به زودی تبدیل به قطب سلول‌های بنیادی در منطقه می‌شویم
اقتصاد ایران: رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران گفت: اگر فعالیت‌های حوزه سلول‌های بنیادی در منطقه با یک رویه منطقی ادامه پیدا کند، به زودی به قطب سلول‌های بنیادی در منطقه تبدیل خواهیم شد.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران، منصوره موحدین اظهار کرد: انجمن ژنتیک به عنوان یکی از قدیمی‌ترین انجمن‌های علمی و تخصصی ایران با بیش از 50 سال قدمت، کنگره دوسالانه را برگزار می‌کند و تلاش ما در دوره گذشته و امسال این است که با انجمن‌های بین‌المللی دنیا ارتباط و به صورت مشترک کنگره را برگزار کنیم که براین اساس برنامه ما برای سال 99 همکاری مشترک با انجمن ژنتیک ایتالیاست.
وی افزود: در هر کنگره مباحث و فصل‌هایی به مبحث متقابل داده شده و به جهت نزدیکی زمان دو کنگره، در کمیته علمی انجمن ژنتیک، پیشنهاد شد که برای جلوگیری از اتلاف انژری، منابع مالی و استفاده از متخصصان؛ دو کنگره به صورت «جوینت وینچر» برگزار شود و بر این اساس مباحث سلول‌های بینادی در کنگره مشهد و مباحث ژنتیک در کنگره تهران برگزار خواهد شد.
موحدین خاطرنشان کرد: با این روش می‌توان از امکانات یکدیگر استفاده کرد و هم‌افزایی وجود داشته باشد. در شرایط فعلی دعوت از متخصصان بین‌المللی مشکلات مربوط به خود را دارد اما امسال می‌توانیم از اساتید و متخصصان در هردو کنگره بهره‌مند شویم.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران بیان کرد: هر دو کنگره بر روی جنبه فناوری و تجاری‌سازی تأکید زیادی دارد و حتماً از سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذران در این کنگره دعوت خواهد شد تا از ایده‌های دانشجویی و محققان حمایت کنند تا این رویداد جدید را با موفقیت برگزار کنند.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران در خصوص تأثیر این کنگره در پیشرفت دانش گفت: مسلماً این کنگره تاثیر بسیار زیادی دارد و باعث می‌شود محققان در آزمایشگاه به تولید نمونه آزمایشگاهی پرداخته و نتایج را ارائه دهند، متخصصان بالینی که ارتباط زیادی با بیماران دارند، نیازهای خود را اعلام کنند، از پیشرفت تحقیقات در حوزه سلول‌های بنیادی در سطح جهان آگاه شویم و امکان تبادل دانشجو و فرصت مطالعاتی برای اساتید ایجاد شود. به طور کلی این‌گونه نشست‌های بین‌المللی سبب آشنایی بیشتر محققان با دستاوردهای محققان کشورهای دیگر در حوزه سلول‌های بنیادی و آشنایی دانشجویان با نتایج تحقیقات در این حوزه می‌شود.
موحدین با اشاره به پیشرفت‌های منطقه در زمینه سلول‌های بنیادی بیان کرد: اگر بتوانیم شرکت‌کننده بین‌المللی را از کشورهای منطقه دعوت کنیم به موفقیت چشمگیری دست پیدا خواهیم کرد زیرا در سطح منطقه و در حوزه سلول‌های بنیادی پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم و در این زمینه شاخص و شناخته‌شده هستیم.
وی ادامه داد: اگر بتوانیم مجوز استفاده از فرآورده‌های سلول‌های بنیادی را به صورت قانونی و با رعایت کلیه استانداردها اخذ کنیم و بیماران کشورهای منطقه که نیازهای زیادی دارند را جذب کنیم، به توریسم گردشگری کمک زیادی خواهد کرد. اگر فعالیت‌های ما در منطقه با یک رویه منطقی ادامه پیدا کند به زودی به قطب سلول‌های بنیادی در منطقه تبدیل خواهیم شد.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران تصریح کرد: در سال‌های اخیر، فاصله بسیار زیادی را بین متخصصان علوم پایه که در آزمایشگاه، تحقیقات سلول‌های بنیادی را انجام می‌دهند با پزشک متخصص و متخصص بالینی داشته‌ایم. اما در حال حاضر این نزدیکی بیشتر شده و امیدواریم در آینده این فاصله کمتر شود. از طرف دیگر نتایج تحقیقات به نحو شایسته به اطلاع مردمی که استفاده‌کنندگان نهایی نتایج این تحقیقات هستند، نمی‌رسد.
