روزگار گذشت و جمعیت، هر روز بیش از پیش فزونی یافت، همان‌گونه که قدم‌های تازه‌ای بر زمین گذاشته می‌شد از سوی دیگر قدم‌هایی از حرکت می‌ایستاد و یک نفر بار سفر می‌بست و ساز آخرت کوک می‌کرد، به همان اندازه که بر شمار زندگان افزوده می‌شد، جمعیت خفتگانِ آرامستان نیز بیشتر و بیشتر شد.

تا همین دیروز هرکدام از آرامستان‌ها تنها از قطعه‌های یک و دو تشکیل می‌شد؛ اما با افزایش جمعیت، آن نیز ناگزیر بزرگ‌تر شد، کوه‌ها تراش خوردند، زمین‌ها هموار شدند، قبرهای تازه حفاری شدند و آرامستان همچون شهری خاموش، طبقه‌طبقه و گسترده‌تر از همیشه قد کشید.

روزها یکی پس از دیگری گذشت و سایه‌ گرانی و تورم آرام‌آرام بر زندگی مردم افتاد، قیمت کالاها و حتی ابتدایی‌ترین نیازهای انسان سر به فلک کشید و کم‌کم نفس کشیدن در این دنیا هم گران شد؛ اما داستان گرانی به همین‌جا ختم نشد، موج افزایش قیمت‌ها این‌بار دامان آرامستان‌ها را نیز گرفت؛ گویی گرانیِ مسکن زندگان کافی نبود که اکنون «خانه‌ی ابدی» مردگان هم بهای سنگینی پیدا کرد.

با گران شدن «خانه ابدی» مرگ نیز آن برابری کهن خود را از دست داد، دیگر حتی آخرین منزلگاه انسان‌ها نیز یکسان و هم‌سطح نبود، جایی که روزگاری فقیر و غنی بی‌هیچ مرزی در کنار هم آرام می‌گرفتند، اکنون دیوار ناپیدایی به نام اختلافِ طبقاتی میان‌شان قد علم کردە است.

اینجا آرامستان «بهشت محمدی» سنندج است؛ جایی که روزگاری دو یا سه قطعه بیشتر نداشت، اما امروز پهنه‌اش تا چهارده قطعه هم گسترش یافته است؛ زمانی نه‌چندان دور مهم نبود از کدام قشر و خانواده‌ای هستی یا در تقسیم‌بندی‌های اجتماعی شهر در کدام طبقه جای می‌گیری؛ فقیر و غنی در همان قطعات نخست و بی‌هیچ تمایزی در کنار هم به خاک سپرده می‌شدند.

اما امروز ماجرا چیز دیگری است؛ اکنون اینکە "خانه آخرتت" در کدام قطعه باشد، نه به شأن انسانی یا سرگذشتت، که به میزان موجودی کارت بانکی و توانِ جیب بازماندگانت برمی‌گردد؛ اگر دستت پر باشد و جیبت گشاد، در همان قطعات یک و دو در جایی آرام، هموار، با آب و هوایی خوب و معتدل و بی‌سربالایی، منزل خواهی گرفت؛ اگر از طبقه‌ متوسط باشی قطعات پنج و شش و هفت پذیرایت خواهند بود؛ اما اگر جیبَت خالی و دستت تنگ باشد باید راه سربالایی بهشت محمدی را در پیش بگیری تا آن بالا بالاها، جایی که خورشید سوزان‌تر می‌تابد و باد سَرسَخت‌تر می‌وزد؛ امّا در عوض، همان‌جا چشم‌اندازی ابدی رو به شهر گسترده است؛ این‌جا سهم کسانی است که در زندگی از داشتن زمینی هموار بی‌نصیب بودند، اما در مرگ آسمان را بی‌مرز به تملک نگاه خود درآوردەاند.

چند روز پیش که برای مراسم خاکسپاری پدر یکی از دوستانم به بهشت محمدی رفته بودم، ولوله‌ای جلوی سردخانه آرامستان برقرار بود؛ هر کدام از بازماندگان منتظر بودند تا جسم سرد و غسل داده شده‌ عزیز از دست رفته‌شان را تحویل بگیرند.

