ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران سوسن سیرجانی: وقتی آرای پارسا خائف در مرحله نیمه‌نهایی برنامه «عصر جدید» اعلام شد، برخی سایت‌های خبری به شوخی نوشتند که او بیشتر از افرادی مثل محسن رضایی، علی‌اکبر ولایتی، مصطفی میرسلیم و ... در انتخابات ریاست جمهوری رأی آورده است. این خبر از یک طرف طعنه و کنایه‌ای بود به شخصیت‌های سیاسی و محبوبیت‌شان و از طرف دیگر از موفقیت استثنایی یک نوجوان حرف می‌زد. چهار و نیم میلیون رأی پارسا یک اتفاق هیجان‌انگیز بود؛ او با ترانه مشهور «ساری گلین» توانسته بود بین عامه مردم، آن‌هایی که هنوز تماشای تلویزیون را انکار نمی‌کنند، محبوب شود. مهارت او در اجرای قطعه و اوج و فرودها، تحریرها، انتقال درست از نت‌های پایین به بالا، تغییر از بخش ایرانی ترانه به بخش ترکی و استفاده از صدای «شهریار» باعث شد تا او نمایشی حیرت‌انگیز داشته باشد.

انکار توانایی و استعداد خاص خائف ممکن نیست، اگرچه باید دانست که صدای سوپرانوی او احتمالاً بعد از بلوغ تغییر خواهد کرد و این تغییر ممکن است از کیفیت کار او بکاهد. تنها راه ممکن، آموزش جدی‌تر و کمک به او برای گم نشدن در شهرت ناگهانی و البته نترسیدن از شکست است؛ هر کدام از این وقایع ممکن است زندگی نوجوانانه او را به خطر بیندازد، هم او را دچار بحران روحی و روانی کند، هم او را وادار به انجام کار‌های بزرگ‌تر از سن‌اش کند و تعادل زندگی‌اش را به خطر بیندازد.

پارسا خائف باید مراقب باشد به‌وسیله رسانه‌ها، گروه‌ها و محافل مختلف «مصرف» نشود و همچنان در جایگاه یک خواننده معقول آموزش ببیند و رشد کند. موفقیت او در «عصر جدید» یک شروع است نه پایان، بنابراین هنوز نیاز به هدایت و مراقبت از طرف خانواده و حتی همشهری‌هایش دارد.

موفقیت خائف در این برنامه یک نکته دیگر را هم به ما یادآوری می‌کند. اینکه چقدر موسیقی و خوانندگی بین مردم طرفدار دارد و تلویزیون چطور با نادیده گرفتن این مخاطبان به آن‌ها بی‌توجهی می‌کند.

عصر جدید موفق شد پدیده‌ای مثل پارسا خائف را کشف کند

با گذشت پنج ماه از شروع پخش مسابقه استعدادیابی «عصر جدید» و اعلام افراد و گروه‌هایی که به مرحله نهایی راه پیدا کردند، یکی از پرمخاطب‌ترین مسابقه‌های چند سال اخیر در تلویزیون به پایان کار خود نزدیک می‌شود. البته بر اساس تیزر‌ها و صحبت‌های عوامل این برنامه، قرار است فصل‌های دیگری هم در ادامه این مسابقه ساخته شود. مرحله نهایی مسابقه یک ماه دیگر برگزار می‌شود و هنوز کسی نمی‌داند برنده اصلی «عصر جدید» چه کسی است. در مدت پخش این مسابقه مسائل و حاشیه‌های مختلفی درباره آن به‌وجود آمد، بخش‌های زیادی از اجرای شرکت‌کننده‌ها وایرال شد و در فضای مجازی افراد بیشتری را به دیدن آن ترغیب کرد، داورها، قضاوت‌ها و انتخاب برندگان هر مرحله هم نقد‌هایی را به همراه داشت. حالا و پیش از اتمام فصل اول مروری داشته‌ایم بر «عصر جدید».

عصر جدید یا شو جدید علیخانی؟

احسان علیخانی از آن دست چهره‌هایی است که حتی اگر به‌طور کامل با رسانه ملی قهر باشید هم امکان ندارد نام او به گوش‌تان نخورده باشد. علیخانی از دستیاری در یک دفتر فیلم‌سازی کار خود را شروع کرد، اما اجرا در برنامه‌های تلویزیونی او را به شهرت رساند.

برنامه «ماه عسل» که بیش از یک دهه است گزینه اصلی شبکه سه برای ساعات پیش از افطار است، مهم‌ترین تجربه اجرای علیخانی محسوب می‌شود. او از سال ۹۲ بر اجرا در مقام طراح و تهیه‌کنتده این برنامه مناسبتی بیش از پیش به شهرت و محبوبیت خود اضافه کرد، اما سال گذشته احسان علیخانی با اعلام اینکه دیگر قرار نیست «ماه عسل» را بسازد، خبر از ساخت یک برنامه استعدادیابی برای شبکه سه داد.

