به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،حبیب‌الله محمودزاده، استاد جراحی سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، به مهم‌ترین عوامل بروز سرطان‌های دستگاه گوارش اشاره کرد و گفت: "مصرف مداوم الکل و دخانیات از اصلی‌ترین دلایل افزایش سرطان‌های دستگاه گوارش در کشور هستند." او همچنین افزود که عوامل دیگری مانند مصرف بیش از حد نمک، عفونت‌های میکروبی و تغذیه نادرست نیز در این زمینه نقش دارند.

محمودزاده در خصوص علت‌های بروز سرطان‌های دستگاه گوارش توضیح داد: "این بیماری‌ها به ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی وابسته‌اند و معمولاً هیچ‌کدام به‌تنهایی موجب ابتلا به این سرطان‌ها نمی‌شوند. اما عوامل مشترکی که به‌طور عمومی در بیشتر سرطان‌های گوارشی مشاهده می‌شود، شامل سیگار و الکل هستند که احتمال ابتلا به سرطان مری، کبد و پانکراس را به‌شدت افزایش می‌دهند."

او همچنین هشدار داد که مصرف مواد غذایی آلوده یا نگهداری‌شده در شرایط نامناسب می‌تواند موجب بروز سرطان کبد شود. برای نمونه، آجیل‌هایی که در شرایط غیر بهداشتی نگهداری می‌شوند، ممکن است دچار رشد سموم قارچی شوند که خطرناک هستند.

چاقی و دیابت، خطرات بیشتری را به همراه دارند

این استاد جراحی سرطان همچنین اشاره کرد که چاقی، دیابت و شاخص توده بدنی (BMI) بالا از دیگر عوامل خطرناک ابتلا به سرطان پانکراس هستند. "سبک زندگی کم‌تحرک و مصرف زیاد قند می‌تواند خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد."

علائم هشداردهنده سرطان‌های گوارشی

محمودزاده در ادامه به علائم هشداردهنده سرطان‌های گوارشی اشاره کرد و گفت: "سرطان مری از جمله سرطان‌های خطرناک است که می‌تواند با علائم مشخصی خود را نشان دهد. یکی از شایع‌ترین علائم، احساس گیر کردن غذا در گلو یا بلع دردناک است. در این صورت، فرد باید فوراً به پزشک مراجعه کند."

از دیگر علائم هشدار سرطان‌های گوارشی می‌توان به کاهش وزن غیرقابل توضیح، خون در استفراغ یا مدفوع، و تغییر رنگ تیره در مدفوع اشاره کرد. این علائم باید جدی گرفته شده و تحت بررسی‌های پزشکی قرار گیرد.

غربالگری و نقش آن در تشخیص زودهنگام سرطان‌های گوارشی

محمودزاده در مورد اهمیت غربالگری گفت: "افرادی که هیچ سابقه خانوادگی سرطان ندارند، باید به علائم هشدار توجه داشته باشند. انجام غربالگری سرطان روده بزرگ طبق استانداردهای جهانی برای افراد بالای ۵۰ سال توصیه می‌شود. بهترین روش برای تشخیص زودهنگام، کولونوسکوپی است که می‌تواند پولیپ‌ها و ضایعات پیش‌سرطانی را شناسایی کند."

او افزود که برخلاف سرطان سینه، برای بسیاری از سرطان‌های دستگاه گوارش هنوز روش‌های پیشگیری و غربالگری عمومی و گسترده‌ای وجود ندارد. بنابراین، توجه به علائم هشداردهنده بسیار حائز اهمیت است.

نقش ژنتیک و سبک زندگی در سرطان‌های گوارشی

محمودزاده در ادامه توضیح داد: "عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و تغذیه ناسالم از مهم‌ترین دلایل بروز سرطان‌های دستگاه گوارش هستند. افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان روده بزرگ یا دیگر سرطان‌های گوارشی دارند، باید زودتر از دیگران تحت غربالگری قرار گیرند."

تغذیه ناسالم و فست‌فودها: متهمان اصلی رشد سرطان‌های گوارشی

محمودزاده تأکید کرد: "تغذیه ناسالم و مصرف فست‌فودها نقش زیادی در افزایش خطر سرطان‌های گوارشی دارند. فست‌فودها حاوی گوشت‌های فرآوری‌شده، مواد شیمیایی و ترکیبات صنعتی هستند که می‌توانند مستقیماً در بروز سرطان مؤثر باشند. این غذاها معمولاً نمک زیادی دارند و از اسیدهای چرب ترانس و روغن‌های صنعتی ساخته می‌شوند که به‌طور مستقیم به سرطان معده و کبد منجر می‌شوند."

علل افزایش سرطان‌های گوارشی در ایران

در خصوص افزایش سرطان‌های گوارشی در ایران، محمودزاده گفت: "عوامل ژنتیکی تنها بخشی از دلیل این رشد هستند. سبک زندگی نادرست، تغذیه نامناسب، تبلیغات ناسالم و عدم آگاهی عمومی نقش بسیار مهمی در این زمینه دارند. بسیاری از کودکان از سال‌های ابتدایی زندگی عادات غذایی غلطی پیدا می‌کنند که این می‌تواند در آینده به سرطان‌های گوارشی منجر شود."

او همچنین اشاره کرد که رسانه‌ها در سال‌های گذشته به‌جای فرهنگ‌سازی تغذیه سالم، تبلیغ محصولات ناسالم مانند پفک و چیپس را انجام داده‌اند. این موارد باید اصلاح شوند تا از بروز سرطان‌های گوارشی در آینده جلوگیری شود.

راهکارهای کاهش آمار سرطان‌های گوارشی

محمودزاده پیشنهاد کرد که برای کاهش آمار سرطان‌های گوارشی در ایران، باید هم‌زمان بر آموزش تغذیه سالم، نظارت بر مواد غذایی و کنترل تبلیغات ناسالم غذایی تأکید شود. او گفت: "بدون اصلاح فرهنگ تغذیه و رفتارهای اجتماعی، روند افزایشی سرطان‌های دستگاه گوارش ادامه خواهد داشت."