دقیقەها می‌گذشت و اجساد یکی‌یکی از سردخانه بیرون آورده و بر دوش نزدیکان، راهی یکی از قطعات می‌شدند.

اگرچە آمبولانس کنار سردخانه حاضر بود تا جسد را حمل کند، اما نزدیکان اصرار داشتند که پیکر عزیزشان را خودشان تا قطعه چهاردهم بر دوش بگیرند، پدر و مادر پیری که نای راه رفتن نداشتند پیشاپیش جمعیت نالان و گریه‌کنان مسیر سخت و سربالایی را طی کردند؛ صحنه‌ای جانسوز و غیرقابل تحمل بود.

از یکی از نزدیکان پرسیدم: چرا قطعه چهاردهم؟ جای نزدیک‌تری پیدا نمی‌شد؟ پاسخ داد: چرا بود، اما قطعات پایین‌تر، گران‌تر بود و از عهده‌ ما خارج.

جنازه‌ی بعدی هم راهی همان قطعه شد و بار دیگر از یکی از حاضران پرسیدم چرا قطعه چهاردهم را انتخاب کردند؟ گفت: ۷۵ میلیون در این شرایط با حرف راحت است، اما ما توان مالیاش را نداریم؛ ابتدا می‌خواستیم قطعات اول و دوم را بگیریم، اما قیمت‌ها آنقدر بالا بود که نشد، قطعه چهاردهم هم ارزان نبود، اما نسبت به سایر قطعات قابل تحمل بود.

آن روز اکثر عزیزان سفر کردە از این دیار به قطعه چهاردهم منتقل شدند و این نە بە دلیل نبود خاک در قطعات پایین‌تر، بلکە نشان می‌دهد که اگرچه قیمت قبر نسبت به شهرهای بزرگ هنوز نجومی نیست، اما برای مردم شهری با توان اقتصادی ضعیف، مثل استان کردستان حتی همین ارقام نیز فشارآور است.

دوستم که پدرش را در قطعه اول بە خاک سپردە بود، گفت: قبر را به قیمت ۷۵ میلیون خریدیم، پدربزرگ و مادربزرگم پیر هستند و دیگر توان طی کردن مسیر هر هفته به قطعه چهاردهم را نداشتند، به همین خاطر قطعه اول را انتخاب کردیم.

ادامە می‌دهد: قیمت‌های خاک اینجا هم افزایش پیدا کردە است و ما برای جور کردن پول قبر پدرم از چند خانوادە قرض گرفتیم.

قطعە چهاردە خیلی سال نیست کە بە مجموعه بهشت محمدی سنندج اضافە شدە است، اما در همین مدت کم بە سرعت ظرفیت‌اش در حال تکمیل است کە همین امر نشان از توان اقتصادی مردم این شهر دارد.

انتقاد از قیمت بالای قبور در کردستان

چندی پیش نیز امام جمعه موقت سنندج در یکی از خطبه‌های نماز جمعه شهر سنندج با انتقاد از وضعیت موجود و افزایش قیمت قبرها در شهر سنندج گفت: مگر در کجا زندگی می‌کنیم و با چه درآمدی کە قبر به قیمت ۱۵۰ میلیون تومان به افراد و مومنین فروخته می‌شود؟

ماموستا حسینی همچنین به رعایت نکردن حدود شرعی و معیارهای بهداشتی تدفین اشاره و افزود: کم عمق بودن قبرها باعث ایجاد بوی نامطبوع در منطقه بهشت محمد شده است.

تعرفە قبور طبق لایحە قانونی است

مدیر سازمان آرامستان‌های شهرداری سنندج با اشاره به نگرانی مردم درباره قیمت بالای قبرها گفت: قیمت قبور بر اساس لایحه محلی و پس از تصویب شورای شهر و تایید کمیته انطباق تعیین می‌شود؛ هر ساله از ابتدای سال تا پایان سال تعرفه‌ها مشخص و به سازمان آرمستان‌ها ابلاغ می‌شود و شهرداری تنها بر اساس همین تعرفه‌ها از شهروندان هزینه دریافت می‌کند.

