خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: در حالی که پایتخت و شهرستان‌های اطراف آن با بحران پایداری آلودگی هوا، ترافیک سنگین و مصرف بالای انرژی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، استانداری تهران با ابلاغ دورکاری کارکنان دستگاه‌های اجرایی در روزهای پنج‌شنبه (به جز واحدهای عملیاتی، خدماتی، درمانی و امدادی) از نهم آذر ۱۴۰۴، گام تازه‌ای برای مدیریت این چالش‌ها برداشته است.

این تصمیم که در ششمین جلسه کارگروه اضطرار آلودگی هوای استان به ریاست محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، اتخاذ شد، تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد داشت و هدف اصلی آن کاهش ترددهای اداری، صرفه‌جویی در انرژی و کمک به بهبود کیفیت هوا اعلام شده است.

مشیرالحق عابدی، معاون توسعه مدیریت و منابع استاندار تهران، در تشریح این مصوبه به خبرنگار مهر گفت: استاندار تهران تاکید دارد، که با اجرای این طرح علاوه بر کاهش مواجهه کارمندان با هوای آلوده و به تبع آن کاهش ترددها، انتظار می‌رود ترافیک اداری، مصرف سوخت و انرژی کاهش یابد و نقش مؤثری در بهبود کیفیت هوای استان داشته باشد.

وی تأکید کرد: این تصمیم با هماهنگی کامل دستگاه‌های ذی‌ربط اتخاذ شده و تمام ادارات دولتی مستقر در شهرستان‌های استان تهران مشمول آن هستند، بانک‌ها نیز تنها شعب منتخب و بخش‌های عملیاتی را استثنا کرده‌اند.

علاوه بر این، این مصوبه در چارچوب سیاست‌های عمومی دولت مبنی بر انسجام اداری و مدیریت مصرف انرژی قابل ارزیابی است، با اجرای دورکاری در شهرستان‌ها، بخشی از بار پر رفت‌وآمد روزانه در جاده‌ها و محورهای منتهی به تهران کاهش می‌یابد و تمرکز بر استفاده بهینه از منابع انرژی (سوخت، برق، حمل‌ونقل) افزایش می‌یابد.

برخورد شدید با واحدهای صنعتی آلاینده و زباله سوزی در استان تهران

این مصوبه در شرایطی ابلاغ می‌شود که شاخص کیفیت هوای تهران در روزهای اخیر بارها در وضعیت «ناسالم» و حتی «بسیار ناسالم» قرار گرفته است، کارشناسان محیط زیست معتقدند کاهش ترددهای اداری در روزهای پنج‌شنبه می‌تواند تا ۱۵ درصد از حجم ترافیک صبحگاهی و عصرگاهی در محورهای مواصلاتی استان تهران بکاهد و به تبع آن، انتشار آلاینده‌ها را کاهش دهد.

اما در این بین و برای کاهش آلودگی هوای استان تهران وظیفه استانداری چیست، سوالی که محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران، در پاسخ به آن ضمن تشریح آخرین تدابیر برای مدیریت آلودگی هوا تأکید کرد: سیاست‌گذاری‌های مجموعه استانداری تهران در دو محور اساسی دنبال می‌شود، «مهار منابع تولید آلاینده» و «کاهش میزان مواجهه مردم با هوای آلوده».

او توضیح داد: بخش نخست یعنی مهار انتشار در گرو برنامه‌های بلندمدت و اصلاح زیرساخت‌هاست، اما در همین مقطع نیز اقداماتی انجام شده که آثار فوری دارد.

به گفته او، در روزهای گذشته «محدودیت فعالیت برای واحدهای صنعتی آلاینده» اعمال شده است؛ از جمله کارخانه‌های سیمان، واحدهای شن و ماسه و کوره‌های آجرپزی که بیشترین سهم را در انتشار ذرات معلق دارند و برخی از این واحدها که به هشدارها بی‌توجه بودند، از سوی اداره کل محیط زیست پلمب و پرونده‌شان برای رسیدگی قضائی ارسال شده است.

بالاترین مقام اجرایی استان تهران همچنین اظهار کرد: در شهرستان‌ها نیز با مواردی نظیر «آتش‌زدن زباله، لاستیک یا هر نوع سوزاندن پسماند» برخورد شده، چرا که این موارد در همین بازه زمانی تأثیر مستقیمی بر افزایش آلاینده‌های محلی دارد.

استاندار تهران: موافقت با دورکاری پنجشنبه‌ها در راستای «پیشگیری از مواجهه» و حفاظت از گروه‌های آسیب پذیر است

معتمدیان بخش دوم تدابیر را «پیشگیری از مواجهه» معرفی کرد؛ اقداماتی که با هدف حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر اتخاذ می‌شود.

او گفت که تصمیمات اخیر در جلسه کارگروه اضطرار از جمله «تعطیلی مهدکودک‌ها و پیش‌دبستانی‌ها»، «برگزاری کلاس‌های مدارس به‌صورت مجازی»، و همین «موافقت با دورکاری پنجشنبه‌های کارمندان دولت» بر مبنای همین ضرورت اتخاذ شده است.

استاندار تهران تأکید کرد: این اقدامات «تعطیلی کامل آموزش و یا کار ادارات» نیست، بلکه برای کاهش رفت‌وآمد و محافظت از کودکان اجرا می‌شود.

او افزود: باید تا می‌توانیم، از حجم جابجایی در استان بکاهیم و موافقت با دورکاری پنجشنبه‌ها برای کاهش ریسک مواجهه بوده است.

