به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، صنعت گردشگری از حدود یک دهه پیش جای خود را در یزد باز کرد و طیف گستردهای از مردم به سرمایهگذاری در این حوزه روی آوردند و گرچه همه این سرمایه گذاریها میلیاردی نبود و از کافههای سیار تا شال بافیهای خانگی در زمره این سرمایهگذاریها قرار میگرفتند اما همه آنها از سفره گردشگری، سهم خوبی برداشتند و رونق چشمگیری پیدا کردند.
این صنعت جوانان بسیاری را در رستورانهای سنتی، کافی شاپها، هتلها، تورهای گردشگری، کمپهای کویرنوردی، بازارچهها و آموزشگاههای صنایع دستی، صرافیها، ناوگان حمل و نقل درون و برون شهری و دهها رسته دیگر مشغول به کار کرد.
سرمایهگذاریها تازه به سوددهی و بازدهی رسیده بود که ناگهان کرونا از راه رسید و همه معادلات فعالان این عرصه را به هم ریخت و بساط بسیاری از آنها را برچید و ضربات مهلک اقتصادی بر آنها وارد کرد.
تعطیل شدن سفرها به ویژه در نوروز ۱۳۹۹ به دلیل شیوع کرونا، طیف گستردهای را در یزد بیکار کرد و این روند همچنان نیز کم و بیش ادامه دارد و در صورتی که نوروز امسال نیز شرایط مانند سال گذشته باشد، گردشگری یزد به طور کامل ورشکسته خواهد شد.
تسهیلاتی که فعالان گردشگری را مقروض کرد
گرچه دولت تسهیلاتی برای جبران خسارتهای کرونا پرداخت کرده اما واقعیت این است که نداشتن گردش مالی، وام گیرندگان را مقروض دولت کرده و برخی از آنها را به چرخه وام گرفتنهای ۱۸ و ۲۴ درصدی برای جبران دیون خود وارد کرده است.
هرچند کرونا تمام بخشها را درگیر کرده اما آن بخش از فعالیتهایی که به واسطه سفر و حضور گردشگران داخلی و خارجی رونق گرفته بود، دچار مشکلات جدی شدهاند به نحوی که بسیاری از آنها در طول یک ماه حتی هزار تومان هم درآمد نداشتهاند.
فعالان صنایع دستی به کارگری و فروش اسباب منازل خود روی آوردهاند
برخی فعالان صنایع دستی به فروش وسایل منزل خود روی آوردهاند و برخی حتی کارگری ساختمان میکنند زیرا هنر آنها در شرایط فعلی خریدار ندارد.
البته اتفاقات خوبی برای تأمین کارتهای هدیه و اهدای آنها به صنعتگران حوزه صنایع دستی و برخی فعالان دیگر این عرصه از جمله زنان فعال در بخش خانهداری هتلها صورت گرفت اما اینها هرگز نتوانست مرهمی بر زخمهای عمیق کرونا به این بخش باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: برخی هتلها اکنون حتی باز بودنشان نیز ضرر است زیرا ناچار به کاهش نرخ تعرفههای خود هستند تا جایی که حتی هزینههای جاری آنها نیز تأمین نمیشود.
مصطفی فاطمی تصریح کرد: اگر در نوروز ۱۴۰۰ نیز مانند سال گذشته سفر به استان نداشته باشیم، گردشگری یزد به طور کامل ورشکسته میشود.
مدیریت شرایط از عهده میراث فرهنگی به تنهایی خارج است
وی افزود: بازار، صرافیها، تورهای گردشگری، هتلها، ناوگان حمل و نقل درون شهری و برون شهری، بازارچههای صنایع دستی همه و همه دچار رکود کامل شدهاند و کرونا نان طیف عظیمی از فعالان حوزه گردشگری را بریده است.
فاطمی تاکید کرد: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به تنهایی نمیتواند این موضوع را مدیریت کند زیرا اکنون شرایط به نحوی است که فعال شدن سفرها مدیریت جدی نیاز دارد و فعال نشدن آنها نیز خسارات جبران ناپذیر جدی به دنبال دارد که ممکن است برخی از این خسارات هرگز جبران نشود و تبعات فرهنگی و اجتماعی نیز به دنبال داشته باشد.
وی تصریح کرد: اکنون حدود ۲۰ روز به پایان سال و تعطیلات نوروز باقی مانده اما تصمیم جدی و عملی برای تعیین تکلیف در این حوزه گرفته نشده است و حتی در جلسات ستاد پیشگیری از کرونا، هیچ فردی از میراث فرهنگی در این ستاد عضویت ندارد و تصمیمهای این حوزه بدون نظر میراث فرهنگی اتخاذ میشود.
امسال به جای ستاد خدمات سفر ستاد مدیریت سفر در یزد تشکیل شود
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری عنوان کرد: پیشنهاد ما این است که ستاد خدمات سفر امسال به کمیتههای مدیریت سفر تبدیل شود و با مدیریت این بخش، اجازه ندهیم نان طیف گستردهای در حوزه گردشگری و صنایع دستی بریده شود.
فاطمی ادامه داد: آنچه مسلم است، در شرایط کرونا نباید مسافرانی که در کنار پارکها چادر میزدند یا در مدارس اسکان مییابند را داشته باشیم اما راه باید برای سایر مسافران باز باشد.
وی بیان کرد: میتوان راهکارهایی برای کاهش خطرات سفر نیز در نظر گرفت به عنوان نمونه تمام مسافران باید تست منفی کرونا به همراه داشته باشند.
نگرانی از تبدیل گردشگری یزد به گردشگری غیرمجاز و زیرزمینی
فاطمی تصریح کرد: یکی از نگرانیهای ما این است که گردشگری استان یزد به گردشگری غیرمجاز و زیرزمینی تبدیل شود و هم اکنون نیز آنقدر به مجازها فشار وارد شده که غیرمجازها نظیر گردشگری کویر، رونق گرفتهاند.
اما نکته جالب در مدیریت سفرها به ویژه سفر گردشگران خارجی این است که حضور گردشگران خارجی در استان یزد به صفر رسیده و اجازه ورود گردشگران به استان داده نمیشود اما ورود ۷۰۰ گردشگر سلامت بلامانع اعلام شده و این افراد در یزد تردد میکنند.
تعطیلی سفرهای تفریحی یزد در قبال فعالیت گردشگری سلامت
این در حالی است که گردشگران سلامت به طور قطع خطرات بیشتری در زمینه شیوع کرونا به دنبال دارند اما مدیریتی بر تردد آنها نمیشود و بیمارستانها و مراکز درمان ناباروری یزد هر روز شاهد حضور تعداد قابل توجهی گردشگر سلامت خارجی است.
اکنون شرایط پیچیدهای در استان یزد و شهر جهانی یزد حاکم است و مسئولان امر در آستانه تصمیمگیری سرنوشت سازی هستند؛ از یک سو خطری که سلامت یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ساکن استان را تهدید میکند از سوی دیگر کسب و کار بیش از ۵۰۰ هزار نفر در گرو تصمیمگیری آنهاست.
به طور قطع امسال هیچ دستگاهی تبلیغ سفر به استان یزد را نخواهد کرد اما هنوز مشخص نیست که ورود و خروج به یزد امسال نیز مانند سال گذشته ممنوع است یا خیر.