کومار بابایی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به شایعه فروش قبر به قیمت ۱۵۰ میلیون تومان تأکید کرد که چنین چیزی واقعیت ندارد و اظهار کرد: حداکثر هزینه برای برخی قطعات قدیمی حدود ۸۰ میلیون تومان است و قطعات جدید بین ۱۶ تا ۱۹ میلیون تومان عرضه می‌شوند.

وی درباره دلایل افزایش هزینه‌ها افزود: این مبالغ عمدتاً مربوط به خرید زمین و توسعه آرامستان است؛ تاکنون ۳۲ هکتار زمین الحاقی خریداری شده و به آرامستان اضافه شده است که هزینه این زمین‌ها بر اساس تعرفه تعیین شده و در محاسبه قیمت قبور لحاظ می‌شود.

مدیر سازمان آرامستان سنندج همچنین درباره مقابله با دلالان بیان کرد: برخی افراد قبور را به عنوان سرمایه‌گذاری خریداری می‌کردند، اما اکنون فقط خریدار و بستگان درجه یک متوفی مجاز به استفاده هستند و انتقال قبر به غیر ممنوع است و این سیاست در تمام آرامستان‌های کشور اجرا می‌شود.

بابایی‌نژاد گفت: از ابتدای سال تاکنون ۸۲۶ نفر فوتی در شهر سنندج داشتەایم.

وی در ادامە بە حمایت شهرداری از خانوادەهای کم‌برخودار و کسانی کە استطاعت مالی خرید قبر را ندارند اشارە و افزود: تدفین رایگان در قطعات مشخص انجام می‌شود و خانواده‌ها می‌توانند با ارائه مدارک حمایتی از کمیته امداد یا بهزیستی از این خدمات بهره‌مند شوند و در صورت عدم وجود مدارک، با صورت‌جلسه نیروی انتظامی امکان بهره‌مندی از دفن رایگان فراهم است.

بابایی‌نژاد اضافه کرد: این اقدامات با هماهنگی شورای شهر انجام می‌شود و فرآیند دفن به صورت فوری و همان روز انجام می‌گیرد تا خانواده‌ها دچار مشکل نشوند.

مدیر سازمان آرامستان سنندج درباره اقدامات انجام شده برای رفع مشکلات بهداشتی و کم عمق بودن قبور گفت: سازمان آرامستان‌ها به دلیل اهمیت حفظ کرامت اموات و آرامش بازماندگان، به این موضوع با جدیت رسیدگی می‌کند؛ ما عمق قبرها را افزایش داده‌ایم و مشکلات استانداردسازی آرامستان نیز رفع شده است کە چیدمان بلوکی اصلاح و مصالح مناسب نیز استفاده بشده و خاک مهندسی شده است کە با این اقدامات بوی نامطبوع از ۸۰ درصد قبور حداقل به ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش یافته است.

وی درباره تأثیر آب و هوا نیز افزود: دمای هوا در تابستان تا ۵۰ درجه و در زمستان تا منفی ۲۰ درجه می‌رسد، به همین دلیل بازماندگان برای انتخاب قبر در نظر دارند تا در شرایط نامساعد دمایی از قطعات پایین‌تر استفاده کنند؛ همچنین قطعه ۱۴ آماده شده است و دفن در آن بدون چیدمان بلوکی و مطابق استانداردهای مهندسی انجام می‌شود.

بابایی‌نژاد در ادامه گفت: قطعه ۱۳ برای طرح معراج آماده شده و آسفالت و تعریض قطعات ۱۱ و ۱۲ برای ساماندهی ترافیک روزهای دوشنبه و پنجشنبه انجام شده است؛ سیستم تأسیسات مکانیکی توسعه یافته، روشنایی در تمام قطعات برقرار شده و دیوار محوطه در ورودی جدید احداث شده است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: تمامی اقدامات در راستای شفافیت و خدمت‌رسانی به شهروندان انجام می‌شود و شهرداری با جدیت پیگیر کاهش دغدغه خانواده‌های بازمانده و رعایت کرامت متوفیان است و نیروهای کافی برای اجرای دفن و خدمات آرامستان در دسترس هستند و هیچ مشکلی در ارائه خدمات به مردم وجود ندارد.

انتهای پیام