به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، این کشور ده میلیون نفری کوچکترین کشور آسیای میانه است و با افغانستان از جنوب، ازبکستان از غرب، قرقیزستان از شمال و جمهوری خلق چین از شرق، هم مرز است، برای اینکه بیشتر از وضعیت این روزهای تجارت بین دو کشور با خبر شویم گفتگویی با «محمد حسین روشنک» رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان انجام داده ایم.
وی می گوید:«کشورهای صادر کننده کالا بیشتر به دنبال به دست آوردن بازار های کشورهای همسایه و همجوار خود هستند چرا که حمل و نقل کالا ارزان تر است و به دلیل مسافت کوتاه، بازاریابی بهتری صورت می گیرد و به نوعی تجارت با همسایگان و همجوار یک اولویت در فن تجارت به حساب می آید.»
وی ادامه می دهد:« باوجود تحریم ها، شرایط کرونایی که به تجارت جهانی لطمه وارد کرده، مشکلاتی که بانک مرکزی و دولت در حوزه ارز به وجود آورده، خوشبختانه صادرات کالا به تاجیکستان قابل قبول است، روابط فرهنگی، زبانی بین دو ملت ایران و تاجیکستان باعث شده که سطح روابط تجارت مناسبی وجود داشته باشد، البته در زمان ریاست جمهوری آقای محمود احمدی نژاد در خصوص اختلاف نظر در زمینه راه اندازی نیروگاه برق کمی روابط تجاری و سیاسی بین دو کشور کم رنگ شد که در دولت فعلی روابط مجددا به حالت عادی برقرار شد.»
آن طور که « روشنک» می گوید:« سال گذشته که «رزم حسینی» وزیر صمت که مسئولیت استاندار خراسان را برعهده داشت برای افتتاحیه نمایشگاه سفر کردند روابط تجاری را خیلی خوبی ارزیابی کردند و سفیر ایران نیز در حوزه تجارت در این کشور بسیار فعال است.»
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان یکی از مشکلاتی که این روزها روند تجاری بین دو کشور را کند کرده اختلاف بین دولت تاجیکستان با ترکمنستان عنوان می کند، می گوید:« اختلافاتی را ترکمنستان و تاجیکستان با یکدیگر دارند که این اختلافات باعث شده ترکمنستان اجازه ترانزیت کالا از هر کشوری به مقصد تاجیکستان را نمی دهد، البته کشورهای دیگر مانند افغانستان برای تردد ترانزیت کالا وجود دارد گرچه کمی پر هزینه است اما راه ارتباطی تجاری قطع نیست.»
وی در پاسخ به سوال خبرنگار اکونیوز درباره اینکه بیشتر چه کالاهایی صادرات و واردات بین دو کشور صورت می گیرد؟ می گوید:«تاجیکستان همه نوع کالای تولید ایران را خریداری می کند، البته برخی از کالاهای ایرانیان در تاجیکستان سرمایه گذاری کرده اند و در همان کشور تولید می شود مانند مرغ و تخم مرغ ، سیمان و مواد بهداشتی، اما بیشترین کالاهای صادراتی ایران به تاجیکستان مصالح ساختمانی، پتروشیمی و کالاهای صادراتی از تاجیکستان به ایران آلومینیوم، پنبه و محصولات کشاورزی که در مجموع تراز تجاری ایران بیشتر از تاجیکستان است.»
وی انتقادی به موضوع صادرات کالا از ایران دارد، می گوید:« متاسفانه در حوزه صادرات تکلیف ما روشن نیست و باید تفکیک کنیم که کدام کالا برای کشور مفید است، به طور نمونه صادرات شکلات که مواد اولیه آن شکر است که از طریق واردات انجام شده و ارزبری بسیار زیادی دارد یا کالایی مانند روغن نباتی که به شکل وارداتی انجام می شود اما مجددا صادرات آن صورت می گیرد خاصیت ارز آوری ندارد؛ بنابراین باید صادرات کالا را تفکیک کنیم، به نظر بنده کالاهایی قابل صادرات است که صفر تا صد آن در داخل کشور تولید شوند و ارز آوری بالا برای کشور به ارمغان می آورند مانند زعفران، محصولات کشاورزی ، سیمان، مصالح ساختمانی، صنایع دستی و...که در این زمینه دولت باید بسته های حمایتی را برای صادر کنندگان این نوع محصولات در نظر بگیرد.»
«روشنک» ادامه می دهد:« هدف از صادرات ایجاد اشتغال و ارز آوری است، حال ما بیاییم کالایی را صادر کنیم که نه تنها ارز آوری ندارد چرا که آن کالا مواد اولیه اش از واردات تامین شده است و یا اینکه کالایی صادر کنیم که نیاز بازار داخلی را از بین ببریم مانند آهن که برای تولید مسکن و اشتغالزایی مورد نیاز است، در نتیجه باید موضوع صادرات کالا تفکیک شود.»
گفتگو از: محمد خادمی