موحدین عنوان کرد: به عبارتی دیگر دانشگاه‌ها و متخصصان ما که در دانشگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها قرار دارند، یک حصاری دور خود کشیده‌اند و در مرز دانش، تحقیقات خود را انجام دهند و محصول آن بیشتر در قالب مقالات بین‌المللی در مرز دانش، با ارزش بالا و مقالات کیفی در مجلات معتبر بین‌المللی ارائه می‌کنند، در حالی‌که ارائه خدمت به جامعه که یکی از مهمترین اهداف دانشگاه‌هاست گاهی مغفول باقی مانده است.
وی افزود: متخصص و محقق ما در دانشگاه باید این موضوع را مدنظر داشته باشد که اگر دستاوردی برای جامعه نداشته باشد و پزشک متخصص و بالینی نتواند در حوزه سلامت برای ارائه خدمت به مردم از آن دستاورد استفاده کند، این تحقیقات بیشتر از این‌که به درد ما بخورد به درد جامعه بین‌المللی می‌خورد درحالی‌که هدف اول، کشور است، لذا برای این‌که ما این نزدیکی را داشته باشیم، در سال‌های اخیر کوشش‌هایی شده تا این نزدیکی صورت گیرد اما به هرحال کافی نیست و باید شتاب بیشتری بگیرد.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران مطرح کرد: مهمترین قسمت این است که محقق و استاد دانشگاه ما باید در کنار متخصص بالینی با هم گفتمان داشته باشند و نیازهای خودشان را اعلام کنند تا بتوانند در جهت رفع نیازهای مردم فعالیت داشته باشند، از سوی دیگر بین متخصصان علوم پایه و سلول‌های بنیادی و متخصصان حوزه فنی مهندسی ما فاصله زیادی است که باید این نزدیکی صورت گیرد، به عبارت دیگر جداشدن دانشگاه‌های علوم پزشکی، از دانشگاه‌هایی که در زیر پوشش وزارت علوم هستند، باعث شده مهندس ما درک درستی از تحقیقی که متخصص سلول بنیادی در آزمایشگاه خودش می‌کند، نداشته باشد.
موحدین اظهار کرد: همچنین متخصص بالینی ما درک درستی ندارد، بنابراین ما باید بتوانیم این سه گروه از متخصصان را به هم نزدیک کنیم و زبان مشترک آنان را پیدا کنیم و باید هر سه گروه تلاش کنند تا به این زبان مشترک برسند و در کنار آن باید به گروه چهارم که سرمایه‌گذاران هستند توجه شود.
وی اضافه کرد: سرمایه‌گذاری در حوزه فرآورده‌‍‌ها و تجاری‌سازی دستاوردهای سلول‌های بنیادی و فرآرده‌های سلول‌های بنیادی، ارزش بسیار زیادی دارد و اگر بتوانیم این چهار گروه را بیشتر کنار یکدیگر قرار دهیم، می‌توانیم بزرگترین مانع در تجاریسازیسلولهای بنیادی را رفع کنیم و زمینه را برای روی آوردن آنان به نتایج تحقیقات و آزمایشگاه و ارائه آن به بیمارستان‌ها و مردم سرعت ببخشیم.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران بیان کرد: تحریم‌ها در دانشگاه‌ها تأثیرات بسیار زیادی را دارد که شاید کمتر در مورد آن صحبت شده، مخصوصاً در حوزه سلول‌های بنیادی که تحقیقات High Tec در حال انجام است. محقق ما نیاز به مواد مصرفی یا تجهیزات آزمایشگاهی دارد که باید به صورت بین‌المللی قابل تامین باشد اما واسطه‌ها هزینه را افزایش می‌دهند.
موحدین خاطرنشان کرد: مشکل دیگری که محققان ما دارند این است که تبادلات علمی بین‌المللی را به سختی انجام می‌دهند و به هر حال علم و دانش مرز نمیشناسد و نمی‌توان آن را محصور کرد. اگر در کشور ما یک روش درمانی برای یک بیماری خاص پیدا کردیم، حتماً باید آن را در اختیار بقیه مردم جهان قرار دهیم به دلیل این‌که انسانیت و ارزش‌های اخلاقی این طور حکم می‌کند و متقابلاً هم همینطور است، بنابراین یک سری از تحریم‌ها باعث شده، که ما این تبادلات بین‌المللی و رفت‌وآمدها در حوزه بین‌المللی را محدودتر کنیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر در چاپ مقالات و نتایج در ژورنال‌های بین‌المللی با مشکل مواجه هستندکه در این زمینه باید کاری کرد؛ بهترین کار این است که انجمن‌های علمی تخصصی در این زمینه وارد شوند و پیشنهاد می‌کنم محققان مرتبط با این حوزه فعال‌تر شوند و افراد نیز مشکلات خود را به انجمن‌ها اطلاع دهند زیرا انجمن‌ها یک تشکل مردمی و غیردولتی هستند و شاید بتواند وارد شود و سازوکار مناسبی را در پیش گیرد. از طرفی یک سری از فرآورده‌های سلول‌های بنیادی را باید متخصصان دولتی بتوانند تولید کنند که خوشبختانه در بعضی از آن‌ها وارد شده‌اند و این همان نزدیکی را نشان می‌دهد که بسیار خوب است.