تیزر‌ها و تبلیغات این برنامه بسیار زیاد بود و همه منتظر شروع این برنامه بودند. اواخر بهمن ۹۷ پخش «عصر جدید» شروع شد. از همان ثانیه‌های ابتدایی شروع این مسابقه، همه بینندگان اعم از مردم عام و منتقدان برنامه‌های تلویزیونی، نگاه منفی نسبت به این مسابقه پیدا کردند، چون دکور، شرایط اجرا، نوع قرارگیری داوران در صحنه، حتی علامت‌های رأی‌دهی داوران (به شکل ضربدر) و ... همه کپی بی ذکر منبعی از نمونه جهانی این برنامه یعنی «آمریکن گات تلنت» بود.

سیل موافقان و مخالفان برنامه از همان‌جا راه افتاد. عده‌ای در مذمت آن می‌گفتند و عده‌ای آن را پیرو استاندارد‌های جهانی این برنامه می‌دانستند. برای دکور برنامه، علیخانی از سیامک احصایی کمک گرفته بود و به دور از انصاف است اگر نزدیک شدن آن به یک دکور چشمگیر و حرفه‌ای را نادیده بگیریم. البته این موضوع از ویژگی‌های همیشگی برنامه‌های علیخانی است. او اهمیت ویژه‌ای به دکور می‌دهد و سازه‌های بزرگ و عجیب و غریب «ماه عسل» همیشه در ذهن بیننده ماندگار است.

با گذشتن چند قسمت از مسابقه «عصر جدید»، نگاه‌ها از دکور و ویژگی‌های کپی شده برنامه برداشته شد و بیشتر نظرات معطوف نوع اجرا‌های شرکت‌کننده‌ها و قضاوت داوران شد. با گذشتن از مرحله اول، نظرات مردمی هم در انتخاب شرکت‌کننده‌ها دخیل شد و این مسئله هیجان و میزان جذب بیننده برنامه را هر چه بیشتر بالا برد. به مسئله داوری در ادامه خواهیم پرداخت، اما موضوعی که در تمام لحظات مسابقه ذهن بیننده را درگیر می‌کرد، حضور احسان علیخانی در گوشه‌ای از دکور برنامه بود.

در نمونه‌های خارجی این جنس برنامه‌های استعدادیابی چیزی به نام مجری وجود ندارد. یا مجری پشت صحنه دارند یا کسی که فقط توضیحات می‌دهد و معرفی‌کننده است. در «عصر جدید»، اما احسان علیخانی بیشتر از اینکه مجری باشد، میزبان برنامه است. به دلایل مختلف در مدل ایرانیزه شده برنامه استعدادیابی تصمیم بر این شده تا برنامه مجری‌محور باشد. اول اینکه خود شبکه می‌خواست از پتانسیل محبوبیت علیخانی برای جذب مخاطب بهره بگیرد. از طرفی داوران ایرانی آن صراحت و صحنه‌گردانی مدل آمریکایی را ندارند و البته احتمالاً آستانه تحمل مخاطب هم داوران بی‌رحم را نمی‌پذیرفت. به همین دلیل احسان علیخانی را زیاد در برنامه می‌دیدیم. او به صورت کاملاً واضح و عامدانه به شرکت‌کننده‌ها کمک می‌کرد و حامی آن‌ها بود. البته سهم بیش از اندازه و توی ذوق‌زننده اسپانسر‌ها هم دلیل دیگری بر حضور مستمر احسان علیخانی بود. او موظف بود بار‌ها و بار‌ها نام اسپانسر‌ها را بر زبان آورد تا بتواند از نظر مالی، مسابقه‌ای در این ابعاد را پیش ببرد.

داوران

هر زمان که صحبت از ساخت مسابقه استعدادیابی به میان آمده است، مهم‌ترین موضوعی که به آن پرداخته می‌شود، داورانی است که می‌خواهند بر اساس دانش، سلیقه و تجربیات شخصی از میان شرکت‌کننده‌ها استعداد‌های برتر را انتخاب کنند.

ترکیب داوران «عصر جدید» هم از همان ابتدا، ترکیبی بحث‌برانگیز بود. امین حیایی همیشه یکی از چهره‌های پرکار و محبوب سینما بوده، اما گاهی در نقد‌ها از نداشتن دانش آکادمیک او و به‌کارگیری‌اش در مقام قضاوت صحبت به میان می‌آمد. اما به هر حال او خودش با استعداد بوده و با فراز و فرود‌هایی که در کارنامه کاری‌اش دارد، همیشه شهرت خود را حفظ کرده است.

