقامات مسئول برای اولین بار یک و چهار دهم میلیون تن کالا روی کشتی بهمدت یک ماه مانده است.
فقط یک و هشت دهم میلیارد یورو کالا در بندر امام خمینی(ره) است که باید تعیین تکلیف شود و هیچ کدام از این محمولهها تخصیص نشده و تأمین ارز را دریافت نکردهاند، بر این اساس حجم قابلتوجهی از کالاها در انبارهای بنادر دپو شده است. امروز در بنادر شمالی کشور بیش از 110 هزار تن کالا بیش از 8 ماه در آنجا ماندند و نمیتوانیم تشخیص دهیم که این کالاها فاسد شده یا نشدهاند، در این خصوص بایستی قرنطینه از زیرمجموعههای وزارت جهاد کشاورزی اعلام نظر کند. بهگفته مسئولان گمرک ایران حتی برخی کالاهای دپوشده تا 16 ماه هم در بنادر شمالی وجود دارد. البته باید به این نکته اشاره کرد که در بنادر جنوب کشور هم که الآن در محوطههای روباز کالا را نگهداری میکنند دمای هوا 50 درجه است.
در خصوص فهرست واردکنندگان کالاهای اساسی که از تسهیلات تخصیص اعتباری ارز بهرهمند شدهاند، گفت: شورایعالی امنیت ملی در سال گذشته اعلام کرده بود فقط 16 شرکت، بهصورت اعتباری نهادههای دامی را وارد کنند و بهغیر از آن افرادی که کالای خودشان را وارد کرده بودند به آنها اعتباری نمیدادند یعنی کالاها در گمرکات و بنادر ماند، بهعبارت دیگر حتی در برخی موارد که واردکنندگان دیگر علیرغم اینکه اسناد مالکیت داشتند کالای خود را نمیتوانستند خارج کنند. این مشکل را مطرح کردیم و نهایتاً اعلام شد تمامی شرکتها میتوانند اگر کالای خودشان را در این شرایط تحریمی به بنادر و گمرکات کشور برساندند حتماً از شیوه اعتباری استفاده کنند ولی هیچکس اقدام نکرد.
بر همین اساس گمرک ایران از بانک مرکزی درخواست کرده است لیست شرکتهایی را که بهصورت اعتباری در سال 99 به آنها ارز داده شده است با میزان ارزی که به آنها اختصاص پیدا کرده است و مدت زمان بعد از ترخیص کالا داده شده را منتشر کند.
تأیید واردات اعتباری کالاهای اساسی از سوی جهاد کشاورزی
اخیراً معروفان مدیرکل خدمات بازرگانی خارجی وزارت جهاد کشاورزی گفته است: از میزان 3 میلیارد دلاری که در حدود 4 ماه دریافت کردیم حدود یک و نیم میلیارد دلار آن تأمین شده است و مصوب شده است علاوه بر تخصیص نقدی، تخصیص اعتباری هم انجام شود. امسال مقرر شده است هر فردی اعتبار نزد فروشنده خارجی دارد میتواند کالا وارد کند که 43 شرکت اعلام آمادگی کردند و تا امروز 19 شرکت اقدام کردهاند، از محل تخصیص ارز 1 میلیارد و 200 میلیون دلار بهصورت اعتباری است.
بعد از مطرح شدن بحث فهرست تخصیص ارز اعتباری مطالبه شفافیت از بانک مرکزی بالا گرفته است تا جایی که برخی مدیران میانی دولت نیز در برنامههای مختلف خبری در صداوسیما و سایر رسانهها این مطالبه را از بانک مرکزی مطرح کردهاند اما تا کنون پاسخی به این موضوع داده نشده است!
گفتنی است، معاون فنی گمرک ایران اواخر هفته گذشته در یک برنامه تلویزیونی نیز درباره این مطالبه گفت: چرا علیرغم تأکید ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در خصوص تخصیص ارز بهصورت اعتباری به همه متقاضیان این امر محقق نشده است؟ بانک مرکزی باید بهصورت شفاف اعلام کند؛ در سال 99 کدام شرکتها بهصورت اعتباری تخصیص ارز دریافت کردهاند و بانک مرکزی بعد از چه مدتی با این شرکتها و صادرکننده تسویه ارزی انجام داده است؟