مهمترین کاری که دولت می‌تواند انجام دهد، دادن بودجه پژوهشی به پژوهشگاه‌هاست
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران تصریح کرد: مهمترین کاری که دولت می‌تواند انجام دهد دادن بودجه پژوهشی پژوهشگاه‌ها در بودجه سالیانه و اعتبار کافی پژوهشی خصوصاً درحوزه سلول‌ها بنیادی است که کشور ما در این زمنیه باید شاخص را در نظر بگیرد. باید از دانشمندان، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی حمایت کنیم و بودجه کافی را در اختیار آنان قرار دهیم.
موحدین در خصوص مقرراتی که وزارت بهداشت در دو سال اخیر وضع کرده است گفت: وزارت بهداشت به عنوان یک سازمان دولتی موظف است که مراقبت و نظارت کند که استانداردهای کافی در حوزه ارائه خدمات بالینی به مردم رعایت شود و استفاده از فرآورده‌های سلول‌های بنیادی در این زمینه مستثنی نیست، اما خوشبختانه در چند سال اخیر قبول کردند که همانطور که یک دارو مانند استامینوفن باید مجوز خود را داشته باشد، فرآورده‌های سلولی هم باید از معاونت غذاو دارو مجوزهای لازم خود را گرفته و بعد مورد استفاده قرار گیرد.
وی افزود: این امر سبب شده که از هرج و مرج جلوگیری شود، خدمات استاندارد، با کیفیت بالا یا در حوزه سلول‌های بنیادی به مردم ارائه شود، اما مقداری این روند طولانی است و اگر حتی فرآورده‌ای را داشته باشیم که مجوزهای بین‌المللی را داشته باشد، در حوزه سلول‌های درمانی، وزارت بهداشت با سرعت بسیار پائینی کار انجام می‌شود تا تأیید شود، هرچند که اخیراً توانسته است مجوزهایی را صادر کند و امیدوار هستیم که با رعایت همه استانداردها بتواند استفاده از سلول‌های بنیادی را در درمان، توسعه بیشتری دهد.
رئیس شاخه سلول‌های بنیادی انجمن ژنتیک ایران خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم سلول‌های درمانی استانداردی را داشته باشیم، با توجه به نیازهایی که بسیاری از مردم در کشورهای دیگر، خصوصاً کشورهای همسایه دارند و در کشور ما در حوزه سلول‌های بنیادی پیشرفته‌تر از کشورهای منطقه است، اگر مجوزهایی را داشته باشیم، می‌توانیم با خیال راحت گردشگری درمانی را در حوزه سلول‌های بنیادی رونق ببخشیم و مراکز ما که مجوز دارند دراین زمینه فعالیت کنند.
وی گفت: در کمیته علمی انجمن ژنتیک پیشنهاد شد که برای جلوگیری از اتلاف انرژی، منابع مالی و استفاده از متخصان؛ دو کنگره به صورت «جوینت ونچر» برگزار شود و بر این اساس مباحث سلول‌های بینادی در کنگره مشهد و مباحث ژنتیک در کنگره تهران برگزار خواهد شد.
موحدین در خصوص علت همکاری سازمان ژنتیک با دانشگاه فردوسی مشهد و جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در رابطه با برگزاری رویداد «mashhad stemcells 2020» اظهار کرد: مبحث ژنتیک و سلول‌های بنیادی را نمی‌توان از یکدیگر جدا کرد و خوشبختانه چند دوره است که جهاد دانشگاهی خراسان رضوی با دانشگاه فردوسی مشهد کنگرهایی را در حوزه سلول‌های بنیادی برگزار می‌کنند و تلاش می‌شود تا متخصصان دانشگاه علوم پزشکی، وزارت علوم و پزشکان در کنار یکدیگر قرار گرفته و گفتمان علمی داشته باشند.