«حمید حسینی»، عضو اتاق بازرگانی ایران و رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در پاسخ به این سوال که تاکنون چنددرصد از ارزهای صادراتی به ایران بازگشته و موضع اتاق بازرگانی در قبال اظهارات رییس بانک مرکزی چیست؟ به خبرنگار اکونیوز گفت: درباره این بحث که بانک مرکزی ادعا می کند 27 میلیارد ارزهای حاصل از صادرات به کشور باز نگشته است جای شک و شبهه وجود دارد. چون بانک مرکزی میزان صادرات سالهای 97 و 98 را با یکدیگر جمع می کند و صادرات ریالی عراق و افغانستان را از آن جدا می کند و در نتیجه رقم بزرگ 70 و خورده ای میلیون دلار را به عنوان صادرات دو ساله اعلام کرده است در حالی که ابتدا باید پرونده 97 را از پرونده 98 جدا کرد.
وی افزود: بانک مرکزی می دانست که بسیاری از ارزش های پایه ای در سال 97 به واسطه اینکه قرار بوده هیچ کس هیچ ارزی را بازنگرداند در عین حال هیچ حساسیتی هم بر ارزش کالا وجود نداشت. بنابراین ارزش پایه ای بسیاری از کالاها غیرواقعی بوده و به همین دلیل در سال 98 حدود 34 درصد ارزش پایه صادراتی کاهش پیدا کرد.
حمید حسینی ادامه داد: از این رو بانک مرکزی در سال 97 اعلام کرد که صادرکنندگان 80 درصد ارز را برگردانند و 20 درصد ارز را رها کرد. اعتراضات بسیاری شد و مجددا اعلام کرد که از آن 80 درصد، هر کس 70 درصد ارز را بازگرداند هم پذیرفته می شود و در نتیجه ارزش افزوده و مالیات آن صادرکننده ها را آزاد می کند.
وی بیان کرد: در مجموع صادرکنندگان مکلف بودند 56 درصد ارز را بازگردانند. ظاهرا این میزان هم بازگردانده شد چون بانک مرکزی اعلام کرده که 71 درصد تعهدات ارزی صادرکنندگان به کشور بازگشته است.
این عضو اتاق بازرگانی اشاره کرد: حال اینکه در حال حاضر به سال 97 بازگشته و جنگ رسانه ای راه انداخته اند به نوعی تقصیر را به گردن دیگران انداختن است. خود بانک مرکزی در اواخر سال 98 اعلام کرد که 71 درصد تعهدات ارزی صادرکنندگان انجام شده است و صادرکنندگان نیز ارزش افزوده خود را دریافت کرده و از معافیت های مالیاتی خود استفاده کردند. برای صادرکننده به صرفه نیست که به دلیل اختلاف قیمت ارز نیمایی و دلار آزاد بخواهد ارزش افزوده یا معافیت مالیاتی خود را از دست بدهد. یقینا برای صادرکننده هم توجیه و هم اولویت دارد که هم ارزش افزوده و هم از معافیت های مالیاتی استفاده کند.
حسینی با اشاره به موضع بانک مرکزی در سال 98 گفت: نخست اینکه اعلام نکردند که از این میزان، چه میزان مربوط به سال 98 است اما واقعیت این است که طبق آماری که در جایی مشاهده کردم که منتشر شده بود از این مبلغ، تقریبا 50 درصد ارز حاصل از صادرات مربوط به شرکت های بزرگ دولتی است.
وی عنوان کرد: به عنوان مثال پالایشگاه ارز خود را نیاوره است چون بخش پالایشگاه در سال گذشته تا فصل زمستان، فرآورده های صادراتی را به صورت ریالی به فروش می رسانده است. عمده صادرات شرکت گاز به عراق بوده است که گفته شده برنگردانند. به توانیر هم گفته شده بازنگردانند که عمده ارز آن در عراق است. پتروشیمی متانولی و زاگرس هم ارز خود را بازنگرداندند که به مشکل هم برخوردند چرا که ممکن است صادر کرده باشند اما فروش نکرده اند.
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: تنها جایی که تا حدودی مشکوک بود و ارز را بازنگردانده فولاد خوزستان بود که نمی دانم به چه دلایلی ارز را بازنگردانده است. بقیه هم عمدتا کسانی بودند که از کارتهای یک بار مصرفی استفاده کردهاند و بنا هم نبوده که ارزی بازگردانند. متاسفانه در گمرکات کشور عده ای نشسته اند به راحتی کالاها را دریافت می کنند و با دلار 100 تومانی، اظهارنامه به نام خود صادر می کنند . قاعدتا کسی که با دلار 100 تومانی برای خود کار انجام می دهد بنایی بر اینکه بخواهد ارز را بازگرداند ندارد.
وی اضافه کرد: بخشی نیز اظهارنامه صادر کرده اند برای واردات که تا پایان تیرماه کالاهایش برسد.
او با بیان اینکه برخی شرکت های دولتی ارز خود را بازنگردانده اند ، ادامه داد: نصف این ارز متعلق به شرکت های دولتی است.
حمید حسینی در خصوص لغو کارتهای بازرگانیِ صادرکنندگان نیز گفت: طبیعتا دولت نباید با تاجران و فعالان باسابقه این گونه برخورد کند. باید مورد نشست و بررسی شود که چرا یک شرکت ارز خود را بازنگردانده است. بعضی از کالاها مانند فرش و پسته و زعفران، برایشان امانی صادر می شود. به بازار مصرف صادر می شود و وقتی فروخته می شوند پول تاجر نیز پرداخت خواهد شد. نباید کلی برخورد کرد بلکه باید موردی برخورد کرد. امسال دارایی بخشنامه ای صادر کرد مبنی بر اینکه به خاطر کرونا، نیازی به فیش مالیاتی نیست. بنده که نرفتم بلکه عده ای افرادِ فرصت طلبی که بدهی مالیاتی دارند و دنبال سوءاستفاده و خلاف بودند از این فرصت استفاده کردند و تعداد زیادی کارت تمدید کردند یا کارتهای جدید دریافت کردند. این افراد، کسانی هستند که فردا ارز دریافت می