معتمدیان خاطرنشان کرد: اگر چنین تصمیماتی اتخاذ نمی‌شد، بر اساس پیش‌بینی‌ها میزان غلظت آلاینده‌ها بسیار بیشتر می‌شد و استان در سطوح خطرناک‌تری قرار می‌گرفت؛ اما هماهنگی کم‌نظیر دستگاه‌ها باعث شد روند آلودگی کنترل شود.

یک کارمند: با دورکاری می‌توانیم، کارها را با آرامش انجام دهیم

یکی از کارمندان دولت در دماوند در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: برای ما در حالی که پنجشنبه‌ها ادارات مرکزی در تهران تعطیل بودند و برای هماهنگی‌های اداری با مشکل برخورد می‌کردیم، این تصمیم واقعاً یک امتیاز مهم است.

وی اضافه کرد: این تصمیم استاندار تهران هم سبب صرفه جویی در مصرف بنزین شد و هم وقت زیادی که در ترافیک از بین می‌رفت، را ذخیره کرد و این وقت حالا می‌تواند صرف کار و خانواده شود.

این کارمند دورکاری پنج‌شنبه‌ها در استان تهران را سبب افزایش تمرکز کاری دانست و گفت: با دورکاری می‌توانیم، کارها را با آرامش انجام دهیم، از طرفی، کاهش رفت‌وآمدها به نظرم تأثیر مستقیمی بر کاهش آلودگی هوای منطقه خواهد داشت. به‌طور کلی این تصمیم همکاران ما را راضی کرده و احساس می‌کنیم بالاخره تفاوت بین تهران و شهرستان‌ها کمتر شده است.

یکی از نکات برجسته این تصمیم که با ابتکار و ورود استاندار تهران اتخاذ شد، رفع تبعیض اداری بین شهر تهران و شهرستان‌های استان است، در سال‌های گذشته، دورکاری پنج‌شنبه‌ها عمدتاً برای ستادهای مرکزی در شهر تهران اعمال می‌شد، اما کارکنان شهرستان‌ها از این امکان محروم بودند، حالا با این ابلاغیه، عدالت در ارائه خدمات اداری بیشتر رعایت شده و کارمندان شهرستان‌هایی مانند اسلامشهر، شهریار، رباط‌کریم، قدس و پاکدشت نیز از مزایای دورکاری بهره‌مند می‌شوند.

یکی از کارمندان آموزش و پرورش در رباط‌کریم نیز به خبرنگار مهر گفت: ما همیشه گلایه داشتیم که تهران پنج‌شنبه تعطیل است اما کارهای اداری ما همچنان باید حضوری انجام شود؛ این تفاوت همیشه برای کارمندان مشکل ایجاد می‌کرد.

وی افزود: الان با تصمیم قاطع استاندار تهران، یک‌دست‌سازی خوبی صورت گرفته و این کمک می‌کند امور اداری هماهنگ‌تر انجام شود. شخصاً از دورکاری پنج‌شنبه‌ها خیلی راضی هستم چون علاوه بر کاهش هزینه رفت‌وآمد، ساعات کارم مفیدتر شده است. همچنین فشار ترافیک در مسیرهای جنوب غربی استان کمتر شده و این خود یک مزیت جدی است. احساس می‌کنیم این تصمیم یک نگاه عادلانه‌تر به شهرستان‌های استان دارد و واقعاً مؤثر بوده است.

به گفته کارشناسان، این گام استاندار تهران نمادین است، از آن جهت که عدالت در خدمات اداری بین تهران و سایر مناطق استان رعایت می‌شود و شهروندان ون کارمندان شهرستان‌ها احساس می‌کنند بخشی از ساختار کلان استان محسوب می‌شوند، نه حاشیه.

دورکاری پنجشنبه‌ها در شرایط ناترازی ها اهمیت دوچندان دارد

از منظر زیست‌محیطی، این اقدام می‌تواند تأثیر ملموسی داشته باشد. طبق برآورد سازمان حفاظت محیط زیست، ترددهای اداری حدود ۲۰ درصد از کل ترددهای روزانه در استان را تشکیل می‌دهد. کاهش این حجم، به ویژه در روزهای پایانی هفته، می‌تواند به پایداری جوی و کاهش غلظت آلاینده‌ها کمک کند.

همچنین صرفه‌جویی در مصرف سوخت و انرژی، که یکی از اهداف اصلی این طرح اعلام شده، در شرایطی که کشور با ناترازی انرژی روبرو است، اهمیت دوچندانی دارد.

از سوی دیگر، این تصمیم می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد. در حالی که بسیاری از استان‌ها هنوز دورکاری پنج‌شنبه را اجرا نکرده‌اند، تهران به عنوان پرجمعیت‌ترین استان، با این اقدام نشان داد که آماده بازنگری در ساختار اداری برای مقابله با بحران‌های زیست‌محیطی است.

دورکاری پنج‌شنبه‌ها در شهرستان‌های تهران، گامی هوشمندانه و عملی برای کاهش فشار بر زیرساخت‌های شهری و سلامت شهروندان است و اگر با نظارت مستمر و هماهنگی کامل دستگاه‌ها همراه شود، می‌تواند به بخشی از راه‌حل بلندمدت بحران آلودگی و ترافیک تبدیل شود.

تهران، که سالانه هزاران میلیارد تومان هزینه آلودگی می‌پردازد، با این تصمیم نشان داد که می‌تواند با مدیریت نوین، به سوی شهری پایدارتر حرکت کند.