آریا عظیمی‌نژاد در حوزه موسیقی نام شناخته شده‌ای است. او در سال‌های اخیر آهنگسازی فیلم‌ها و سریال‌های متعددی را برعهده داشته و همه بر سختکوشی او اتفاق نظر دارند. اتفاقاً عظیمی‌نژاد نقش داور سختگیر و بداخلاق مسابقه را هم برعهده دارد. کسی که در حوزه خود به‌شدت نکته‌بین است.

تنها زن داور، رویا نونهالی است. انتخاب او از نظر دانش و تجربه‌ای که در پرورش استعداد‌های بازیگری داشته است، بسیار انتخاب درستی بود و پیشنهادات و کمک‌های فکری که به شرکت‌کننده‌ها ارائه می‌دهد، نشان از تسلط شخصی‌اش بر امر داوری و استعدادیابی دارد.
اما درباره چهره ناشناخته مسابقه «عصر جدید» یا همان داور چهارم؛ برای موسیقی و هنرپیشگی کارشناسان متخصص در برنامه حضور دارند، اما می‌ماند استعداد‌های ورزشی و رزمی که قضاوت آن‌ها می‌رسد به بشیر حسینی، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق (ع) و مدرس دانشگاه صداوسیما. بر اساس استاندارد‌های جهانی داوران برنامه‌های استعدادیابی دو ویژگی دارند، یا شهرت و محبوبیت زیادی دارند که آن را به استعداد‌های جوان منتقل می‌کنند تا شانس دیده شدن داشته باشند یا اصولاً استعداد خود داور‌ها طی یک پروسه کشف شده است.

بشیر حسینی نه شهرت و محبوبیت دارد و نه استعداد و هنر خاصی که کشف شده باشد. او فقط رفیق و هم‌دانشگاهی علی فروغی، مدیر جوان شبکه سه است. حسینی سعی می‌کند موشکافانه هر اجرا را بررسی کند و درباره آن نظر بدهد؛ اما از همان روز‌های ابتدایی پخش برنامه به‌راحتی می‌شد فهمید که انتخاب او به عنوان داور از سوی مدیران شبکه صورت گرفته تا سازندگان برنامه.

او در این مدت که فصل اول به پایان رسید، دانش و استعداد‌های زیادی را در این برنامه محک زد، اما هنوز هم کسی نمی‌داند چرا باید یکی از داوران مسابقه استعدادیابی که شرکت‌کننده‌هایش بیشتر در زمینه خوانندگی، بازیگری، ورزش‌های رزمی و ... فعالیت دارند، تا سطح ۲ حوزه درس خوانده باشد و فارغ‌التحصیل فوق‌لیسانس رشته حقوق از دانشگاه امام صادق (ع) باشد.

پدیده‌های کشف شده

در مرحله نیمه‌نهایی این برنامه داوران در هر قسمت دو اجرا را انتخاب کردند، اما در نهایت انتخاب نهایی را به عهده مخاطبان گذاشتند تا بینندگان فینالیست نهایی این برنامه را انتخاب کنند.

در قسمت اول مرحله نیمه‌نهایی، داوران، پارسا خائف و گروه پسران خورشید را به‌عنوان برگزیده انتخاب کردند. همچنین در قسمت دوم هم داوران شکوفه عزیزی و محمد زارع را برگزیدند. در نهایت یک نفر یا گروه از میان این چهار گروه به‌عنوان برنده نهایی اعلام خواهد شد.

اما یکی از مهم‌ترین پدیده‌هایی که به‌واسطه مسابقه «عصر جدید» به مردم معرفی شد و در طول برگزاری این برنامه به‌صورت موازی در خارج از چارچوب مسابقه به شهرت مضاعفی رسید، پسر نوجوان اردبیلی به نام پارسا خائف است. او که ۱۴ سال سن دارد، پیش از مسابقه استعدادیابی «عصر جدید» سال‌ها در زمینه موسیقی و خوانندگی سنتی فعالیت داشته و از سال ۱۳۹۱ زیر نظر محمدعلی احدی و حیدر محرمی شروع به یادگیری موسیقی کرده است. اما شاید برای اولین بار در پنجمین قسمت برنامه «عصر جدید»، بیشتر مردم ایران او را دیدند و با صدا و چهره‌اش آشنا شدند.

او در تابستان سال ۹۷ در جشنواره موسیقی ملی ایران، مقام اول را به‌دست آورده و افتخارات بسیار زیاد دیگری را هم در کارنامه‌اش دارد. پارسا خائف در تمام مراحل رأی‌گیری مسابقه، بالاترین رأی مردمی را به‌دست آورده است و شانس اینکه برنده نهایی مسابقه باشد، بسیار زیاد است.