به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم‌، اگر بخواهیم ادبیات مناسبتی را مرور کنیم بهترین گزینه برای مطالعه در مناسبت‌های مرتبط با هشتمین اختر تابناک امامت، علی‌ابن موسی‌الرضا  کتاب‌های مرحوم سعید تشکری باشد. تشکری که به نوعی قلمش را وقف آستان رضوی کرده بود در سال‌های پایانی عمرش آثار درخشانی را مرتبط با امام هشتم شیعیان به عرصه ظهور رساند.

تشکری از سویی به سنت ادبیات فخیم خراسان بزرگ کلمات و جملات را به سبکی انحصاری، امروزی و در عین حال در بافت تاریخی خود بیان می‌کرد و از این منظر به رسم‌الخط و نوشتاری منحصر به فرد از حیث سبک دست پیدا کرده بود و از سوی دیگر کلمات در این ساختار برای او ابزاری نه تنها برای روایت محض که برای جان‌بخشی به روایت و جغرافیای رخداد بود. او با کلمات و ادبیات منحصر به فرد خود تاریخ را در دل داستان بار دیگر می‌آفرید و رقم می‌زد و مخاطب او خود را جزئی از صحنه آن رخداد کشف و لذت حس نزدیک و ملموس آن را درک می‌کرد.

ماحصل تلاش سال‌های سعید تشکری در عرصه ادبیات رضوی چندین اثر برجسته بود،‌ ولادت‌، پاریس‌ پاریس، بارِ باران ، غریب قریب، هرایی، هندوی شیدا،  پاکان و الماس، آبی‌ها، اوسنه گوهرشاد، دورتاب؛ مجموعه هشت داستان رضوی، سیمیا، آرتیست، سینما مایاک، پریزاد، شاه بهار، دالک، دورگه،‌ سبز‌آبی و... از جمله مهمترین آثار او به شمار می‌روند.

در این نوشتار‌، به معرفی برخی از آثار وی که مطالعه آن‌ها در دهه کرامت و در سالروز ولادت امام رضا(ع) خالی از لطف نبوده و به افزایش آگاهی‌های مخاطبان نسبت به دوره معاصر امام،‌ خراسان پس از حیات امام و در طول تاریخ اشاره دارد،‌ کمک شایانی خواهد کرد. این آثار عبارتند از سه‌گانه ولادت شامل (ولادت‌، سیمیا، شاه‌بهار) و سبز‌آبی.

ولادت

ولادت» نخستین رمان تحسین شده از مجموعه آثاری است که سعید تشکری، نویسنده و نمایشنامه‌نویس صاحب سبک خراسانی آن را تألیف کرده است و موضوع آن به هجرت امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) از مدینه به مرو، پذیرش ولایتعهدی و شهادت ایشان می‌پردازد، با این تفاوت که تشکری در این اثر به دنبال روایت صرف چندین باره داستان زندگی و هجرت امام رضا(ع) که به تعبیر خود به دنبال بازنمایش تأثیر حضور معنوی این دو معصوم در زندگی و منش ایرانیان است، نیست.

نکته قابل توجه در این رمان، نمایشی است که تشکری در آن از پذیرش امام(ع) و اندیشه و منش او در میان ایرانیان هم‌عصر وی به نمایش می‌گذارد. مبنای اصلی رمان براساس دلبستگی کاتبانی ایرانی است که از دهقانان و شبانان بودند که نقل قول‌هایی درباره امام رضا(ع) به نقل از امام موسی کاظم(ع) شنیده و با هنرهایی از قبیل نقالی، در دور هم نشینی‌هایی «شبچرا» آن را بیان می‌کردند.

سیمیا

کتاب «سیمیا» دومین مجلد از رمان ولادت است که روایتی داستانی در حاشیه هجرت امام رضا(ع) از مدینه به مرو را روایت می‌کند.  سعید تشکری در مجلد دوم سبک نوشتاری شگفت‌انگیز خود در مجلد نخست از این روایت را تکرار کرده است. داستان او از سویی فخامت زبانی نمایش‌نامه‌هایش را در بر می‌گیرد و از سوی دیگر مخاطبش را با خود در دل سفری تاریخی به درون تاریخ زیسته مومنان و شیعیان ایرانی در دل تاریخ می‌برد. روایت او روایتی است گیرا و پرآب چشم و در عین‌حال فخیم از پیوند میان فرهنگ و ذهن و اندیشه ایرانی با فرهنگ اهل بیت(ع) و کندوکاوی در راز و رمز شیفتگی آنان به منش و سیره امام هشتم(ع).

شاه‌بهار

«شاه‌بهار» سومین کتاب این مجموعه است، روایت داستان زندگی شبانانی است که با امام جواد(ع) همراه شده‌اند و کل وقابع کتاب در دوران امام جواد(ع) می‌گذرد. پهنه و باند جغرافیایی اثر از شهر توس تا مدینه و افغانستان و پاکستان را در بر می‌گیرد و به موازات سلسله سادات رضوی گسترش پیدا می‌کند.

سبزآبی

تشکری که سابقه بلندبالایی در خلق داستان‌های تاریخی به ویژه با موضوع خادمان رضوی و اهل فرهنگ و هنر بالیده در مکتب خراسان پس از حضور امام رضا(ع) در خراسان را در کارنامه دارد، در سبز آبی به سراغ زندگی و زیست قهرمان‌هایی در دوران پس از حیات امام رضا(ع) رفته و شخصیتی با عنوان سید حسین رضوی قمی را دستمایه خلق داستانی بلند از خود قرار داده است.

تشکری در این رمان از زاویه بازگویی شرح زندگی یکی از سادات رضوی سعی دارد طرحی از زندگی و زیست مومنانه و در عین حال عقلایی را پیش روی چشم مخاطبان خود قرار دهد و از این زاویه برای آنها اقدام به مصداق سازی برای کشف الگوهایی ناب برای ساخت زندگی کند.

رمان «سبز ـ آبی» نه یک اثر داستانی تاریخی که پیامی از دل تاریخ برای ساخت زیست مدرن امروزی است و سرشار از حکایت‌ها و ظرایفی که در دل زندگی و زیست امروز پیرامون ما فراموش و کم‌رنگ‌ شده است و از سوی دیگر مرور و بازخوانی آنها طعم شیرین زیست و اندیشیدن به سبک دوران کهن و اوج فرهنگی ایرانی اسلامی را با خود به همراه دارد.

غریب قریب

کتاب غریب قریب برای اولین بار توسط انتشارات به‌نشر به بازار نشر عرضه شد،‌ بعدا انتشارات کتابستان معرفت نیز با دریافت حقوق نشر،‌ آن را منتشر کرد.

 این کتاب حاصل پژوهش‌های نویسنده در خصوص بارگاه امام رضا(ع) است. نویسنده در این کتاب نحوه و چگونگی ساخت بارگاه امام هشتم شیعیان را در دوره‌های مختلف تاریخی مورد بررسی قرار داده است. این تحقیق یک مطالعه تاریخی در مورد یک بنای مذهبی است که سالهای سال است جمعیت زیادی را از سرتاسر جهان در خود جای می‌دهد. شاید برای بسیاری جالب باشد که بدانند این بنای باشکوه و زیبا چگونه ساخته شده است و در طول تاریخ چه چیزهایی را به خود دیده است.

تشکری در این دوازده بخش روایت‌هایی از ساخت این بارگاه در دوران های نوغانیان، سامانیان، غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، چنگیزی ها، ایلخانان، تیموریوان، صفویان، افشاریان و قاجار ارائه کرده است.

انتهای پیام/